Asix Edge – analiza danych w modelu on-premise

Sztuczna inteligencja to kolejne narzędzie, które na swojej drodze rozwoju cywilizacyjnego wymyślił człowiek. Najpierw były pięściak, młotek, nóż i inne narzędzia, aż doszliśmy do czasów rewolucji informatycznej i narzędzia też zmieniły swój charakter. Jednak z narzędziami zawsze jest tak, że skutki ich użycia zależą jedynie od intencji użytkownika: używając młotka, można zbudować coś pożytecznego, można też pozbawić kogoś życia. Ze sztuczną inteligencją jest podobnie i tylko od nas zależy, jak wykorzystamy to narzędzie. Miejmy nadzieję, że korzystnych zastosowań będzie więcej oraz że w porę nauczymy się, jak korzystać z AI i jak zabezpieczyć się przed groźnymi jej zastosowaniami.

Wiedza i doświadczenie w sztucznej inteligencji

Systemy sztucznej inteligencji opierają się na dużych bazach danych związanych z dziedziną, w której operują. Bez tych danych, bez informacji źródłowych nie mogłyby przeprowadzać analiz nowych zadań, albowiem systemy AI uczą się na podstawie wcześniejszych doświadczeń i informacji o zdarzeniach z przeszłości. Podobnie, jak człowiek zdobywa wiedzę i zbiera doświadczenia – to podstawa do podejmowania decyzji w każdej dziedzinie. Powstaje więc pytanie: skąd AI czerpie informacje np. o interesującym nas środowisku przemysłowym? W odpowiedzi możemy wskazać inteligentne systemy pomiarowe, źródła z IIoT. Jednak to nie wszystko. W obszarze tzw. mgły obliczeniowej pojawiają się gotowe do użycia źródła informacji. Mgła obliczeniowa to warstwa, w której wykonuje się wstępne przeliczenia i agregację danych surowych, pochodzących z różnych systemów pomiarowych. Brzmi znajomo? Tak, mamy na myśli m.in. systemy SCADA, dla których zbieranie danych, ich archiwizacja, analiza i agregacja jest chlebem powszednim. Wygląda to tak, jakby te systemy wyprzedziły czas i czekały na pojawienie się chmury i AI.

Dlaczego jednak nie zasilać aplikacji chmurowych bezpośrednio? Po co tworzyć byt pośredni (przypomina się brzytwa Ockhama)? Rozwiązanie pośrednie, w którym pracują aplikacje SCADA, ma wiele zalet:

• szybkość reakcji – niektóre dane muszą być przetwarzane lokalnie, w czasie rzeczywistym, bez opóźnień towarzyszących przesyłaniu dużej ilości danych przez Internet,
• niezawodność – połączenia lokalne, nad którymi mamy pełną kontrolę są zdecydowanie bardziej odporne na zakłócenia niż infrastruktura zewnętrzna, na którą nie mamy większego wpływu; w razie awarii połączenia z chmurą Asix Edge może dalej przetwarzać dane lokalnie,
• bezpieczeństwo – do chmury przesyłamy tylko te dane, które wybierzemy, a krytyczne dane nie muszą opuszczać lokalnego środowiska,
• koszty – przesyłanie i przechowywanie ogromnych ilości danych w chmurze generuje znaczne koszty; dzięki Asix Edge możliwe jest wstępne przetworzenie danych lokalnie i przesyłanie tylko zagregowanych informacji (np. średnie godzinowe), co znacząco redukuje koszty operacyjne.

Współpraca Asix i AI

Asix zawsze był w czołówce oprogramowania SCADA. Obecna wersja jest wyposażona w narzędzia pozwalające na współpracę z systemami AI, pracującymi w chmurze obliczeniowej. Mamy tu zatem drajwery protokołów wykorzystywanych w kontaktach z chmurą obliczeniową (MQTT i OPC UA). W szczególności warto poświęcić uwagę OPC UA. To protokół coraz popularniejszy również w komunikacji na poziomie źródeł danych (sterowniki, oprogramowanie przemysłowe). Specyfikacja tego protokołu jest dostępna jedynie dla członków fundacji OPC, a firma ASKOM jest jednym z nich. Drugi z istotnych protokołów to MQTT, specjalnie przygotowany do komunikacji z systemami chmurowymi. Jest on też wykorzystywany w rozproszonych systemach pomiarowych.

Aplikacja Asix Edge

Oprócz wymienionych protokołów komunikacyjnych firma ASKOM przygotowała specjalną aplikację Asix Edge, która udostępnia interfejs do Power BI. Microsoft Power BI to zestaw narzędzi klasy Business Intelligence do analizy danych w modelu on-premise oraz w chmurze, pozwalających w intuicyjny sposób wizualizować oraz analizować dane całej organizacji. Dzięki usłudze Power BI są one dostępne w każdym miejscu, niezależnie od lokalizacji i czasu, a dzięki stosowaniu Power BI Mobile także z poziomu urządzeń przenośnych. Asix Edge może więc jawić się jak bóg Janus o dwóch obliczach: jedną zwróconą do użytkowników SCADA, drugą do klientów usług Power BI. Janus to patron początków i końców, patron przejść. I właśnie takim przejściem między aplikacją desktopową i Power BI jest Asix Edge. Możemy więc korzystać z obu oblicz Asixa, czerpiąc z jego możliwości wszelkie korzyści.

Skąd nazwa Asix Edge? Aplikacje chmurowe muszą jakoś łączyć się ze źródłami „na dole” i do tego celu służą aplikacje na krawędzi (edge). Z tego właśnie wywodzi się nazwa produktu.

Reasumując, z jednej strony jest Asix z mocnymi narzędziami do akwizycji danych, ich archiwizacji i przetwarzania wstępnego, z drugiej otwarcie na wszystkie usługi i funkcje dostępne w Power BI. Nie musimy wyważać otwartych drzwi – bogaty i zwiększający się wachlarz usług analitycznych jest teraz w zasięgu aplikacji Asix Edge, która łączy zalety dwóch środowisk: lokalnego – szybkiego i niezawodnego oraz chmurowego –- elastycznego, skalowalnego i otwartego na najbardziej zaawansowane technologie. 

Wacław Bylina
inżynier sprzedaży systemu Asix
Dział Sprzedaży i Marketingu
ASKOM Sp. z o.o.
ul. Józefa Sowińskiego 13
44-100 Gliwice
tel. +48 32 30 18 100

source: Automatyka 5/2025