Czy Polska jest robotyczną potęgą?

Na początku warto wspomnieć czym jest robotyka mobilna. Robot mobilny to taki, który porusza się (czyli jeździ, pływa lub lata) autonomicznie. Nie jest ograniczony żadnymi kablami ani nie może być sterowany z zewnątrz, wszystkie decyzje musi podejmować samodzielnie.

Podczas turniejów roboty walczą ze sobą w kilkunastu konkurencjach. Wygrywa ta konstrukcja, która jest najszybsza, najsilniejsza bądź najlepiej wykonana. Zawody robotyczne każdego roku zdobywają coraz większą liczbę wielbicieli. Tutaj zawodnicy mają niemal nieograniczone możliwości rozwoju – zależą tylko od wyobraźni i umiejętności ich twórców.

Robotyczny sprawdzian umiejętności

W turniejach robotyki mobilnej wygrywa ten, kto będzie miał najbardziej efektywny program, najlepiej dobrane mechanizmy czy najlepszy układ elektroniczny. W zawodach biorą udział zazwyczaj ludzie młodzi, studenci i uczniowie, którzy stawiają dopiero pierwsze kroki w robotyce. Każda konkurencja to dla nich sprawdzian umiejętności programowania, znajomości elektroniki i mechaniki, a przede wszystkim nauka pracy w zespole.

Najpopularniejsze dyscypliny, które można spotkać na zawodach, to Line Follower, w którym robot musi jak najszybciej przejechać trasę wyznaczoną przez czarną linię, oraz różne wariacje Sumo, w których roboty siłują się, aby zepchnąć przeciwnika poza ring. Jedną z najtrudniejszych konkurencji jest Micro Mouse, w którym robot musi samodzielnie znaleźć drogę do środka labiryntu. Cały czas powstają nowe konkurencje – jako przykład można podać Puck Collect, w którym roboty zbierają krążki o określonym kolorze, oraz Humanoid Sprint, czyli wyścigi robotów człekokształtnych.

Najważniejsze zawody w Europie

Wspomniany na początku Robot Challenge to najważniejszy tego typu turniej w Europie. Odbywa się co roku w marcu w Wiedniu, dokąd zjeżdżają się najlepsi konstruktorzy z całej Europy, a nawet spoza niej. W tym roku w zawodach wzięło udział prawie 400 robotów w 23 konkurencjach. Aż 10 medali, w tym 4 złote, zdobyli reprezentanci naszego kraju. Wynik jest naprawdę rewelacyjny – tym bardziej, że wygrana w Wiedniu oznacza nie tylko międzynarodowy prestiż, ale też jest szansą na świetną karierę dla przyszłych inżynierów.

Na Robot Challenge wzorują się organizatorzy innych europejskich konkursów, których z każdym rokiem przybywa. Na wielu z nich okazuje się, że to zawodnicy z Polski są najlepsi. Na zeszłorocznym Międzynarodowym Konkursie Robotycznym Robots Intellect w Kownie Polacy zajęli najwyższe, drugie miejsce (pierwsze nie zostało przyznane). Turnieje, o których również warto wspomnieć, to z pewnością Baltic Robot Sumo, organizowany przez naszych nadbałtyckich sąsiadów, słowacki Istrobot czy czeski Robotic Day.

Roboty grają w piłkę

Trochę innego rodzaju zawodami jest RoboCup – międzynarodowy turniej piłki nożnej dla robotów. Jak twierdzą organizatorzy, ich celem jest aby „w połowie XXI wieku, drużyna w pełni samodzielnych, humanoidalnych robotów wygrała mecz w piłkę nożną, zgodnie ze wszystkimi zasadami FIFA, grając przeciwko aktualnej drużynie mistrzowskiej.”. Czy jest to możliwe? Jak najbardziej. Właśnie tego typu zawody najbardziej stymulują szybki rozwój technologii. Tegoroczna turnieju edycja odbędzie się w czerwcu w Holandii.

Trzeba oczywiście wspomnieć o polskich zawodach, które również mogą pochwalić się międzynarodową atmosferą. Przede wszystkim należy wymienić turnieje organizowane przez studenckie koła naukowe: najbardziej znane to Robomaticon, organizowany od trzech lat przez studentów z Politechniki Warszawskiej, CybAIRBot z Politechniki Poznańskiej, Robocomp z Akademii Górniczo-Hutniczej czy Robotic Arena z Politechniki Wrocławskiej.

Organizacja takiego turnieju to dla każdej uczelni ogromny prestiż, a dla uczestników sposób kontaktu z firmami, które zajmują się profesjonalną robotyką. Na każdych zawodach jest obecnych tysiące widzów, szczególnie dzieci, które rozwijają swą ciekawość biorąc udział w różnych warsztatach organizowanych przez sponsorów. Między innymi celem zawodów jest promocja nauk ścisłych wśród młodzieży.

Robotyka w szkołach średnich

Może to zdziwić, ale także uczniowie liceów i techników organizują tego typu eventy. W coraz większej liczbie szkół średnich działają kółka robotyczne, w których nauczyciele dzielą się swoją pasją budowaniem robotów. Tam nauka jest nie tylko koniecznością, ale również zabawą. Wśród znanych w całej Polsce turniejów robotów ważne miejsce zajmują Robotic Tournament, organizowany przez uczniów z Zespołu Szkół Technicznych w Rybniku, oraz Otwarty Turniej eSportu i Robotyki Amatorskiej Leś-Tech uczniów z Wronek. Oczywiście polskich konkursów robotycznych jest znacznie więcej – wszystkie można znaleźć na stronie www.forbot.pl w zakładce „Zawody”.

Turnieje robotyczne, choć mają dość krótką historię, bezsprzecznie zawojowały Europę. Każdego roku, wymyślane są nowe konkurencje, które sprawdzają przeróżne umiejętności konstruktorów. Cel jest jeden – być lepszym niż inni. W styczniu na Politechnice Warszawskiej miało miejsce spotkanie przedstawicieli różnych kół naukowych z ośrodków akademickich w całym kraju. Jego celem było zorganizowanie Ogólnopolskiej Ligi Robotów Mobilnych. Dzięki niej już wkrótce będziemy mogli wyłonić mistrza Polski. Kto wie, może właśnie ty nim zostaniesz?

Autor: Kinga Kępińska, Politechnika Warszawska, Koło Naukowe Robomatic

Jestem studentką drugiego roku mechatroniki na Politechnice Warszawskiej, a od niedawna członkiem Koła Naukowego "Robomatic". Brała udział w organizacji tTurnieju Robotów Mobilnych Robomaticon 2013.