< Previous40AUTOMATYKATEMAT NUMERUYASKAWA Polska Sp. z o.o. J [[. G^Q^Z_ )! J _[ _XZ \b _HQ /J0 D!J J !!!J!J0 koholowe, dżem i wino, a także upra-wiane owoce i jagody nordyckie. Ze względu na ograniczenia pro-dukcyjne oraz bezpieczeństwo pracy rozwiązania w tej firmie wymagały zmian, a w zasadzie wymiany. Zakład w Stenhamrze posiadał linię produk-cyjną z maszyną do przenoszenia bu-telek, uzupełnioną manualną obsłu-gą butelek i skrzynek. Firmie zależało na lepszej i bardziej wydajnej linii pro-dukcyjnej na istniejącej powierzchni przy zachowaniu funkcjonalnego wy-posażenia, takiego jak wygrodzenie, magazyn palet, przenośniki itp. Głów-nym założeniem nowych rozwiązań miała być linia produkcyjna obsługu-jąca zarówno butelki typu multipack, jak i pojedyncze sztuki. Ważne było również, aby nowa linia mogła praco-wać z taką samą wydajnością, nieza-leżnie od umiejętności operatora. Spółki Yaskawa Nordic i ABTrygg opracowały rozwiązanie z dwoma robo-tami paletyzującymi MPL500 i MPL80, które mogą obsługiwać oddzielnie różne zadania, a także współpraco-wać w celu przyspieszenia poszczegól-nych cykli. Zrobotyzowana cela działa w schemacie dwuzmianowym, a firma już myśli o kolejnych udoskonaleniach, które całkowicie pozwolą wyelimino-wać potrzebę wykonywania manualnej pracy przez operatora. Yaskawa Polska w ostatnim czasie wspierała konkurs „Bony na innowa-cje dla MŚP” w ramach współpracy z ŁUKASIEWICZ – Instytutem PIAP, któ-ry jako jeden z 38 podmiotów współ-tworzy Sieć Badawczą Łukasiewicz. Zakup innowacyjnych usług, w tym również zrobotyzowanych roz-wiązań, będzie sprzyjał rozwojowi współpracy firm z jednostkami na-ukowymi. Wspierając biznes i polskie instytuty badawcze, Sieć Badawcza Łukasiewicz docelowo będzie przy-czyniać się do rozwoju gospodarcze-go kraju, generowania nowych miejsc pracy i budowania prestiżu Polski na arenie międzynarodowej. " J C!42AUTOMATYKAPRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURY*: : ;> wydajny i efektywny proces produkcyjny jest wysoka ja-@W 0! @WJ ': > I ; ? ! I ? ; 0 !J > ! 0! -! / ;! 0 : JTechnika pomiarowa – innowacyjne rozwiązaniaMonitoring parametrów jest re-alizowany dzięki osiągnięciom techniki pomiarowej. Innowa-cyjne rozwiązania z zakresu tej dzie-dziny wpływają pozytywnie na rozwój przemysłu oraz pozwalają na zwiększa-nie wydajności produkcji oraz sprosta-nie rosnącym wymaganiom rynkowym.TemperaturaJedną z najczęściej kontrolowanych właściwości fizycznych jest tempera-tura. Jej prawidłowy poziom odgrywa znaczącą rolę w różnego rodzaju pro-cesach technologicznych. Często, aby mogło dojść do określonych reakcji chemicznych lub fizycznych potrzeb-ne jest osiągnięcie ściśle określonej temperatury. Kontrola temperatury nabiera szczególnego znaczenia w ta-kich branżach jak spożywcza, farma-ceutyczna czy chemiczna. Ważnym aspektem jest również kontrolowanie temperatury komponentów automaty-ki w trakcie ich pracy, aby zapobiegać awariom i uszkodzeniom oraz w porę wykrywać nieprawidłowości w działa-niu danego urządzenia. Ich pierwszym FIRMABALLUFFELTRONEXTECHFLIR SYSTEMSModelBTSFluke VT04VIR50T1020Rodzajbezdotykowy czujnik na podczerwieńprzenośny pirometr graficznyprzenośny pirometr z wbudowaną kamerąprzenośna kamera termowizyjnaZakres mierzonej temperatury [OC]250–1250–10–250–50–2200−40–2000Dokładność [%]120,51–2Liczba punktów na matrycynie dotyczy768 432Pole widzenia [0 × 0]nie dotyczy28 × 28nie dotyczy28 × 21Minimalna odległość pomiaru [cm]nie dotyczynie dotyczynie dotyczy40Stopień ochronyIP67brak danychnie dotyczyIP54Inne informacjeoprogramowanie do raportowaniawbudowana kameramożliwość nagrania filmu radiometrycznego, dynamicznie sterowana ostrość, 4 programowalne przyciski, opatentowana technologia zapewniająca uwidacznianie zarysów obiektów w czasie rzeczywistymTab. 