Potencjał cyfryzacji w budowie szaf sterowniczych
Technologia RFID jest obecna na rynku od wielu lat, jednak dzisiaj jej znaczenie w logistyce i magazynowaniu rośnie niezwykle dynamicznie. Nowoczesne, bardziej przystępne cenowo rozwiązania sprawiają, że firmy coraz częściej stosują RFID w celu zwiększania precyzji operacji i eliminowania błędów w dostawach.
Potencjał optymalizacji kryje się w przepływie informacji oraz pracy przy budowie szaf sterowniczych. Koncepcja doradztwa zorientowanego na praktykę angażuje pracowników i współgra z cyfryzacją, zarządzaniem Lean oraz podejściem zwinności w celu zaoszczędzenia czasu i kosztów.
Doświadczenie i wprawne oko wykwalifikowanych elektryków są nadal niezastąpione, zwłaszcza jeśli chodzi o okablowanie. Budowa szaf sterowniczych wymaga nie tylko wiedzy technicznej, ale także kreatywności i zdolności adaptacyjnych. Kompetentni inżynierowie rozumieją wymagania sprzętu i mogą reagować na nieprzewidziane wyzwania, których nie można odwzorować w wysoce zautomatyzowanym procesie.
Niedobór umiejętności pogłębia problem
Tradycyjna budowa szaf sterowniczych jeszcze przez długi czas będzie opierać się na dobrze wyszkolonych pracownikach. Ponadto istnieją ograniczone możliwości przeciwdziałania poważnemu niedoborowi wykwalifikowanych pracowników przez stosowanie automatyzacji. Dlatego czas nagli i ważniejsze niż kiedykolwiek jest szybkie działanie w celu optymalnego zintegrowania pozostałych wykwalifikowanych elektryków z odpowiednimi procesami produkcyjnymi.
Nawet w przypadku ręcznego budowania szaf sterowniczych nadal istnieje niewykorzystany potencjał optymalizacji, zwłaszcza w zakresie przepływu informacji i wsparcia cyfrowego. Opisane w artykule metody mogą pomóc, w szczególności małym i średnim przedsiębiorstwom, we wdrażaniu cyfryzacji w ukierunkowany sposób.
Szczegółowa analiza przepływu informacji i innowacyjne koncepcje cyfryzacji angażujące pracowników odgrywają decydującą rolę w optymalizacji
Minimalizuj słabe strony, maksymalizuj mocne
Osłab swoje słabości i wzmocnij mocne strony – to dobrze znane powiedzenie z dziedziny rozwoju osobistego i zarządzania. Skupienie się na wzmacnianiu swoich pozytywnych cech i umiejętności przy jednoczesnej próbie przezwyciężenia swoich słabości – ta strategia dobrze pasuje również do cyfryzacji procesów firmowych. Pierwszym krokiem do wdrożenia tej zasady jest zidentyfikowanie obszarów firmy i skategoryzowanie ich według ich wpływu na bezpośredni sukces firmy.
Obszary specjalistyczne w kategorii kluczowych kompetencji charakteryzują firmę i są najczęściej technicznie złożone. Zazwyczaj są to procesy analogowe lub już cyfrowe, które stanowią o przewadze konkurencyjnej firmy. Kategoria wsparcia obejmuje wszystkie specjalistyczne obszary, które nie stanowią technicznego rdzenia firmy, ale są niezbędne do realizacji zadań w kategorii kluczowych kompetencji. Modele techniczne w tych obszarach mogą mieć wymagania specyficzne dla firmy. Ostatnią kategorią jest organizacja. Dotyczy to specjalistycznych obszarów, które nie oferują przewagi konkurencyjnej i nie są specyficzne dla firmy. Klasycznym przykładem jest dział HR, który jest niezbędny dla firmy, ale nie wyróżnia jej na tle konkurencji. Po dokonaniu odpowiedniej kategoryzacji można sformułować wstępne zalecenia dotyczące działań. Oznacza to, że specjalistyczne obszary w kategorii organizacji, a zwykle także te w kategorii wsparcia, można zasadniczo zdigitalizować w najlepszy możliwy sposób, wprowadzając oprogramowanie zgodne ze standardami rynkowymi. Obejmuje to zatem wspomniany fragment powiedzenia „osłab swoje słabości”.
