Znaczniki RFID - Przegląd transponderów RFID pod kątem zastosowań przemysłowych

Obszar stosowania znaczników RFID nawet dosłownie zależy od ich rodzaju. Wynika to z faktu, że znaczniki wykonywane są w różnych standardach, które różnią się przede wszystkim częstotliwością radiową, na której możliwa jest komunikacja z czytnikami. Długość fal radiowych wpływa bezpośrednio na odległość, z jakiej możliwy jest odczyt znacznika oraz na interakcję z czytnikiem przez ściany lub inne bariery fizyczne. Bardzo duże znaczenie ma też podział znaczników na aktywne i pasywne. Te pierwsze, ze względu na wbudowane źródło zasilania, umożliwiają wymianę informacji na znacznie większe odległości niż modele pasywne. W ramach każdej kategorii i podkategorii można znaleźć różne tagi, różniące się między sobą sposobem wykonania, materiałem, z którego zrobiona jest ich obudowa, kształtem, odpornością na wysoką i niską temperaturą oraz na czynniki chemiczne, a także ceną. W efekcie dobór idealnych znaczników do aplikacji nie jest zadaniem łatwym.

Różnorodne standardy RFID

Poszczególne, istniejące standardy RFID różnią się nie tylko pasmem częstotliwości, w którym pracują, ale też ilością danych, które można zmieścić w znaczniku, dostępnością wieloodczytu, szybkością komunikacji oraz mechanizmami zabezpieczeń. Z tego względu w praktyce poszczególne z nich zyskały popularność w odmiennych obszarach zastosowań i na przestrzeni lat podział ten raczej został ugruntowany. Jednocześnie powstawały kolejne wyspecjalizowane aplikacje i oprogramowanie dedykowane wybranym standardom RFID.

W zależności od standardu i planowanego zastosowania korzysta się z kilku różnych pasm transmisji: około 125 kHz, 13,56 MHz, 433 MHz, 866 MHz oraz pasmo ISM 2,4–5,8 GHz. Aktualnie opracowywany jest standard operujący w paśmie 3,1–10 GHz. Wraz z postępem technologicznym pojawiały się też unowocześnione wersje starych standardów, które – choć najczęściej były kompatybilne zpoprzednimi – zwiększają różnorodność dostępnych na rynku znaczników.

Poszczególne standardy definiują wielkość pamięci, w której zapisany jest unikalny, niezmienny numer identyfikacyjny tagu. W zależności od zastosowania może on w pełni wystarczać do danej aplikacji lub może być konieczne zapisanie w pamięci znacznika dodatkowych informacji. Od standardu zależy nie tylko pojemność pamięci, ale też możliwość jej jednokrotnego lub wielokrotnego zapisu.

Aktywne, pasywne, a może mieszane?

Zanim omówimy konkretne standardy RFID, opiszemy różnice wynikające z zastosowania źródła energii w tagach. Znaczniki aktywne mają własne źródło zasilania i mogą funkcjonować jako niezależne urządzenia elektroniczne. Mogą same inicjować transmisję, bez potrzeby pobudzenia za pomocą czytnika. Co więcej, wbudowane źródło energii umożliwia emisję sygnału na dużą odległość, zależną przede wszystkim od zastosowanej anteny i ilości dostępnej energii, zgromadzonej w baterii, akumulatorze lub pobieranej z sieci. 

Znaczniki pasywno-aktywne również korzystają z własnego źródła energii do przeprowadzenia transmisji, co pozwala im na przesył sygnału na duże odległości, ale mają mniej obwodów elektronicznych i nie mogą samodzielnie zainicjować komunikacji. Czekają w uśpieniu do momentu, gdy wzbudzi je czujnik i wtedy odpowiadają z określoną mocą. Konieczność wbudowania źródła energii jest jednak znacznym ograniczeniem dla twórców znaczników. Zasilanie sieciowe jest bardzo niewygodne w stosowaniu, gdyż sprawia, że znacznik przestaje być przenośny, a przecież istotą większości rozwiązań jest możliwość identyfikacji obiektów poruszających się. Zasilanie akumulatorowe jest natomiast kosztowne – wbudowanie baterii nie tylko zwiększa cenę znacznika, ale też ogranicza jego żywotność. Dlatego powstały znaczniki pasywne – najtańsze, a jednocześnie mogące pracować praktycznie bezterminowo.