1. 0 , 0 Agnieszka Staniszewska4311/2019PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURYobjawem jest zazwyczaj nienaturalnie wysoka temperatura.Jednym z nieco bardziej zaawan-sowanych urządzeń do pomiaru tem-peratury jest pirometr, którego zasada działania opiera się na analizie promie-niowania cieplnego. Pirometry zbiera-ją dane bezdotykowo. Sprawdzają się doskonale w przypadku punktowego pomiaru lub badania temperatury niewielkiej powierzchni. Wybrane przy-kładowe modele pirometrów mają de-dykowane oprogramowanie do rapor-towania (Fluke, VT04) lub możliwość konfiguracji za pomocą telefonu z NFC (Limatherm Sensor, PyroNFC).Innowacyjnych rozwiązań związa-nych z pomiarem temperatury należy szukać również wśród kamer termo-wizyjnych. Dostawcy tych produktów posiadają w swojej ofercie urządzenia z wieloma ciekawymi funkcjonalno-ściami. Przykładowo, przy okazji ana-lizy temperaturowej można dokony-wać detekcji wycieku gazów (Fluke, Ti450 SF6) lub miejsc zagrożonych powstawaniem pleśni (Testo 885). Producenci szczycą się różnego rodzaju algorytmami dbającymi o wysoką ja-kość otrzymywanych danych oraz au-tomatycznym dobieraniem optymalnej ostrości. Ciekawym wyróżnikiem jednej z kamer oferowanych przez firmę Flir Systems jest możliwość nagrywania filmu radiometrycznego. Zakres mie-rzonej temperatury przemysłowych ka-mer termowizyjnych jest dosyć szeroki, a dokładność wysoka (1–2% odchyłki). Podczas doboru konkretnego modelu warto zwrócić uwagę na takie para-metry, jak zakres pola widzenia, liczba punktów pomiarowych na matrycy oraz minimalna odległość pomiaru. Najczęściej omawiane urządzenia wy-stępują w wersji przenośnej i służą do doraźnej prewencji, rzadko znajdują zastosowanie jako obiekty stacjonarne.Kamera termowizyjna jest dużo bar-dziej zaawansowanym przyrządem niż pirometr. Szereg pomiarów jednost-kowych dokonywanych pirometrem można zastąpić jednym kliknięciem w kamerze. Dziesiątki, a nierzadko setki tysięcy punktów pomiarowych kamery umożliwiają zbadanie dużego wycinka przestrzeni w ciągu ułamka sekundy i dają pełen obraz stanu termicznego otoczenia. Jeden termogram zastępuje tysiące pomiarów pirometrem. Pirome-try sprawdzają się wtedy, gdy użytkow-nik pragnie zbadać konkretny punkt powierzchni, kamery dają szersze spektrum możliwości. Przykładowych przedstawicieli zarówno pirometrów, jak i kamer termowizyjnych zaprezen-towano i krótko scharakteryzowano w formie tabelarycznej.CiśnienieKolejną obok temperatury wielkością nieelektryczną, której wartość jest czę-sto używana do kontrolowania stanu systemów automatyki w przemyśle jest ciśnienie. Pomiarów ciśnienia można dokonywać za pomocą mano-metrów lub z użyciem komponentów elektronicznych. Zaletą tych drugich jest możliwość wykorzystywania wy-ników pomiarów w różnego rodzaju systemach rejestrujących i układach regulacyjnych. Komponenty używane FLUKELIMATHERM SENSORSONELTESTOTi450 SF6Pyro NFCKT 145885 kitprzenośna kamera termowizyjnapirometr stacjonarnyprzenośna kamera termowizyjnaprzenośna kamera termowizyjna−20–12000–1000−20–350–30–650(1200 w opcji)21,522307 200nie dotyczy19 20076 80024 × 17nie dotyczy15,5 × 20,611 × 9 do 30 × 2315nie dotyczybrak danych50IP54IP65IP43IP54detekcja wycieków gazów, technologia regulacji ostrości, funkcja automatycznego ustawiania ostrości, dalmierz laserowy wspierający dobór optymalnej ostrościkonfiguracja i odczyt danych możliwe za pomocą telefonu z NFCbrak danychdetekcja miejsc zagrożonych pleśnią, pomiar wilgotności za pomocą termohigrometru44AUTOMATYKAPRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURYdo pomiaru ciśnienia można podzielić na tensometryczne, piezorezystancyj-ne oraz pojemnościowe, a same