Projektowanie urządzeń zgodnie z wymogami bezpieczeństwa. Certyfikowane zawiasy z wbudowanym wyłącznikiem bezpieczeństwa CFSW
Bezpieczeństwo w przemyśle i automatyce przemysłowej ma coraz większe znaczenie. Rosnące wymagania wynikają z narzucanych przepisów prawnych oraz z oczekiwań użytkowników maszyn i urządzeń. W związku z wdrażaniem rozporządzeń i dyrektyw dotyczących bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia pracowników, w tym m.in. dyrektywy maszynowej 2006/42/WE, konstruktorzy są zobligowani do przeprowadzenia oceny nowo projektowanych urządzeń pod kątem bezpieczeństwa.
Dyrektywa maszynowa nakłada na konstruktorów obowiązek dogłębnej znajomości zagadnień oraz metodyki postępowania w celu nadania znaku CE projektowanemu urządzeniu. Właściwe interpretowanie norm w obszarze bezpieczeństwa maszyn nie należy do najłatwiejszych, m.in. z powodu ich zawiłej treści i ze względu na obszerność zagadnienia.
Poziomy bezpieczeństwa
W zależności od wymogów danej aplikacji, a także biorąc pod uwagę rodzaj technologii, można zastosować jedną z dwóch metod określenia parametrów bezpieczeństwa: PL (Performance Level) lub SIL (Safety Integrity Level). Poziomy SIL są wyznaczane dla elektrycznych, elektronicznych i programowalnych rozwiązań służących poprawie bezpieczeństwa, natomiast poziomy PL stosuje się również dla innych technik – mechanicznych, pneumatycznych, hydraulicznych i elektrycznych o małym stopniu złożoności.
Wraz ze wzrostem ryzyka rosną wymagania wobec systemów bezpieczeństwa. Sytuacje zagrożeń klasyfikuje się według pięciu poziomów bezpieczeństwa PL: od a do e. PL e oznacza najlepszą niezawodność i jest wymagany przy najwyższym poziomie zagrożenia. Równolegle istnieją cztery poziomy nienaruszalności bezpieczeństwa (SIL), które określają liczbę zadziałań do wystąpienia usterki. Już poziom SIL 3 gwarantuje osiągnięcie wysokich wartości, które dla pracy na żądanie wynoszą od 10−3 do 10−4, co w uproszczeniu oznacza, że ryzyko przewidzianych zagrożeń zostało zmniejszone przynajmniej 1000-krotnie, a maksymalnie 10 000-krotnie. Najwyższy poziom SIL 4 odnosi się m.in. do systemów sterowania ruchem kolejowym.
Konstruktor powinien unikać zagrożeń już na etapie projektowania i w razie potrzeby stosować części i elementy poprawiające bezpieczeństwo, a także zadbać o udostępnienie informacji o bezpiecznym sposobie użytkowania maszyny (oznaczenia, instrukcje itp.). Najprostszym i najwygodniejszym sposobem zachowania zgodności z normami jest stosowanie komponentów o obliczonych wartościach, dzięki czemu można zminimalizować liczbę działań, które trzeba wykonać samodzielnie. Stosowanie elementów systemów bezpieczeństwa o najwyższych poziomach gwarantuje zachowanie ochrony bez względu na stopień zagrożenia. Stosując najwyższe środki ostrożności, nie trzeba wykonywać obliczeń za każdym razem.
Zawiasy bezpieczeństwa CFSW
Produktem, który spełnia powyższe wymagania jest zawias z wbudowanym wyłącznikiem bezpieczeństwa CFSW, stworzony z myślą o bezpieczeństwie pracy operatorów maszyn i urządzeń przemysłowych. Niezliczone testy, dopracowanie aspektów technicznych oraz dopięcie procesów związanych z certyfikacją zaowocowało stworzeniem bezkonkurencyjnego produktu, zarówno pod względem technicznym, jak i w aspekcie bezpieczeństwa. Zawiasy CFSW chronią użytkowników przed skutkami przypadkowego otwarcia drzwi i zapewniają automatyczne rozłączenie zasilania, gwarantując bezpieczeństwo operatorowi.
Opisywane zawiasy zostały poddane certyfikacji przez dwie niezależne jednostki: IMQ (wymagania bezpieczeństwa i dotyczące oznakowania CE) oraz UL (certyfikacja produktów na rynki USA i Kanady). Dzięki temu konstruktor dobierający je do swojego urządzenia może być spokojny, że spełniają wymogi międzynarodowych uregulowań dotyczących bezpieczeństwa pracy.
Korpus zawiasu CFSW jest zbudowany z tworzywa SUPER-technopolimer, zapewniającego podwójną izolację. Takie rozwiązanie eliminuje konieczność uziemiania. Tworzywo to ma właściwości mechaniczne zbliżone do metalu, dzięki temu wytrzymuje bardzo duże obciążenia. O żywotności zawiasu świadczą testy niezawodności, które wykazały trwałość przekraczającą milion cykli pracy. Wbudowany przełącznik jest wyposażony w cztery styki, z których przynajmniej dwa (styki NC) są przeznaczone do układów bezpieczeństwa. Ponadto konstrukcja zawiasu uniemożliwia jego nieautoryzowany demontaż – gwarantują to specjalne zaślepki dostarczane w komplecie z zawiasem.
Zawiasy CFSW mają stopień ochrony IP67, więc są odporne na wilgoć, pył czy mycie pod ciśnieniem. Montaż skrzydeł drzwiowych nie jest możliwy bez zawiasów, a dzięki CFSW można łatwo wyeliminować często zawodne wyłączniki krańcowe, zazwyczaj zwiększając jednocześnie poziom bezpieczeństwa całego systemu. Konstruktor musi również brać pod uwagę ewentualne zachowania użytkowników. Powszechnie znane jest blokowanie krańcówek i praca bez osłon w zakładach produkcyjnych. Stosując zawiasy CFSW, uniemożliwia się użytkowanie urządzenia z otwartą osłoną. Wszelkie próby demontażu zawiasu skutkują uszkodzeniem zaślepek i wyraźnie sygnalizują manipulacje przy systemie bezpieczeństwa.
ELESA+GANTER POLSKA Sp. z o.o.
ul. Nowa 23, Stara Iwiczna,
05-500 Piaseczno
tel. 22 737 70 47, 885 020 900
fax 22 737 70 48
e-mail: egp@elesa-ganter.com.pl
www.elesa-ganter.pl
source: Automatyka 9/2017