ZAPISZ SIĘ DO NEWSLETTERA SERWISU AUTOMATYKAONLINE.PL I POBIERZ DARMOWY NUMER "AUTOMATYKI"!
ZAMKNIJ OKNO
Dziękujemy!
Prawie gotowe ... Musimy potwierdzić Twój adres email. Aby zakończyć proces subskrypcji, należy kliknąć link w mailu, który właśnie wysłaliśmy do Ciebie.
Po akceptacji zapisu na newsletter zostanie przesłany do Ciebie numer promocyjny miesięcznika Automatyka.
ZAMKNIJ OKNO
Dziękujemy za próbę ponownego zapisu na nasz newsletter.
Zaostrzone przepisy związane z ochroną ludzi i maszyn pracujących w zakładach przemysłowych (m.in. w strefach zagrożonych wybuchem) oraz wzrastająca świadomość producentów i użytkowników powodują, że wymagania stawiane dostawcom aparatury łączeniowej także rosną. I nie chodzi już tylko o zapewnienie zgodności z obowiązującymi normami, ale także o aspekty czysto funkcjonalne oraz zminimalizowanie kosztów zakupu i montażu.
Tylko ostatni miesiąc przyniósł informacje o dwóch wypadkach związanych z zapaleniem się pyłu węglowego w krajowych elektrociepłowniach wykorzystujących węgiel kamienny. Takie i podobne, niekiedy bardzo tragiczne w skutkach, wydarzenia coraz częściej skłaniają odpowiedzialny za bezpieczeństwo pracy personel do zastanowienia się nad modernizacją istniejących instalacji elektrycznych i zastosowaniem aparatury w wykonaniu przeciwwybuchowym. W przypadku nowych inwestycji stało się to już właściwie standardem.
Konieczne jest zatem wyznaczenie i wyraźne rozgraniczenie stref o wysokim i niskim zagrożeniu wybuchem, co przekładać się będzie z kolei na zastosowanie odpowiedniej aparatury łączeniowej, zgodnie z obowiązującą Dyrektywą ATEX. Niestety, aparatura taka nie jest tania, w związku z czym zwykła oszczędność wygrywa niekiedy z rozsądkiem i stąd do wypadku już niedaleko. Istnieją jednak sposoby ograniczenia kosztów.
Więcej wersji – większa elastyczność
Firma .steute wyszła naprzeciw oczekiwaniom klientów i jest teraz w stanie zaoferować swoje urządzenia w trzech, czterech, a nawet pięciu (!) wykonaniach, w zależności od miejsca, w jakim mają one pracować. Pozwala to na precyzyjne dopasowanie wersji do danej aplikacji, ze szczególnym uwzględnieniem aspektów kosztowych i technicznych (m.in. montażowych). Z tego względu urządzenia podzielono na pięć podgrup:
Wersja standardowa, przeznaczona do pracy poza strefami zagrożonymi wybuchem gazów lub pyłów, charakteryzująca się określonym stopniem ochrony (IP65 lub IP67), zwykle bez przewodu przyłączeniowego.
Wersja 3D, przeznaczona do pracy w strefie 22, gdzie zagrożenie wybuchem pyłów jest stosunkowo niewielkie. Nowością są wprowadzone do oferty urządzenia bez przewodu przyłączeniowego (!) – umieszczony w obudowie moduł zestyków ma przyłącza śrubowe. Dostępne są nadal starsze wersje, wyposażone w kabel o określonej przez odbiorcę długości. Trzeba podkreślić, że wersja 3D” jest niewiele droższa niż wykonanie standardowe.
Wersja 3G/3D, przeznaczona do pracy w strefach 2 i 22 – zagrożonych w niewielkim stopniu wybuchem pyłów lub/i gazów. Urządzenia w takim wykonaniu są wyposażone standardowo w przewód przyłączeniowy. Także i w tym przypadku ich cena jest tylko nieznacznie wyższa niż wersji standardowej.