prze-tworniki ciśnienia na standardowe i programowalne.Firma Jumo oferuje w swoim port-folio piezorezystancyjny przetwornik ciśnienia dTrans p30, którego zakres pomiarowy może sięgać do 600 barów, temperatura maksymalna medium to 120 °C, miejsca uszczelnień zastąpiono spawami, a stopień ochrony to mini-mum IP65. Przykładem programo-walnego czujnika ciśnienia jest model SDE5 z oferty firmy Festo. Jego zakres pomiarowy mieści się między 0 a 10 barów. On sam jest wyposażony w wy-łącznik ciśnieniowy, podciśnieniowy oraz w statusową diodę LED widoczną z każdej strony czujnika. Firma Turck posiada w swojej ofercie cztery rodziny czujników ciśnienia – PS, które na wyj-ściu mogą generować sygnały analogo-we lub cyfrowe, mają możliwość komu-nikowanie się za pomocą IO-Link oraz mają wbudowane wyświetlacze. Czuj-niki ciśnienia PT nie mają wyświetlaczy, ale charakteryzują się szerokim zakre-sem temperaturowym. Czujniki PK są przeznaczone do stosowania w próżni i aplikacjach pneumatycznych. Czujniki PC umożliwiają komunikowanie się za pomocą IO-Link. Firma Balluff oferuje w swoim portfolio trzy podstawowe grupy czujników ciśnienia – z płaską membraną, bez wyświetlacza i z wy-świetlaczem.PrzepływCzęstokroć w przemyśle pojawia się konieczność kontroli przepływu ga-zów, cieczy oraz materiałów sypkich. Pomiar przepływu jest wykorzystywany przede wszystkim w obwodach pomp, chłodzenia i wymienników ciepła, we wszelkiego typu systemach dozujących oraz w gazociągach i rurociągach dla potwierdzenia prawidłowości przebie-gu procesów przemysłowych. Jednym z celów monitorowanie przepływu jest wczesne wykrywanie nieszczelności, a tym samym ochrona przed potencjal-nymi awariami. Przepływomierze moż-na podzielić na mechaniczne i elek-tryczne. Te pierwsze na objętościowe, manometryczne, zmiennoprzekrojowe oraz z otwartym kanałem, zaś drugie na magnetyczne, impulsowe, ultradźwię-kowe, Coriolisa i Vortex.Przykłady przepływomierzy moż-na znaleźć w ofercie firmy Festo. Pro-ponuje ona m.in. czujniki przepływu SFAM. Ich cechą charakterystyczną jest podświetlany wyświetlacz, szeroki wachlarz wyboru zakresów pomiaro-wych nawet do 1500 l/min oraz wyjścia analogowe i binarne. W ofercie firmy AP Automatyka można znaleźć przetwor-nik przepływu 212 Huba Control. Służy on do pomiaru przepływu cieczy, ale opcjonalnie umożliwia również okre-ślenie temperatury płynu. W ofercie dostępne są modele z różnymi zakre-sami pomiarowymi, maksymalnie osią-gającymi 150 l/min. Medium, którego przepływ jest mierzony, może mieć do 85 °C. Przetwornik ma wyświetlacz LCD oraz stopień ochrony IP65. Przykład in-nego przetwornika przepływu można znaleźć w ofercie firmy Kamstrup. Jest to model ultradźwiękowego przetwor-nika UltraFow. Jest on dedykowany do instalacji cieplnych. Brak ruchomych elementów oraz wykonanie z mosiądzu lub stali nierdzewnej zapewnia jego długą żywotność.WilgotnośćWażną wielkością nieelektryczną, któ-rej pomiary są wykonywane dosyć po-wszechnie w przemyśle jest wilgotność. Zły poziom wilgotności może wpłynąć negatywnie na parametry fizyczne ma-teriałów oraz czas zachodzenia koniecz-nych w danym procesie produkcyjnym reakcji chemicznych. Pomiary wilgot-FIRMAAPATORAPATORModelUltrimis WInvonic HMierzone mediumwodaciepłoTechnologia pomiarupomiar ultradźwiękowy metodą W-Sonic Technologyultradźwiękowy przetwornik przepływuRodzaj prezentowanych na wyświetlaczu danychcałkowita objętość, aktualny przepływ i graficzne symbole alarmówprzepływ, zużyta energia i graficzne symboleNominalny przepływ [m3/h]2,5–160,6–60Minimalny przepływ [l/h]0,75 – 4,83–120Temperatura wody [oC]do 505–130Stopień ochronyIP68IP65/IP67Żywotność baterii [lata]16 (12 z radiem)11Obsługiwane protokołyNFCWireless M-BusWireless M-BusWired M-BusModbus RTUTab. 