Znaczniki pasywne zawierają minimalną liczbę obwodów elektronicznych. W trakcie spoczynku nie korzystają z zasilania i nie pobierają prądu. Oczekują w uśpieniu do momentu, gdy wzbudzi je czytnik, którego pole elektromagnetyczne indukuje napięcie na złączu anteny tagu. Dzięki odpowiedniej konstrukcji antena jest elementem zbierającym energię fal radiowych i przekazującym ją do układu elektronicznego znacznika, by ten mógł odpowiedzieć na odczyt. Zebrana energia jest też wykorzystywana do wyemitowania odpowiedzi, ale ze względu na jej ograniczone zasoby dostępny zasięg transmisji jest bardzo mały. Znaczniki tego typu najczęściej są odczytywane jedynie z małych odległości.

Hitag

Jednym z najbardziej popularnych w przemyśle standardów RFID jest Hitag. Został on opracowany dość dawno temu i zyskał popularność w logistyce, znakowaniu zwierząt, automatyce przemysłowej, a nawet w niektórych systemach lojalnościowych do identyfikacji klientów. Dzięki niskiej częstotliwości transmisji, tj. od 100 kHz do 150 kHz, świetnie sprawdza się w trudnych warunkach przemysłowych, czyli tam, gdzie występują silne szumy tła. Tagi Hitag są zgodne z międzynarodowymi standardami: ISO 11784, ISO 11785, ISO 14223 i ISO 18000-2.

Na przestrzeni lat powstały cztery odmiany systemu Hitag, które różnią się wielkością dostępnej pamięci, częstotliwością pracy i kilkoma innymi szczegółami. Podstawowy standard Hitag 1 pracuje na częstotliwości 125 kHz i nie wymaga żadnych dodatkowych komponentów, poza zewnętrznym czytnikiem. Komunikacja ze skanerem odbywa się dwukierunkowo, w trybie half duplex, przy czym możliwe jest szyfrowanie danych, a dzięki zastosowaniu algorytmu antykolizyjnego można skutecznie odczytać wiele znaczników zbliżonych jednocześnie. Hitag 1 definiuje też obsługę korekcji błędów na podstawie sumy kontrolnej. Tagi te mają 2048 bitów pamięci wielokrotnego zapisu.

Tagi Hitag 2 mają tylko 256 bitów pamięci, z czego 128 bitów może być zapisane przez użytkownika. Również obsługują szyfrowanie, przy czym możliwy jest dobór sposobu kodowania emitowanych danych: Manchester lub dwufazowy.

Odmiana Hitag S jest dostępna w dwóch wersjach – o pojemności 256 bitów lub 2048 bitów. Umożliwia szybszą transmisję, nawet przy większych odległościach niż Hitag 1 i Hitag 2 oraz pracuje w pełnym zakresie częstotliwości, od 100 kHz do 150 kHz. Tagi Hitag S mają 32-bitowy, unikalny identyfikator oraz 48-bitowy klucz szyfrujący. Są powszechnie stosowane do znakowania ptaków, np. gołębi pocztowych.

Ostatnią z odmian standardu jest Hitag µ, który zaprojektowano tak, by znaczniki były jak najmniejsze, a jednocześnie zgodne z pozostałymi cechami tej rodziny. Pod względem parametrów są zbliżone do standardu Hitag S.

Mifare

Bardzo dużą popularność, choć niekoniecznie w aplikacjach typowo przemysłowych, zdobył standard Mifare. Nad jego rozwojem pracuje firma NXP, która konsekwentnie wprowadza kolejne odmiany Mifare. Producent ten jest jednym z liderów w dziedzinie układów do czytników RFID, co zapewnia omawianemu standardowi dużą popularność. Jest on stosowany m.in. w systemach biletów komunikacji miejskiej w wielu miastach na całym świecie, w tym w Polsce. Cechuje się względnie dużą pojemnością pamięci dostępnej dla użytkownika, przy zachowaniu korzystnych cen. Jest to standard obsługiwany przez wiele nowoczesnych smartfonów, wyposażonych w czytniki NFC, z wyjątkiem najnowszych modeli, które – ze względu na zastosowane układy radiowe – nie obsługują już wszystkich funkcji Mifare, ajedynie znaczniki NTAG.

