2,10,30

ZAPISZ SIĘ DO NEWSLETTERA SERWISU AUTOMATYKAONLINE.PL I POBIERZ DARMOWY NUMER "AUTOMATYKI"!

okładka Automatyka

*Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP, z siedzibą w Warszawie przy ul. Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa, w celach marketingowych, w tym marketingu bezpośredniego. Oświadczam, że zostałem poinformowany/a o prawie do wglądu, modyfikacji oraz usuwania moich danych osobowych.

*Wyrażam zgodę na przesyłanie mi informacji handlowej (w tym informacji handlowej partnerów portalu AutomatykaOnline.pl) za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.U. 2002 nr 144, poz. 1204).

*Wyrażam zgodę na używanie przez Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP, z siedzibą w Warszawie przy ul. Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa, telekomunikacyjnych urządzeń końcowych, których jestem użytkownikiem, dla celów marketingu bezpośredniego zgodnie z art. 172 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz.U. 2004 nr 171 poz. 1800).

*Akceptuję regulamin portalu AutomatykaOnline.pl oraz politykę prywatności serwisu.




ZAMKNIJ OKNO

Dziękujemy!

Prawie gotowe ... Musimy potwierdzić Twój adres email. Aby zakończyć proces subskrypcji, należy kliknąć link w mailu, który właśnie wysłaliśmy do Ciebie.

Po akceptacji zapisu na newsletter zostanie przesłany do Ciebie numer promocyjny miesięcznika Automatyka.

ZAMKNIJ OKNO

Dziękujemy za próbę ponownego zapisu na nasz newsletter.

Twój mail już jest w naszej bazie!

W przypadku pytań, prosimy o kontakt:
redakcja@automatykaonline.pl

ZAMKNIJ OKNO

This website uses cookies

W celu zapewnienia najwyższej jakości usług strona używa plików cookies. Szczegóły w polityce prywatności serwisu.

POL ENG
a a a
Search
  • Login
  • Sign up
Site map Site map
AutomatykaOnline.pl
  • Home page
  • News
  • Interviews
  • Application
  • Articles
  • Events
  • Companies
  • Products
Search
Automatyka 6/2025

Automation6/2025

In this issue:
  • Interview with Paweł Hoerner de Roithberger and Paweł Reszel, National Instruments
  • Cybersecurity of industrial control systems
  • Signaling columns
  • Magazine
  • Subscription
  • Contact
  • Advertisement
Articles
  • Building Automation
  • Safety
  • Druk 3D
  • Electrics
  • Energy
  • Energia
  • Building Automation
  • Communication
  • Computers and HMI
  • Building Automation
  • Assembly and Conveyance
  • Software
  • Pneumatics
  • Measurements
  • Prawo i normy
  • Przemysł 4.0
  • Robotics
  • Control
  • Visions Systems
  • Drives
  • Technika łożyskowa
  • Technologia obróbki
  • Services
  • Building Automation
  • Others
Expand all
  • Home page
  • Articles
  • Prawo i normy

Małe wynalazki – wzory użytkowe. Alternatywa dla patentów

Oliwia Czarnocka print

Friday June 29 2018
Oliwia Czarnocka
Tweet

Procedura udzielania prawa na wzory użytkowe jest znacznie krótsza niż w przypadku starań o uzyskanie patentu na wynalazek. Tym samym wzory użytkowe mogą stanowić ciekawą alternatywę dla patentów, co jest szczególnie cenne w przypadku prostszych rozwiązań mechanicznych, cechujących się stosunkowo krótkim czasem życia na rynku.

Ochrona wzorów użytkowych po raz pierwszy na świecie została wprowadzona w 1891 r. w ustawie niemieckiej. W polskim ustawodawstwie wzory użytkowe wprowadzono ustawą z 1924 r. o ochronie wynalazków, wzorów i znaków towarowych, w której definiowano wzór użytkowy jako rozwiązanie o „nowej postaci przedmiotu, ujawnionej w tym wzorze, a występującej w kształcie, w rysunku, w barwie lub w materiale przedmiotu. (…). Jeżeli nowość postaci ma na celu podniesienie pożytku, wzór nazywa się użytkowym.” Współczesna, określona w ustawie Prawo własności przemysłowej z 2000 r., definicja wzoru użytkowego nieznacznie odbiega od tej pierwszej z 1924 r.

Zgodnie z art. 94 ustawy Prawo własności przemysłowej „Wzorem użytkowym jest nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształtu, budowy lub zestawienia przedmiotu o trwałej postaci”. Nowe walory estetyczne rozwiązania nie stanowią argumentu za uznaniem rozwiązania za wzór użytkowy.