2. ? ! , ! 04511/2019PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURYności mają na celu ochronę sprzętu elektronicznego przed potencjalnym zniszczeniem spowodowanym złymi warunkami środowiskowymi. Aparatu-ra pomiarowa związana z wilgotnością znajduje zastosowanie w przemyśle chemicznym, spożywczym, farmaceu-tycznym, w górnictwie, papiernictwie oraz przemyśle opakowaniowym.Metody pomiaru wilgotności mogą stać się kryterium podziału higrome-trów na dwie grupy. Pierwsza z nich obejmuje higrometry korzystające z metod higroskopowych, a zaliczyć do niej można czujniki rezystancyjne i pojemnościowe. Druga grupa korzysta z metod kondensacyjnych, co oznacza, że wilgotność jest wyznaczana w spo-sób pośredni za pomocą pomiaru tem-peratury skraplania.Ciekawą propozycję ma w swoim portfolio firma Introl. Chodzi o miernik wilgotności materiałów sypkich i ma-sowych NIR-6000. Jest to bezkontak-towy miernik, który wykorzystuje zjawi-sko pochłaniania fal podczerwonych. Umożliwia sprawdzanie wilgotności w zakresie od 0% do 95%.Zużycie mediówNajwiększe koszty produkcyjne związa-ne są z mediami – energią elektryczną, gazem, sprężonym powietrzem, wodą i energią cieplną. Kontrola ich zużycia umożliwia dokonywanie różnego ro-dzaju analiz. W zależności od potrzeb można korzystać z komponentów wy-łącznie gromadzących informację lub takich, które dodatkowo magazynują i przetwarzają zgromadzone dane. Analizy mają na celu próbę optyma-lizacji zużycia mediów oraz umożli-wienie dokładniejszego szacowania całkowitych kosztów produkcyjnych. Ponadto wspomniane dane są przy-datne do doboru optymalnej taryfy u dostawcy oraz przy planowaniu produkcji. Zaletą kontrolowania zu-życia mediów jest również wczesne wykrywanie awarii oraz sytuacji nie-standardowych związanych zarówno z sieciami, jak i odbiornikami.Dużą popularnością cieszą się inte-ligentne liczniki zużycia mediów, któ-re charakteryzują się automatycznym przekazywaniem swoich wskazań do systemu zarządzania w określonych odstępach czasu. Ważnym aspektem jest możliwość dwustronnej komuni-kacji między licznikiem a centralnym systemem zarządzającym, który może znajdować się w dalekiej odległości od licznika. Zdalne połączenie umożliwia odczyt danych, ale również konfigu-rowanie oraz aktualizowanie opro-gramowania urządzenia. Najczęściej spotykanym typem inteligentnego licznika jest licznik energii elektrycznej. Wybierając konkretny model licznika należy zwrócić uwagę na jego napię-cie znamionowe, możliwy sposób podłączenia, prąd odniesienia, ob-sługiwane protokoły komunikacyjne, stopień ochrony, temperaturę pracy, rodzaj prezentowanych na wyświe-tlaczu danych. Często możliwe jest rejestrowanie dokładnego czasu wy-stąpienia przerwy w zasilaniu lub nie-pożądanego pogorszenia parametrów sieci. Stanowi to podstawową formę monitoringu. Wybrane inteligentne liczniki ciepła oraz wodomierze wraz z podstawowymi parametrami zapre-zentowano w dołączonej tabeli.Na rynku można spotkać systemy do zarządzania zużyciem mediów. Dane zebrane z liczników są przecho-wywane najczęściej w chmurze, po-równywane i analizowane, a dedyko-wana aplikacja umożliwia zarządzanie systemem, udostępnia wizualizację zebranych danych i analiz, generuje raporty oraz informuje o sytuacjach alarmowych. Umożliwia otrzymywa-nie wybranych danych i komunikatów w postaci wiadomości SMS lub e-mail.ECOMESSENDRESS + HAUSERKAMSTRUPKAMSTRUPSensorStar 2UPicomagflowIQ 2100MULTICAL 603ciepłowodawodaciepłoultradźwiękowy przetwornik przepływuprzepływomierz elektromagnetycznyultradźwiękowy przetwornik przepływuultradźwiękowy przetwornik przepływuprzepływ, zużyta energiacałkowita objętość, aktualny prze-pływ, aktualna temperatura cieczy i graficzne symbole alarmówcałkowita