Wersja przeznaczona do pracy w strefach 1 i 21, gdzie zagrożenie wybuchem pyłów i/lub gazów jest wysokie. Urządzenia z tej grupy są standardowo wyposażone w przewód przyłączeniowy. Cena takiego wykonania odbiega już znacznie od wersji standardowej ze względu na konieczność spełnienia bardzo wysokich wymagań jakościowych i certyfikacyjnych.
Wersja przeznaczona do pracy pod ziemią, w kopalniach zagrożonych wybuchem metanu. W ubiegłym roku zakończone zostały prace nad czterema łącznikami w takim wykonaniu, dobiegł też końca proces ich certyfikacji; obecnie trwa wprowadzanie tych produktów na polski rynek.
Wykonania 3D – zalety
Jak pokazuje praktyka, w polskich warunkach dość często mamy do czynienia ze strefą 22, w której to występuje stosunkowo niewielkie zagrożenie wybuchem pyłów. Strefy takie spotyka się m.in. w zakładach przeróbczych węgla kamiennego, elektrociepłowniach korzystających z tego surowca, ale też m.in. w młynach przemysłowych, przemyśle drzewnym itd. I właśnie z myślą o takich miejscach firma .steute wprowadziła kilka lat temu do produkcji urządzenia w wykonaniu 3D.
Główną zaletą są tu bardzo atrakcyjne ceny, jednak problemem od samego początku stanowił fakt, że łączniki były wyposażane standardowo w przewód przyłączeniowy. Wymagało to przeważnie dokupowania skrzynek rozgałęźnych, również w wykonaniu przeciwwybuchowym, co częściowo niwelowało korzyści płynące z zastosowania stosunkowo niedrogich łączników, a także przyczyniało się do utrudnienia ich montażu.
Aby temu zaradzić, firma .steute rozpoczęła produkcję łączników bez kabla, z zabudowanym modułem zestyków z przyłączami śrubowymi. W praktyce pozwala to na zastosowanie kabla o dowolnej długości, przycinanego z bębna. W przypadku niektórych urządzeń uzyskanie zgodności z normami ATEX wymagało zastosowania wzmocnionej pokrywy, aby zapewnić wymaganą przepisami odporność na udary mechaniczne. Nowe rozwiązania wprowadzone do oferty to m.in. łączniki linkowe zatrzymania awaryjnego serii EEx ZS 73 S… -3D (fot. 1) oraz EEx ZS 75 S… - 3D, a także czujniki zbiegania taśmy serii EEx ZS 73 S… - 3D oraz EEx ZS 75 S… -3D.
Modyfikacje techniczne – nowe możliwości
W związku z wyższymi wymaganiami dotyczącymi systemów zatrzymania awaryjnego, coraz więcej przedsiębiorstw decyduje się na stosowanie redundantnych obwodów bezpieczeństwa. Aby było to możliwe, łączniki stosowane w systemach zatrzymania awaryjnego muszą mieć co najmniej dwa zestyki rozwierne. Firma .steute dostarczała dotychczas w tańszych wykonaniach jedynie wersje dwuzestykowe: z dwoma zestykami rozwiernymi lub z jednym rozwiernym i jednym zwiernym.
W pierwszym przypadku brakowało użytkownikom lub projektantom dodatkowego zestyku zwiernego (wykorzystywanego m.in. do sygnalizacji), a w drugim przypadku niedostępny był drugi zestyk rozwierny, wykorzystywany w redundantnych obwodach bezpieczeństwa. Obecnie dostępne są już łączniki z trzema zestykami – dwoma rozwiernymi i jednym zwiernym, co eliminuje całkowicie dotychczasowe ograniczenia. Z trzema zestykami oferowane są łączniki linkowe serii ZS 73 S (oraz EEx ZS 73 S… -3D), łączniki linkowe serii ZS 71 (fot. 2) oraz czujniki zbiegania taśmy serii ZS 73 SR (oraz EEx ZS 73 SR… -3D). Co więcej, wymienione łączniki w wersji Ex dostarczane są bez kabla.