Rozwiązanie może dotyczyć kształtu przedmiotu, czyli jego zewnętrznego wyglądu, ale tylko w takim zakresie, w jakim jest ono związanie z funkcją techniczną, jaką ma do spełnienia. Kształt rozwiązania z reguły jest istotny w rozwiązaniach jednoelementowych.

Rozwiązanie dotyczące budowy odnosi się do wytworu wieloelementowego, w którym poszczególne elementy są ze sobą połączone funkcjonalnie i fizycznie. Rozwiązanie dotyczące zestawienia odnosi się do zestawienia co najmniej dwóch odrębnych części, które podczas współdziałania realizują wspólny cel.

Trwała postać rozwiązania oznacza, że rozwiązanie musi być ukształtowane przestrzennie, a więc wzorem użytkowym może być jedynie przedmiot, przykładowo maszyny i ich podzespoły. Wymagania tego nie spełniają wytwory bezpostaciowe, takie jak ciecze, maści czy pasty, a także sposoby wytwarzania. Podobnie układy elektryczne czy pneumatyczne nie będą mogły stanowić wzoru użytkowego, o ile usytuowanie poszczególnych elementów nie będzie miało wpływu na ich działanie. Trwała postać rozwiązania nie zamyka drogi ochronie na rozwiązania, w których zastosowane są ruchome elementy, pod warunkiem, że ruch ten spełnia określoną funkcję techniczną.

Stwierdzenie nowości i użyteczności

Po dokonaniu zgłoszenia wzoru użytkowego do Urzędu Patentowego RP urząd bada, czy rozwiązanie spełnia wymóg nowości i użyteczności. Nowość wzoru użytkowego stwierdza się, jeśli rozwiązanie nie stanowi stanu techniki. Przez stan techniki rozumie się wszystko, co przed datą dokonania zgłoszenia wzoru użytkowego do Urzędu Patentowego RP zostało ujawnione gdziekolwiek w jakiejkolwiek postaci, np. ustnej czy pisemnej, przez wystawienie lub stosowanie. Co ważne, nie jest istotne, czy ktokolwiek zapoznał się z ujawnionym rozwiązaniem – wystarczy sam fakt możliwości udostępnienia rozwiązania. Aby Urząd Patentowy stwierdził brak nowości, musi wykazać istnienie rozwiązania o cechach identycznych.

Określenie użyteczności doprecyzował pkt 2 art. 94 ustawy Prawo własności przemysłowej, mianowicie „Wzór użytkowy uważa się za rozwiązanie użyteczne, jeżeli pozwala ono na osiągnięcie celu mającego praktyczne znaczenie przy wytwarzaniu lub korzystaniu z wyrobów.” Sam pomysł nowego zastosowania znanego przedmiotu nie stanowi wzoru użytkowego. Zgodnie z decyzją Komisji Odwoławczej przy Urzędzie Patentowym „Nie może być zarejestrowany jako wzór użytkowy przedmiot, który pod wzglądem kształtu, układu, zestawienia i konstrukcji jest identyczny ze znanym wcześniej innym przedmiotem. Pomysł zastosowania znanego przedmiotu dla celu innego aniżeli był dotychczas stosowany nie ma cech wzoru użytkowego, gdy nie wprowadza żadnych istotnych zmian w kształcie, układzie lub zestawieniu przedmiotu”.

Udzielenie prawa wyłącznego

Po dokonaniu zgłoszenia wzoru użytkowego w Urzędzie Patentowym RP sprawdzane jest spełnienie wymogów formalnych zgłoszenia. Następnie urząd przygotowuje sprawozdanie o stanie techniki, w którym wskazuje dokumenty opisujące podobne rozwiązania. Jest to wstępna informacja dla zgłaszającego dotycząca szans na udzielenie prawa ochronnego. Po około 18 miesiącach od dokonania zgłoszenia następuje jego publikacja i każdy może zapoznać się z rozwiązaniem. W następnej kolejności rozwiązanie jest badane pod względem merytorycznym. W trakcie tego badania mogą być brane pod uwagę dokumenty wskazane w sprawozdaniu ze stanu techniki. Badanie merytoryczne może zakończyć się wydaniem decyzji o udzieleniu prawa wyłącznego lub odmowie udzielenia tego prawa. Udzielenie prawa ochronnego na wzór użytkowy stwierdza się przez wydanie świadectwa ochronnego. Czas trwania prawa ochronnego wynosi dziesięć lat od daty dokonania zgłoszenia wzoru użytkowego w Urzędzie Patentowym.