objętość oraz kody alarmówzużyta energia i kody alarmów0,6 – 2,5brak danych1,6–1000,6–100012–50brak danych2–802–30015–90do 70 (krótkotrwale do 85)do 50do 180IP54IP65/IP68IP68IP65/IP6710brak danych1616Wireless M-BusWired M-BusBluetoothIO-LinkWireless M-BusWired M-BusSigfoxWireless M-BusWired M-BusModbus RTU46AUTOMATYKAPRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURYJednym z przykładowych sys-temów zarządzania i monitoringu mediów może pochwalić się fir-ma Sabur. Jest to system oparty na rozwiązaniach chmurowych, co czyni go ekonomicznym i pragma-tycznym – można go obsługiwać z każdego miejsca oraz nie wymaga zakupu drogiego sprzętu kompute-rowego. Aplikacja zbiera dane doty-czące wszystkich mediów, poddaje je analizie, a jako wynik swojego działania przekazuje użytkownikowi informacje na temat bieżącego zu-życia poszczególnych mediów, mocy średnich z ostatnich 15 minut, zbliża-jących się przekroczeniach limitów, które mogą wpłynąć na konieczność zapłaty wysokich kar. Ponadto apli-kacja ma zaawansowane funkcje ra-portowania i analizy danych i można ją obsługiwać za pomocą przeglądar-ki internetowej.Analiza parametrów sieciowychWażnym aspektem wpływającym na ekonomię produkcji jest jakość energii pobieranej z sieci energoelektrycznej. Jest to obok instalacji użytkownika i samych odbiorników potencjalne źródło zawodności systemów energe-tycznych podczas pracy pod dużymi obciążeniami. W związku z powyższym coraz szersze grono odbiorców zysku-je różnego rodzaju mierniki wybranych parametrów sieci oraz analizatory, które oprócz pomiarów szerokiego spektrum parametrów dokonują ich analizy i na jej podstawie komplek-sowo oceniają stan sieci. Pozwala to na bieżącą kontrolę parametrów oraz umożliwia zapobieganie potencjalnym awariom spowodowanym pogorsze-niem się jakości dostarczanej energii. Wspomniana jakość ma bezpośredni wpływ na stabilną pracę i żywotność urządzeń podłączonych do sieci oraz koszty ponoszone przez konsumenta na energię elektryczną. Zakłócenia w pracy urządzeń mogą powodować również obniżenie jakości produkcji.Parametrami mierzonymi przez mierniki i analizatory sieci energo-elektrycznej mogą być: wartości śred-nie i chwilowe napięcia oraz prądu, częstotliwość, harmoniczne, energia, moc czynna, bierna i pozorna, współ-czynnik migotania światła, asymetrie prądu i napięcia. Na rynku dostępne są analizatory przenośne służące do działań prewencyjnych oraz stacjo-narne do stałego monitoringu, jed-no- i trójfazowe, najczęściej mają one kolorowe ekrany, nierzadko dotykowe oraz możliwość bezprzewodowej ko-munikacji. Zadaniem analizatorów jest gromadzenie, przechowywanie oraz wyświetlanie informacji na temat stanu badanej sieci. Dzięki dedykowa-FIRMAFLUKELUMELNazwa437 Series IINP45Typprzenośny analizatorprzenośny analizatorEkranLCD 6”kolorowy 5,6” TFTCzęstotliwość próbkowania [MHz]brak danych0,164Rejestrowanie zdarzeńtaktakInterwał rejestracji [s]brak danych1–360Obsługiwane interfejsyWi-Fi, USBWi-Fi, USB, LAN, GPS (opcja)Temperatura pracy [oC]0–400–40Stopień ochronyIP51IP53Zakresy pomiaroweV przemienne [V]1–10001–1000V wsp. szczytu1 – 2,81 – 2,8I przemienny w zależności od modelu [A]0,5–20000–6000I wsp. szczytu1–101–10częstotliwość [Hz]42,5–46042,5–480moc czynna, bierna, pozorna [W]do 6000 Mdo 6000 Mwsp. mocy0–10–1harmoniczne napięcia [%]0–1000–100harmoniczne prądu [%]0–1000–100wsp. THD napięcia [%]0–1000–100wskaźnik migotania światła0–200–20asymetria napięcia [%]0–200–20asymetria prądu [%]0–200–20Tab. 3. ) / ; 0 ! :4711/2019PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURYnemu oprogramowaniu, które zapew-nia opracowywanie i przetwarzanie zebranych danych, możliwe jest gene-rowanie raportów oraz zestawień sta-nowiących podsumowanie pracy