Cyfryzacja procesów w specjalistycznych obszarach kategorii kluczowych kompetencji nakłada najwyższe wymagania, ale także wymaga największej uwagi, ponieważ są to procesy bardzo istotne dla firmy i jej konkurencyjności. Stosowane w tych obszarach standardowe oprogramowanie komercyjne zazwyczaj skutkuje utratą unikalnych punktów sprzedaży, wpływając w ten sposób na przewagę konkurencyjną firmy. Nie oznacza to, że należy całkowicie unikać korzystania z takiego oprogramowania, ale jego użycie należy dokładnie rozważyć, a integracja musi spełniać określone wymagania. W przypadku wszystkich decyzji plan cyfryzacji dla tych specjalistycznych obszarów opiera się zatem na praktycznych wymaganiach procesów, wymaganiach pracowników wykonujących pracę oraz celach firmy. Zgodnie z powiedzeniem „wzmacniaj swoje mocne strony”.
Budowa szaf sterowniczych jeszcze przez długi czas będzie bazować na umiejętnościach wyszkolonych elektryków
Rola szczegółowej analizy
Dokładna analiza przepływu informacji jest pierwszym krokiem w kierunku optymalizacji. Ważne jest pełne zrozumienie wszystkich etapów procesu, aby możliwe było zidentyfikowanie potencjału optymalizacji. Przykładowo, jeśli pracownicy muszą spędzać czas na poszukiwaniu wymaganych komponentów lub informacji, prowadzi to do spadku wydajności, wydłużenia czasu produkcji i nieefektywnych przepływów pracy. W tym miejscu można z zyskiem wykorzystać zdigitalizowany system wspomagania pracowników, tj. wspierany przez oprogramowanie system stacji roboczych, który bezpośrednio usprawnia etap pracy za pomocą niezbędnych danych.
Jeśli jednak integracja i cyfryzacja są rozpoczynane ad hoc i bez wcześniejszej analizy, dodatkowe dane są szybko dołączane do dokumentacji produkcyjnej, a bardziej szczegółowe opisy i listy są dodawane jako środki optymalizacji. Zwykle jednak skutkuje to nasileniem się problemu. Maszyny i komputery mogą skutecznie przetwarzać i filtrować duże ilości danych. W przeciwieństwie do nich, ludzki mózg jest zaprojektowany do pozyskiwania i interpretowania danych. To właśnie te mocne strony mają nasi elektrycy, na których bezwzględnie polegamy przy budowaniu szaf sterowniczych. Jednak jako ludzie nie jesteśmy dobrzy w szybkim przetwarzaniu dużych ilości danych.
Do automatyzacji wymagana jest zazwyczaj większa ilość danych, które znacznie usprawniają zautomatyzowane procesy. Z kolei w przypadku produkcji ręcznej większa ilość danych zwykle przeszkadza i przyczynia się do marnotrawstwa w sensie zarządzania Lean, ze względu na wymagany zwiększony wysiłek wyszukiwania.
Założenie, że więcej danych prowadzi do lepszego procesu, zwykle wynika z faktu, że tak właśnie jest w przypadku automatyzacji maszyn. Najczęściej maszyna nie może „wdrożyć” projektu w oparciu o istniejącą dokumentację papierową – może to zrobić tylko wtedy, gdy dostarczonych zostanie więcej danych. Natomiast osoba z umiejętnościami z zakresu elektryki potrafi prawidłowo skonfigurować szafę sterowniczą na podstawie istniejącej dokumentacji. W przeciwnym razie nie istniałaby ustalona budowa szafy sterowniczej. Wyzwanie nie polega zatem na dostarczaniu większej ilości danych, ale na sortowaniu i filtrowaniu istniejących danych, tak aby były one dostępne dla pracowników w ukierunkowany sposób.