Na przestrzeni lat powstało wiele odmian Mifare, z czego pierwszy, Mifare Classic 1K, zaprojektowano 20 lat temu. Karty Mifare Classic 1K mają pamięć o pojemności 1024 bajtów, podzielonych na 16 bloków, z czego każdy blok jest zabezpieczony dwoma różnymi kluczami. Każdy z kluczy może zostać zaprogramowany do zezwalania na operacje odczytu, zapisu lub inne funkcje, np. inkrementację lub dekrementację zapisanych w blokach wartości. Dzięki temu można wygodnie manipulować zawartością znacznika, zapewniając odpowiedni stopień bezpieczeństwa. Karty tego typu bardzo często stosowane są jako identyfikatory pracowników i przepustki, w tym właśnie jako bilety. Mogą również służyć jako proste karty prepaidowe, na których zapisywana jest pewna liczba kredytów, zmniejszana wraz zdokonywanymi zakupami.

Mifare Classic 4K, o pojemności 4096 bajtów podzielonej na 40 bloków, to rozszerzona wersja Mifare Classic 1K. 32 bloki mają pojemność po 64 bajtów, a pozostałe osiem – po 256 bajtów. Istnieje także wersja Mifare Classic Mini, która ma 320 bajtów pamięci podzielonych na pięć bloków po 64 bajty.

Niezależnie od wersji Mifare Classic, 16 bajtów każdego bloku jest zarezerwowanych na klucze i informacje o sposobie ich użycia. Pierwsze 16 bajtów karty zawiera jej numer seryjny oraz dodatkowe informacje wprowadzone przez producenta znacznika. Są to dane tylko do odczytu, co oznacza, że pojemność dostępna dla użytkownika wynosi 3440 bajtów dla Mifare Classic 4k, 752 bajty dla zwykłego Mifare Classic 1K i 224 bajty dla Mifare Classic Mini. Wszystkie odmiany Mifare pracują na częstotliwości 13,56 MHz.

W kartach Mifare Classic zastosowano algorytm szyfrujący, ale powstała też odmiana Mifare Ultralight, której pojemność wynosi 64 bajty, podzielone na 16 stron i nieobsługująca szyfrowania. Dzięki bardzo niskiej cenie tych znaczników są one stosowane nawet jako jednorazowe bilety. Ich zabezpieczenie polega co najwyżej na zapisaniu bitu blokującego nadpisanie danych na karcie. W 2012 r. pojawiła się unowocześniona wersja tych znaczników, nazwana Mifare Ultralight EV1. Od poprzedniej generacji różni się wielkością dostępnej pamięci (48 bajtów lub 128 bajtów), dodatkowymi konfigurowalnymi licznikami, trzema nowymi, niezależnymi, 24-bitowymi licznikami jednokierunkowymi, możliwością zabezpieczenia odczytu za pomocą 32-bitowego hasła oraz mechanizmem podpisywania kart, które zabezpieczają przed ich podrabianiem.

Warto wspomnieć o standardzie Mifare Ultralight C, który został zaprojektowany z myślą o jednorazowych biletach, ale dodatkowo wzbogacony o funkcję bezpieczeństwa. Mifare Ultralight C obsługuje szyfrowanie ٣DES, ma ١٩٢ bajty pamięci EEPROM, podzielone na 4-bajtowe strony, obsługuje mechanizm unikania kolizji (zgodny z ISO 14443) oraz ma unikalny, 42-bitowy numer identyfikacyjny. Karty te są kompatybilne ze standardem Mifare Ultralight oraz zgodne ze specyfikacją NFC Forum Tag Type 2. 

Ciekawą rodziną produktów są karty Mifare DESFire, które zawierają prosty system operacyjny, obsługujący strukturą katalogową plików. Wczesne wersje obsługiwały szyfrowanie AES lub 3DES i miały pamięć o pojemności 2 kB, 4 kB lub 8 kB, ale obecna – Mifare DESFire EV1 – obsługuje jedynie 128-bitowe szyfrowanie AES.

Wymienione transpondery Mifare Classic są stopniowo zastępowane przez Mifare Plus, które cechują się lepszymi algorytmami zabezpieczającymi. Mają 2 kB lub 4 kB pamięci oraz 32-bitowe lub 42-bitowe unikalne numery seryjne. Obsługują też 128-bitowe szyfrowanie AES, przy czym po wyłączeniu w nich dodatkowych funkcji mogą być odczytywane w trybie kompatybilności ze starszymi Mifare Classic.