Wzór użytkowy a wynalazek

Ciekawym zagadnieniem jest istnienie wspólnej płaszczyzny dla wzorów użytkowych i wynalazków. Wynalazek i wzór użytkowy to rozwiązania o charakterze technicznym i w pewnych przypadkach dane rozwiązanie może spełniać wymagania zarówno wzoru, jak i wynalazku. Oczywiste jest, że nie dotyczy to sposobu wytwarzania ani wytworów bezpostaciowych. Aby rozwiązanie uzyskało patent, musi być nowe, mieć poziom wynalazczy i nadawać się do przemysłowego stosowania, natomiast wzór użytkowy musi być nowy i użyteczny. W procedurze przed Urzędem Patentowym RP można zmienić zgłoszenie wynalazku na zgłoszenie wzoru użytkowego – jest to tzw. konwersja. Taka możliwość powstaje, gdy zostanie stwierdzone, że wynalazek nie spełnia wymogu poziomu wynalazczego – zgodnie z art. 38 ustawy Prawo własności przemysłowej zgłaszający może wówczas, w toku rozpatrywania zgłoszenia wynalazku lub w okresie dwóch miesięcy od daty uprawomocnienia się decyzji o odmowie udzielenia patentu, złożyć wniosek o udzielenie prawa ochronnego na wzór użytkowy. Czynności odwrotnej nie można wykonać.

Przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego korzystania ze wzoru użytkowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Oznacza to, że właściciel prawa może zakazać osobie trzeciej korzystania ze wzoru, jeśli ta osoba wytwarza, używa, oferuje, wprowadza do obrotu lub importuje dla tych celów produkt będący przedmiotem chronionego wzoru użytkowego. Właściciel prawa ochronnego może dowolnie rozporządzać swoim prawem, a zatem może je sprzedać lub udzielić licencji.

Alternatywa dla patentu

Procedura udzielania prawa na wzory użytkowe trwa krócej niż udzielania patentu na wynalazek. W przypadku prostszych rozwiązań mechanicznych, których czas życia na rynku nie jest za długi, a konieczność ochrony jest wskazana, ochrona przewidziana dla wzorów użytkowych stanowi ciekawą alternatywę dla patentów. 

POLSERVICE, Kancelaria Rzeczników Patentowych

source: Automatyka 4/2018

Keywords

prawo

Parts of the series

Oliwia Czarnocka, POLSERVICE, Kancelaria Rzeczników Patentowych

Wynalazek tajny

More
Oliwia Czarnocka

Projekty racjonalizatorskie. Wspieranie innowacji w przedsiębiorstwie

More
Wystawy a zgłoszenia do Urzędu Patentowego

Wystawy a zgłoszenia do Urzędu Patentowego

More
dr Aleksandra Auleytner

Czy robot może ponieść odpowiedzialność karną?

More
Oliwia Czarnocka

Badania patentowe. Rodzaje i charakter

More
dr Aleksandra Auleytner, radca prawny, szef praktyki własności intelektualnej, Kancelaria Domański Zakrzewski Palinka sp.k.

Prawo autorskie i sztuczna inteligencja. Treści tworzone przez roboty

More
Oliwia Czarnocka, POLSERVICE, Kancelaria Rzeczników Patentowych

Opłaty dla Urzędu Patentowego

More
dr Aleksandra Auleytner

Ochrona patentowa wynalazków w obszarze sztucznej inteligencji

More
Oliwia Czarnocka

Przyspieszanie procedury uzyskania patentu

More
Sławomir Kotara

Patent europejski

More
dr Agnieszka Besiekierska

Cyfrowy łańcuch dostaw okiem prawnika

More
Andrzej Rosa

Budowanie strategii patentowej w oparciu o informacje i źródła patentowe

More
dr Agnieszka Besiekierska

Platformy dla Przemysłu 4.0 w skali Polski i Niemiec

More

Related articles

  • Co AI ACT oznacza dla biznesu?
  • Jakich systemów AI zakazuje AI Act?
  • Prawo komunikacji elektronicznej
  • Prawo komunikacji elektronicznej
  • Cyberbezpieczeństwo: zmiany w 2024 r.

Newsletter

Stay up to date with current information.

Comau videos YouTube

Show more videos
Inżynier wie

Events

Show more events
1 Jan Training

Zwiedzanie centrum efektywnej prefabrykacji szaf sterowniczych

1 January 2025 – 31 December 2025
24 Jul Workshops

Podstawy prefabrykacji szaf sterowniczych

Wrocław 24 July 2025
16 Sep Conference

Energetab 2025

Bielsko-Biała 16–19 September 2025
16 Sep Trade fair

Heating Tech 2025

16–18 September 2025
  • facebook
  • Tweeter
  • google+
  • RSS AutomatykaOnline
  • About Us
  • Sales and customer service
  • Privacy Policy
  • Presentation
  • Terms of Use
  • Accessibility Statement
  • Contact Us
  • Contact form
  • Media cooperation
  • Portal Editorial
  • Automatyka Editorial
  • Advertising
  • Advertising contact
  • Advertising in "Automatyka"
  • Newsletter
AutomatykaOnline.pl

© 2014 by Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP. All rights reserved.
created by: TOMP