Kolejne modyfikacje zostały wprowadzone w czujnikach zbiegania taśmy. Do oferty wszedł zupełnie nowy typ, o oznaczeniu ZS 73 SR 1S/1Ö UE-VD (fot. 3).
Jego cechy charakterystyczne to zróżnicowany moment przełączania zestyków (zestyk zwierny zamyka się po przechyleniu dźwigni urządzenia o 10°, zestyk rozwierny natomiast otwiera się po przechyleniu dźwigni urządzenia o 20°) oraz zastosowanie dodatkowej sprężyny, która powoduje, że dźwignia łącznika powraca samoczynnie do pozycji spoczynkowej, gdy tylko taśma przenośnika powróci na właściwy tor. Wyłącznik jest wyposażony ponadto w przycisk „reset”, wymuszający wizytę technika po awaryjnym zatrzymaniu przenośnika, spowodowanego zbieganiem taśmy. Dostępna jest też wersja bez resetowania.
W pierwszych miesiącach 2010 r. rozpocznie się sprzedaż sprężyn kompensacyjnych, współpracujących z łącznikami linkowymi, wyposażonych w łańcuszek stalowy o odpowiedniej długości, zapobiegający nadmiernemu rozciągnięciu sprężyny i jej trwałemu odkształceniu. Ułatwi to znacznie montaż urządzeń, z pominięciem dotychczasowych metod ograniczania skoku sprężyn.
Nowe typy w ofercie – na najtrudniejsze warunki
W 2009 roku oferta .steute została uzupełniona o dwa nowe urządzenia – łącznik linkowy zatrzymania awaryjnego „heavy-duty” o oznaczeniu ZS 90 S… (fot. 4) oraz czujnik zbiegania taśmy ZS 90 SR… Urządzenia te zostały opracowane z myślą o zastosowaniu w bardzo trudnych warunkach środowiskowych, takich jak ekstremalne wartości temperatury, występowanie substancji agresywnych czy duże ryzyko uszkodzeń mechanicznych. Obudowa urządzeń jest wykonana z duroplastu, a wszystkie elementy metalowe ze stali nierdzewnej.
W 2010 roku ofertę uzupełniły kolejne wersje tych urządzeń, przeznaczone tym razem do pracy w strefach zagrożonych wybuchem pyłów i/lub gazów (1 i 2 oraz 21 i 22). Noszą one oznaczenie odpowiednio EEx ZS 90 S… (fot. 5) oraz EEx ZS 90 SR… (czujnik zbiegania taśmy). Urządzenia te wyposażone są standardowo w przewody przyłączeniowe o określonej przez odbiorcę długości. Obudowy łączników różnią się od wersji standardowej kolorem – zamiast pomarańczowe są czarne.
.steute: wyłączniki do złożonych zastosowań
Firma .steute Schaltgeräte GmbH & Co. KG, mieszcząca się w miejscowości Löhne w Niemczech, wyspecjalizowała się w projektowaniu i produkcji bezpiecznego osprzętu łączeniowego do złożonych i krytycznych zastosowań, koncentrując się na trzech głównych dziedzinach: technice sterownia, ochronie przeciwwybuchowej oraz technice medycznej. Oferta obejmuje między innymi łączniki krańcowe, łączniki bezpieczeństwa, systemy zatrzymania awaryjnego oparte na łącznikach linkowych, klamki drzwiowe z przyciskami sterującymi, czujniki bezpieczeństwa, łączniki nożne oraz złożone urządzenia sterujące wykorzystywane w technice medycznej. Firma .steute wdraża innowacyjne technologie, do których należy zaliczyć m.in. bezpieczny system transmisji radiowej .steute Wireless. Od czasu wprowadzenia do oferty wyłączników całkowicie niezależnych od zewnętrznych źródeł zasilania, .steute należy do ścisłej czołówki firm opracowujących innowacyjne rozwiązania z dziedziny automatyki i sterowania, zajmuje też bardzo ważne miejsce na rynku związanym z ochroną przeciwwybuchową.