ana-lizatora. Dane techniczne dostępnych na rynku wybranych mierników oraz analizatorów sieci energoelektrycznej zestawiono w postaci tabelarycznej. Zawarto tu zakresy pomiarowe mie-rzonych parametrów oraz wskazano na podstawowe właściwości urządzeń.Na rynku można znaleźć również analizatory, których zadaniem jest sprawdzanie jakości dostarczanej wody. Przykładem jest komponent z oferty firmy Introl – analizator twar-dości wody Aquacon. Ciągły pomiar jest realizowany za pomocą metody miareczkowania kolorymetrycznego. Układ fotometryczny analizuje zmia-nę barwy badanej wody pod wpływem podawania dedykowanego odczynni-ka, bada się jego zużycie, a tym samym określa stopień twardości dostarcza-nej wody.Właściwości fizyczneCzęstą potrzebą w przemyśle jest badanie podstawowych właściwości fizycznych danych elementów. Jed-ną z takich właściwości jest masa. Należy ją kontrolować na różnych etapach produkcyjnych. Jej odchy-lenia od przyjętej normy świadczą o błędach, które mogły zostać popeł-nione w trakcie realizacji kolejnych procesów. Kontroli masy podlegają opakowania jednostkowe, zbiorcze oraz całe ładunki. Najlepiej dla zacho-wania dynamiki procesu produkcyj-nego korzystać z urządzeń realizują-cych zadanie pomiaru masy w sposób dynamiczny. W praktyce polega to na umieszczeniu w ciągu technologicz-nym komponentów wagowych, aby szybko i bez konieczności ingerencji operatora systemu, zważyć dane ele-menty. Dużym odbiorcą systemów wagowych jest branża spożywcza oraz zakłady przetwórcze.Na rynku dostępna jest niezliczo-na ilość typów systemów wagowych. Wygodnym sposobem pomiaru masy całych palet z określonymi elementa-mi jest zastosowanie wagi paletowej, czyli konstrukcji wagowej w kształcie litery U umieszczanej pod ładunkiem. Innym użytecznym komponentem jest waga płozowa, która może być sto-sowana podczas transportu ładunku wózkiem widłowym. Innym typem sys-temu wagowego, który umożliwia po-miar masy ładunków o dużej kubatu-rze są wagi platformowe. Najczęściej mają usytuowane pod konstrukcją kilka czujników, dzięki czemu ważony element nie musi znajdować się cen-tralnie na platformie podczas pomia-LUMELMETRELSONELN43MI 3155 EurotestXDPQM-711miernik na szynęmiernikprzenośny analizatorpodświetlany LCDdotykowy, kolorowytablet 10” − parowany przez Wi-Fi−−10nienietaknienie1–30USB, RS-485Bluetooth, USB, RS-232Wi-Fi, GSM, GPS−25–55brak danych−20–50IP20IP56IP652,8–6000–5500–760brakbrak1–100,01–760–3000–3000brakbrak1–1045–6516–40040–70bez ograniczeń0 – 99,9 kzależne od konfiguracji−1–1−1–10–1brak0–900–100brak0–670–100brak0,1–99,90–100brakbrak0,2–10brakbrak0–20brakbrak0–2048AUTOMATYKAPRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURYru. Wagi platformowe umieszcza się zagłębione w podłożu, co ułatwia ich wkomponowanie w ciąg produkcyjny i umożliwia całkowicie zautomatyzo-wane pomiary.Wyróżniającym się typem syste-mów wagowych są wagi dynamiczne połączone z etykieciarkami. Stanowią one połączenie dwóch funkcjonalno-ści w spójną całość. Znajdują zastoso-wanie w przypadku, gdy produkt ma zmienną masę i należy każdorazowo ją wyznaczać oraz odpowiednio oznako-wać za pomocą etykiety. Dzięki odpo-wiedniemu oprogramowaniu możliwe jest również wyliczenie ceny konkret-nego produktu. Przykładem tego typu systemu jest produkt znajdujący się ofercie firmy Radwag – dynamiczna waga etykietująca DWM 3000 HPE. Precyzyjny moduł magnetoelektrycz-ny zapewnia odczyt z dokładnością do 0,01 g. Omawiany system wagowy zapewnia, w razie potrzeby, synchro-nizację lokalnych baz danych z dany-mi umieszczonymi w bazie centralnej. Wraz z urządzeniem producent dostar-cza dedykowane oprogramowanie umożliwiające tworzenie odpowied-nich etykiet. Malowana proszkowo stal, z której zbudowano konstrukcję