Wprowadzenie Mifare Plus jest o tyle ważne, że zabezpieczenia Mifare Classic zostały w praktyce złamane, ze względu na opracowane i dobrze opisane metody ataków. Dane zapisane na kartach Mifare Classic można względnie łatwo nadpisać bez znajomości klucza szyfrującego, co zostało wykorzystane przez osoby nielegalnie ładujące Warszawskie Karty Miejskie.

I-Code

Na tej samej częstotliwości co Mifare pracują znaczniki standardu I-Code. Mają one pamięć o pojemności 1024 bitów i cechują się szybkim transferem danych oraz dużą wytrzymałością. Teoretycznie mogą przesyłać informacje z szybkością do 53 kb/s, a dzięki systemowi sum kontrolnych pozwalają nawet na 100 000 cykli zapisu. Obsługują też system antykolizyjny, co umożliwia odczyt do około 30 znaczników za jednym razem.

Wbudowana pamięć podzielona jest na 32 bloki po ٤ bajty. Każdy z bloków może zostać zabezpieczony przed zapisem. Dzięki możliwości przechowywania dowolnych rodzajów informacji są często używane do monitorowania i ewidencji obiektów. Duży zasięg odczytu oraz unikalny, niezmienny numer seryjny, nadawany przez producenta (cztery bloki po 4 bajty), ułatwiają zdalny monitoring przedmiotów. Pomocne są też system antykradzieżowy EAS oraz mechanizm rozpoznawania grup znaczników.

Znaczniki I-Code są stosowane do ewidencji wyposażenia, śledzenia obiektów, w bibliotekach i na parkingach. Dzięki możliwości wielokrotnego zapisu i odczytu w znacznikach można zapisywać historię obiektu i na jej podstawie reagować na jego wykrycie.

Unique i Q5

Dosyć popularnym, a zarazem niezmiernie prostym standardem jest Unique. Obejmuje on jedynie znaczniki pasywne, wyposażone w niewielką pamięć ROM, zaprogramowaną w trakcie produkcji tagu. 64 bity pamięci znaczników Unique zawierają 40-bitowy, unikalny numer seryjny, przesyłany na częstotliwości 125 kHz, z użyciem modulacji ASK i kodowania Manchester. Na pozostałe 24 bity składa się 9 bitów nagłówka (w postaci samych jedynek), 14 bitów parzystości i bit stopu w postaci wartości 0. Sam numer seryjny zapisywany jest w postaci 10 wierszy po cztery 1-bitowe kolumny, przy czym pierwsze 12 bitów odpowiada identyfikatorowi nadawanemu klientowi przez producenta, natomiast pierwsze 10 bitów parzystości obliczanych jest dla wierszy, a pozostałe 4 bity – dla kolumn.

Karty Unique stosowane są najczęściej do identyfikacji personelu, pomiaru czasu pracy, w zamkach elektronicznych, a czasem też w różnych programach lojalnościowych. Są odpowiednikiem kluczy i, niestety, tak jak i klucze mechaniczne, można bardzo łatwo je skopiować.

Rozwinięciem standardu Unique jest Q5. Podstawową różnicą jest możliwość zapisu własnego numeru do tego typu znaczników na etapie użytkowania. Zasadniczo są to układy z pamięcią EEPROM, zmożliwością zabezpieczenia przed reprogramowaniem. Dostępne są w wersji z większą pamięcią: np. 8 słów po 4 bajty, przy czym daje to 224 bity pamięci dostępnej dla użytkownika. Q5 obsługują też inne standardy kodowania i modulacji.

EPC Global

Nieco innym rodzajem standardu RFID jest opracowany przez organizację GS1 odpowiednik kodów kreskowych, określany mianem EPC Global. Standard ten przygotowano z myślą o konkretnym zastosowaniu, jakim jest jednoznaczna identyfikacja produktów.

Standard EPC Global umożliwia pracę w paśmie UHF, w Europie na częstotliwości ٨٦٦ MHz, i obejmuje znaczniki z pamięcią 96 bitów. Użytkownik sam programuje pamięć znacznika EPC Global, ale zapisany kod musi jednoznacznie identyfikować produkt, zgodnie z wytycznymi GS1. Znaczniki EPC Global są już stosowane w niektórych sieciach sprzedaży. Dzięki niewielkiej pojemności, brakowi zabezpieczeń i prostej technologii są bardzo tanie w wytwarzaniu.