Wspierane przez oprogramowanie systemy wspomagania pracowników umożliwiają bardziej wydajny sposób pracy przy pomocy spójnych danych dostarczanych przez inżynierów
Dane nie zawsze są informacjami
W projektach cyfryzacji, w których praca dotyczy głównie maszyn, a nie ludzi, konieczne jest bardzo precyzyjne rozróżnienie między terminami „dane” i „informacje”. Termin dane jest w tym przypadku używany jako termin ogólny, niezależnie od jego zastosowania, a informacja jest częścią danych, która jest niezbędna lub korzystna dla procesu.
Macierz pokazana na rysunku 1 jest bardzo pomocna w praktycznej klasyfikacji. Tutaj wszystkie dane są kategoryzowane z perspektywy pracownika wykonującego zadanie – z naciskiem na konkretne działanie, które ma być wspierane cyfrowo.
Rzeczywista implementacja uwzględnia tylko dane, które zostały sklasyfikowane w polu „informacje”. W razie potrzeby można również uwzględnić dane z pola „zbędne”. Jeśli możliwe jest przeprowadzenie klasyfikacji oddzielnie z kilkoma pracownikami, zaleca się, aby to zrobić. Pokaże to, że klasyfikacja może się nieznacznie różnić. Wszystkie dane, które co najmniej jeden pracownik sklasyfikował jako informacje, tj. ważne dla etapu pracy i nieznane, muszą następnie zostać uwzględnione we wdrożeniu.
Jeśli przeanalizujemy kilka etapów pracy przy użyciu tej metody, szybko zauważymy, że klasyfikacja dla każdego etapu pracy jest inna. Jednolite wdrożenie w formie dokumentu, jak ma to miejsce w przypadku produkcji wspieranej dokumentacją papierową, nie jest zatem optymalnym rozwiązaniem. Dotyczy to również rzekomo zdigitalizowanej dokumentacji w postaci dokumentów PDF, jeśli analogowa dokumentacja procedury jest przechowywana wyłącznie w formie elektronicznej. Produkcja bez papieru nie jest już wtedy celem projektu cyfryzacji, ale pożądanym efektem ubocznym wspieranej cyfrowo optymalizacji specjalistycznych procesów.
Rys. 1. Czterokwadrantowa macierz kwalifikacji danych
Kształtowanie przyszłości budowy szaf sterowniczych
Optymalizacja przepływów informacji i procesów roboczych w produkcji szaf sterowniczych ma kluczowe znaczenie dla przyszłej rentowności branży. Trwałe ulepszenia można osiągnąć przez szczegółową analizę istniejących procesów i zaangażowanie pracowników w innowacyjne koncepcje cyfryzacji. Połączenie cyfryzacji, zarządzania Lean i zwinności, umożliwia firmom utrzymanie przewagi konkurencyjnej, którą od dawna budują w swoich podstawowych kompetencjach, jednocześnie czerpiąc korzyści z bardziej wydajnej i opłacalnej produkcji. Pozwala to firmom produkującym szafy sterownicze wykorzystać swój pełny potencjał i skutecznie pozycjonować się w cyfrowej przyszłości.
Więcej informacji o rozwiązaniach do prefabrykacji szaf sterowniczych można znaleźć na stronie www.phoenixcontact.com.
Wiktor Jędrzejak
menedżer produktu
PHOENIX CONTACT Sp. z o.o.
ul. Bierutowska 57-59
51-317 Wrocław
e-mail: wjedrzejak@phoenixcontact.pl
www.phoenixcontact.pl
source: Automatyka 5/2025