urządzenia jest gwarantem bezpiecz-nego użytkowania w przemyśle spo-żywczym. Ergonomię pracy z urządze-niem zapewnia m.in. 12” wyświetlacz z panelem dotykowym. Umożliwia on bieżącą kontrolę i odczyt parametrów, dostęp do głównych funkcjonalności oraz istotnych informacji.Ciekawym typem wagi jest nie-rdzewna waga kolejkowa WPT/2K w ofercie firmy Radwag. Jest ona przeznaczona do ważenia półtusz transportowanych za pomocą pod-wieszanego toru. Na odcinek toru, na którym odbywa się pomiar, najeżdża rolka z tuszą. Zdarzenie to stanowi impuls dla przetwornika wagowego umieszczonego na kulistych trzpie-niach do uruchomienia pomiaru. Omawiany system, w zależności od wersji, umożliwia pomiary masy do 300 kg lub 600 kg. Sama konstruk-cja systemu wagowego ma wysoki stopień ochrony IP67 i jest w wyko-naniu nierdzewnym. Dzięki temu bez obaw może być stosowana w branży przetwórstwa mięsnego. Innym nie-typowym systemem wagowym dedy-kowanym do zakładów przetwórstwa mięsnego są wagi inwentarzowe do pomiaru masy trzody. Przybierają one kształt dużej klatki.Czasami występuje potrzeba anali-zy gazów używanych w procesach pro-dukcyjnych. Taka konieczność istnieje najczęściej w branży spożywczej oraz w przemyśle chemicznym. Ma ona na celu kontrolę właściwości używanych gazów oraz stosowanych mieszanek. Przykładowym urządzeniem służącym do przemysłowej analizy stężenia ga-zów jest analizator ZRJ znajdujący się w ofercie firmy Introl. Zapewnia ciągły i jednoczesny pomiar stęże-nia dwutlenku węgla, tlenku węgla, dwutlenku siarki, tlenu i tlenku azotu w mieszaninach gazów. Firma Introl posiada również w swojej ofercie bo-gatą gamę czujników do pomiarów fizykochemicznych. Są to czujniki pH, przewodności, mierniki mętności, bar-wy, koncentracji, stężenia i gęstości.Potrzeba przemysłowych pomia-rów właściwości cieczy nie budzi żadnych wątpliwości. Umożliwiają one badanie jakości cieczy używa-nych w kolejnych etapach produkcyj-nych. Jest to szczególnie przydatne w stacjach uzdatniania wody pitnej, technologicznej oraz przemysłowej. Firma Jumo oferuje swoim odbiorcom przetwornik ecoTRANS pH 03 stoso-wany m.in. do wyznaczania wartości pH badanej cieczy. Podłączenie do niego sond pomiarowych umożliwia wyznaczanie pH na podstawie otrzy-mywanego na wyjściu analogowym z przetwornika napięcia. Co ciekawe, komponent umożliwia również po-miar temperatury i napięcia redox. Innym parametrem cieczy, którego badanie może okazać się konieczne w wybranych procesach produkcyj-nych jest jej mętność. Przykładowy czujnik do jej oceny można znaleźć także w ofercie firmy Jumo. Jest to optyczny czujnik ecoLine NTU. Męt-ność danej cieczy ustalana jest na podstawie pomiaru światła rozpro-szonego. Czujnik znajduje zastosowa-nie w takich aplikacjach jak: procesy galwaniczne, oczyszczanie ścieków, monitorowanie wody pitnej i ścieko-wej, badanie jakości cieczy w instala-cjach technologicznych.Współrzędnościowa technika pomiarowaZa innowacyjną technikę można uznać współrzędnościowe metody pomiaro-we, które zyskuje coraz większą popu-larność, a są już dosyć mocno rozpo-wszechnione w branży motoryzacyjnej. Technika ta umożliwia wyznaczanie i kontrolę wymiarów, kształtów oraz odchyłek i jest realizowana za pomocą specjalnie dedykowanych do tego celu maszyn. Maszyny, najczęściej o kon-strukcji portalowej lub wysięgnikowej, pozwalają na dotarcie głowicy po-miarowej z sondą do poszczególnych punktów w przestrzeni znajdujących się na powierzchni mierzonego przedmio-tu np. karoserii auta i pobranie wartości współrzędnych X, Y oraz Z. Następnie zebrane dane poddawane są anali-zie i obliczeniom realizowanym przez sterownik i dedykowane oprogramo-wanie. Dopiero po tym etapie można stwierdzić, czy dany element spełnia założenia