Druga generacja tego standardu, EPC Global Class 1 Gen 2, znacząco rozszerza funkcję klasycznego EPC Global o możliwość zapisu znaczników „w terenie” oraz o nowe sposoby kodowania i przesyłania informacji. Zaimplementowano funkcję zliczania znaczników znajdujących się w zasięgu czytnika, a posiadających ten sam kod. Pozwala to na bardzo szybkie przeprowadzanie inwentaryzacji, gdyż wystarczy zbliżyć skaner do opakowania zbiorczego, by policzona została zawartość paczki, w oparciu właśnie o tagi RFID. Możliwość zaprogramowania dodatkowych danych do znaczników drugiej generacji wymusza, by miały one powiększoną pamięć. I w rzeczywistości tak jest, przy czym pamięć użytkownika może zostać dodatkowo zabezpieczona hasłem, czy to przed odczytem, czy też przed zapisem.

EPC Global Class 1 Gen 2 wprowadza też podział na sesje odczytu, które umożliwiają niezakłócające się odczytywanie znaczników za pomocą nawet czterech różnych skanerów w tym samym czasie. Skanerom można przypisać identyfikator sesji, tak by odróżnić odczyty wykonywane np. przez skanery inwentaryzujące od odczytów skanerów przy kasach. Oczywiście, tak jak możliwe jest zliczanie takich samych znaczników, znajdujących się blisko siebie, tak EPC Global, dzięki algorytmom antykolizyjnym, pozwala również na szybkie skanowanie wielu produktów jednocześnie.

Dostępne znaczniki

Poszukując znaczników do wybranej aplikacji, inżynier natknie się na ogromny wybór produktów, który trudno kompletnie przeanalizować. Znaczniki znaleźć można zarówno w ofercie producentów wywodzących się ze świata automatyki, dostawców komponentów elektronicznych, jak i niezależnych firm, które koncentrują swoją ofertę właśnie na technologiach RFID. Poza tym nie zawsze producent czytników dostarcza też znaczniki i tylko niewielka część producentów transponderów oferuje własne czytniki. Na rynku dostępne są nawet znaczniki no-name, od nieznanych, prawdopodobnie chińskich firm, ale zgodne z określonymi standardami i przez to kompatybilne z czytnikami. Trzeba pamiętać, że w aplikacjach przemysłowych, w których odczyt ma być realizowany w pełni automatycznie, maszynowo, warto stosować rozwiązania markowe. Te nieopatrzone logo żadnej firmy to zresztą najczęściej karty lub opaski identyfikacyjne, które rzadko służą do zautomatyzowanego odczytu, a częściej są stosowane do identyfikacji ludzi. Bez marki oferowane są też niektóre etykiety, przy czym w ich przypadku wytrzymałość rzadko odgrywa dużą rolę, więc stosowanie takich tanich transponderów nie powinno budzić obaw.

Identyfikacja niekoniecznie w przemyśle

Biorąc pod uwagę wszelkie zastosowania (nie tylko przemysłowe), do najbardziej popularnych znaczników należą karty wykonane z tworzywa ABS, które jest tanie, dosyć odporne na zarysowania i nieco elastyczne. Podobnie łatwo można znaleźć karty z PVC lub PET. Najczęściej mają one tzw. kształt ISO, czyli wymiary: 85,6 mm × 54 mm × 0,76 mm, dzięki czemu można je zadrukować nawet za pomocą małych, niedrogich drukarek. Pozwala to tworzyć identyfikatory, które następnie noszone są w portfelu (wielkość taka sama, jak w przypadku kart płatniczych) lub na smyczach, na szyi. Na karcie można też nadrukować kody graficzne, które ułatwiają identyfikację, lub wyposażyć je w hologramy zabezpieczające, paski magnetyczne, a nawet mikroprocesory, tak jak dzieje się to w przypadku większości nowoczesnych kart płatniczych.

W niektórych sytuacjach wygodniejszą formą może być kształt breloka, który można przyczepić do kluczy. Breloki trudniej przełamać, mimo że są wykonywane przede wszystkim z tworzyw sztucznych, ale spotkać można też np. wersje skórzane lub pokryte materiałami skóropodobnymi.