produkcyjne.Zaletami stosowania współrzędno-ściowej techniki pomiarowej są: brak konieczności zmian przyrządów po-miarowych w trakcie pracy, możliwość zbadania wielu punktów pomiarowych w stosunkowo krótkim czasie, wysoka dokładność pomiarowa oraz możli-wość jednoczesnej kontroli wymiarów, odchyłek kształtu oraz rozłożenia deta-li. Rozwój omawianej techniki skupia się głównie na elementach elektronicz-nych oraz oprogramowaniu. Ulepsza-nie algorytmów sterujących prowa-dzi do zwiększania dokładności oraz umożliwia numeryczną kompensację.Przykładem dedykowanej dla przemysłu motoryzacyjnego głowi-cy pomiarowej typu bezdotykowego jest produkt firmy Zeiss – EagleEye navigator. Nowa, optyczna technolo-gia pomiarowa pozwala na znaczące skrócenie cyklu pracy. Wysoka jakość oceny pozwala na zyskanie dokład-ności sięgającej mikrometra. Dzięki metodzie pomiarowej zastosowanej w przypadku omawianej głowicy, mniej czasochłonne okazuje się badanie licz-nych załamań, przekrojów, krawędzi i otworów, które charakteryzują więk-4911/2019PRZEGLĄD SPRZĘTU I APARATURYszość elementów produkowanych na potrzeby branży motoryzacyjnej. Gło-wica pozwala na pomiary punktowe lub metodą skaningową, czyli w ruchu.Innym przykładem nowoczesnej głowicy pomiarowej jest produkt znaj-dujący się w ofercie firmy Renishaw – elektrostykowa głowica TP20. Jest to komponent umożliwiający pracę w 5-osiowym systemie pomiarowym. Omawiany przyrząd, dzięki realizacji przemieszczeń kątowych, umożliwia zwiększenie dokładności i powtarzal-ności oraz redukuje błędy dynamiczne związane z ruchami maszyn. Sterownik umieszczony w maszynie z omawianym modelem głowicy oprócz wprawiania w ruch konstrukcji zyskuje dodatkowe możliwości obracania samą głowicą.Jednym z przykładowych progra-mów pozwalających na kompleksowa obsługę współrzędnościowych ma-szyn pomiarowych jest produkt firmy Zeiss o nazwie Colypse. Umożliwia on pracę w trybie ręcznym oraz au-tomatycznym, metodą stykową oraz bezstykową, zapewnia generowanie trójwymiarowych rysunków po rozpo-znaniu całego elementu. Przykładem innego oprogramowania jest propozy-cja firmy Renishaw o nazwie Modus 2, która jest naturalnym następcą opro-gramowania Modus. Wspomniane oprogramowanie pozwala na obsługę 3- i 5-osiowej współrzędnościowej ma-szyny pomiarowej, a jego wyróżnikami są rozbudowana funkcja raportowania w trybie tekstowym i graficznym oraz pełna symulacja i detekcja kolizji.Innowacje kluczem do sukcesuTechnika pomiarowa jest dziedziną, któ-rej osiągnięcia wpływają na wydajność produkcji oraz jakość wytwarzanych pro-duktów. Nieustanny monitoring parame-trów procesowych pozwala na utrzy-mywanie wysokiej efektywności oraz chroni przed potencjalnymi awariami. Tym, co wyróżnia dany układ pomiarowy od pozostałych może być innowacyjne rozwiązanie niestosowane przez innych producentów i niedostępne lub trudno dostępne u innych dystrybutorów. Obecnie innowacyjność w zakre-sie techniki pomiarowej polega przy-kładowo na łączeniu zalet różnych urządzeń w jeden funkcjonalny komponent, który jest w stanie kom-pleksowo zbadać szerokie spektrum parametrów. Dobrym dowodem na to stwierdzenie jest rosnąca popular-ność analizatorów sieci energoelek-trycznych. Innowacyjność objawia się również przez implementowanie w komponentach różnego rodzaju uży-tecznych algorytmów. Te ułatwiają ich obsługę oraz czynią je jeszcze bardziej użytecznymi. Popularność zyskują również gotowe systemy zarządzania i monitoringu mierzonych wartości, które pozwalają użytkownikom na ko-rzystanie z wielu przydatnych rozwią-zań, nie wymagając jednocześnie zbyt wielkiego nakładu pracy we wdrażanie całego systemu pomiarowego w zakła-dzie produkcyjnym. Agnieszka Staniszewska&'(l )*+ $% &'()'*+ , ' Q8 %&7REKLAMANext >