Rozwiązania przemysłowo-konsumenckie

Zarówno w przemyśle, jak i w aplikacjach konsumenckich popularnością cieszą się znaczniki pastylkowe. Mogą być przykręcane do pojemników i maszyn lub używane w postaci żetonów, np. w komunikacji miejskiej. Ze względu na wytrzymałość bywają stosowane w zautomatyzowanych pralniach. Są dostępne w wersjach odpornych na wysoką temperaturę. Znalezienie modeli wytrzymujących od –40 °C do +150 °C nie jest trudne, wybór modeli pracujących już przy –50 °C, a nawet do +200 °C, choć niewielki, także istnieje. Odpowiedni materiał wykonania pozwala na stosowanie ich w agresywnych chemicznie środowiskach. To właśnie w takim wykonaniu najłatwiej jest znaleźć transpondery pracujące w dowolnym standardzie RFID.

Inną popularną formą są szklane lub wykonane z tworzywa sztucznego kapsułki, które choć często nie są odporne na wstrząsy, znajdują zastosowanie zarówno w przemyśle, jak i przy znakowaniu zwierząt. 

Transpondery typowo przemysłowe

Można także znaleźć tagi wykonane specjalnie z myślą o przemyśle. Zazwyczaj są one dosyć kosztowne, ale cechują się dużą odpornością. Mogą być niewrażliwe na pył i zanurzenie w wodzie (nawet IP69K), na działanie agresywnych substancji chemicznych, niską i wysoką temperaturę (nawet 220 °C), wibracje i wstrząsy (w tym bezpośrednie uderzenia młotem) oraz na zmienne ciśnienia (w tym na próżnię). Znaczniki przemysłowe mają obudowy przystosowane do przykręcania, klejenia, spawania, choć bywają też wersje montowane na taśmach klejących, przyczepiane paskami, wyposażone w duże uchwyty, wkręcane albo wtykane. Znacząco różnią się też rozmiarami, co pozwala dopasować znacznik do konkretnej 
aplikacji.

Jak wybierać

Przystępując do wyboru znaczników do nowej aplikacji, należy najpierw określić, na jakie warunki środowiskowe będą one narażone, z jakiej odległości transpondery będą odczytywane oraz czy będzie potrzeba zapisywania czegoś w ich pamięci, czy też wystarczy skorzystanie z unikalnych (często niezmiennych) numerów seryjnych lub TID (ang. Transponder IDentificator). To pozwoli określić rodzaj materiału, z jakiego znacznik ma być wykonany oraz standard, w jakim ma pracować. Aktualnie najszybciej przybywa produktów pracujących na częstotliwości UHF, zgodnych ze standardami EPC. Cechują się one względnie dużym zasięgiem odczytu, choć prawie wszystkie oferowane modele to tagi pasywne. Nie wszyscy producenci podają zasięg odczytu znaczników, co jest o tyle słusznym podejściem, żezależy on w dużym stopniu od rodzaju zastosowanego czytnika. Jednak różnice między znacznikami polegają także na zastosowaniu różnych anten, które raz lepiej, a raz gorzej mogą propagować sygnał.

Dobierając znacznik należy też zwrócić uwagę, czy może on być mocowany bezpośrednio na metalu, jeśli zajdzie taka potrzeba oraz jak długo przechowywana będzie treść zapisana w jego pamięci. Zazwyczaj jest to okres około 10 lat, przy czym wielu producentów w ogóle nie podaje tego parametru. Niekiedy istotna może być też maksymalna liczba cykli zapisu i odczytu znacznika, którą również można znaleźć w niektórych kartach katalogowych.

Nietypowe rozwiązania

Część dostawców ma w ofercie znaczniki, które pracują w więcej niż jednym standardzie, tj. na dwóch różnych pasmach (np. HF i UHF).

Ciekawym rozwiązaniem są znaczniki aktywne lub pasywno-aktywne, wyposażone w dodatkowe układy, np. służące do monitoringu temperatury lub wilgoci. Są one bardzo wygodnym rozwiązaniem w przypadku, gdy znakowane elementy są wrażliwe na wilgoć lub zmiany temperatury. Odczytanie znacznika pozwala sprawdzić, czy obiekt był poprawnie przechowywany.

Jeśli znaczniki mają służyć do znakowania przewodów i gniazd, do których są podłączane, prawdopodobnie lepiej skorzystać z gotowych rozwiązań tego typu, które można znaleźć w ofercie producentów złączy. Pozwalają one w szybki sposób wdrożyć aplikację, bazując na dobrze spasowanych i pewnych komponentach.

Więcej informacji oraz tabele porównawcze znaczników RFID w numerze PAR 10/2014

source: PAR 10/2014