Zrównoważony rozwój wkracza do strategii polskich firm – badanie Siemensa ‘Smart Industry Polska 2021’

Spośród wszystkich zagadnień związanych ze zrównoważonym rozwojem w kontekście zmian klimatycznych najbardziej znane okazały się ‘Odnawialne Źródła Energii’ – aż 81 proc. respondentów wie bardzo dużo lub ma przynajmniej ogólną wiedzę na ich temat. Dla porównania kolejne trzy pojęcia: ‘ślad węglowy’, ‘zeroemisyjność i dekarbonizacja’ oraz ‘Gospodarka Obiegu Zamkniętego’ rozpoznawane są przez mniej niż połowę respondentów. Praktycznie obce niemal wszystkim badanym są zaś pojęcia takie jak ‘Agenda 2030’, czyli cele klimatyczne przyjęte przez wszystkie 193 państwa członkowskie ONZ na 2030 rok, oraz ‘Nowa Taksonomia Europejska’ służąca do oceny, czy prowadzona przez przedsiębiorstwo działalność gospodarcza jest zrównoważona środowiskowo.

– Transformacja energetyczna przedsiębiorstw pozwoli sprostać wyzwaniom, przed którymi stoi Polska oraz inne kraje Unii Europejskiej, wynikającym z konieczności ograniczania wpływu przemysłu na klimat ziemi – mówi Maciej Kaysiewicz, Sustainability Officer w Siemens Polska – Wypracowana przez UE strategia Europejskiego Zielonego Ładu ma za zadanie na szeroką skalę wcielić w życie koncepcję zrównoważonego rozwoju w kontekście zmian klimatycznych. Jest to odpowiedź na obecny kryzys związany ze wzrostem stężenia dwutlenku węgla w atmosferze, podnoszeniem się średniej temperatury na świecie i zmianami klimatu, mającymi negatywny wpływ na przyrodę, ludzi i gospodarkę. Zgodnie z założeniami Zielonego Ładu, Unia Europejska ma docelowo stać się społeczeństwem neutralnym klimatycznie, zasobooszczędnym i przyjaznym środowisku. Ważne jest, by wszystkie przedsiębiorstwa w Polsce jak najszybciej przestawiły się na taki tok myślenia o swojej działalności, która ma stać się przyjazna dla planety. Raport Siemensa pokazuje, że nie wszystkie kwestie dotyczące zrównoważonego rozwoju są powszechnie zrozumiałe. Konieczna jest dalsza edukacja – na przykład w obszarze Nowej Taksonomii Europejskiej. Jej znajomość ułatwi polskim przedsiębiorcom zrozumienie kryteriów, jakie muszą spełniać działania na rzecz zrównoważonego rozwoju, co w konsekwencji ułatwi im pozyskiwanie środków na modernizację infrastruktury.

Polskie przedsiębiorstwa zwiększają zakres inwestycji na rzecz zrównoważonego rozwoju

Ankietowane firmy planują inwestować w poprawę świadomości swoich pracowników w obszarze zrównoważonego rozwoju. Co trzecia z nich przewiduje przeprowadzenie w ciągu najbliższych 12 miesięcy szkoleń dla pracowników, prowadzących do zdobycia umiejętności lub kompetencji potrzebnych przedsiębiorstwu do realizowania celów proekologicznych. Tematyka planowanych szkoleń koncentruje się wokół wdrażania dobrych praktyk, wykorzystania wiedzy z zakresu zrównoważonego rozwoju oraz zastosowania zielonych technologii w praktyce.

Zaledwie 12 proc. ankietowanych firm nie planuje żadnych działań w zakresie zrównoważonego rozwoju i są to wyłącznie małe firmy, podczas gdy 72 proc. już uruchomiło odpowiednie procesy, a 16 proc. jest na etapie ich wdrożenia. Niezależnie od skali działalności przedsiębiorstwa najczęściej podejmowane są działania mające na celu ograniczenie zużycia mediów i zwiększenie efektywności produkcji. Znaczna część przedsiębiorstw średniej wielkości podjęła już prace modernizacyjne pozwalające na odzyskiwanie ciepła powstałego w wyniku procesów produkcyjnych, digitalizację procesów oraz opracowanie rozwiązań usprawniających transport i logistykę.

– Rosnące ceny energii są obecnie najważniejszą motywacją racjonalizacji jej zużycia w przedsiębiorstwach – mówi Dariusz Sokulski, Dyrektor Działu Efektywności Energetycznej w Siemens Polska – Modernizacja w tym obszarze doskonale wpisuje się także w zakres działań związanych ze zrównoważonym rozwojem. Równie ważne jest jednak wdrażanie rozwiązań cyfrowych sprzyjających optymalizacji zużycia stosowanych w produkcji surowców. Cieszy fakt, że przedsiębiorstwa w Polsce coraz częściej podejmują takie działania. Pozwalają one nie tylko pomóc planecie, ale przyczyniają się także do poprawy konkurencyjności, bo mniej zużytych środków produkcji i wyższa efektywność energetyczna, to niższe koszty wytwarzania.

Kolejną pozytywną informacją jest fakt, że wysiłki zmierzające do optymalizacji funkcjonowania firm pod kątem ich wpływu na środowisko zazwyczaj nie są odkładane na później. Z badania wynika, że 67 proc. podmiotów planujących realizację prac modernizacyjnych związanych ze zrównoważonym rozwojem, zamierza je przeprowadzić w ciągu dwóch nadchodzących lat. Około 1/4 ankietowanych planuje prowadzić je w dłuższym horyzoncie czasowym (3-5 lat). Co najmniej 2/3 firm ma zamiar realizować działania zmierzające do wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych, zastosować urządzenia o podwyższonej efektywności energetycznej, optymalizować zużycie mediów oraz zainwestować w nowe technologie. Swój ślad węglowy monitoruje obecnie 24 proc. firm.

– Pytanie „czy” zastąpiono pytaniami „jak” i „kiedy”. Firmy zaczęły szukać rozwiązań, które pozwolą prowadzić biznes odpowiedzialny środowiskowo. Zysk finansowy nie jest już jedynym warunkiem funkcjonowania przedsiębiorstw – stąd wyraźny wzrost znaczenia czynników ESG w ostatnich latach. „Business as usual” odchodzi do lamusa – komentuje dr Alicja Pawłowska-Piorun, zastępca kierownika Krajowego Ośrodka Zmian Klimatu (KOZK), partnera merytorycznego badania. – „Smart Industry Polska 2021” pokazuje tę tendencję także w przypadku krajowego grona MŚP. Firmy inwestujące w zrównoważony rozwój upatrują w nim szansę na wzrost efektywności i konkurencyjności. To dobry sygnał – dodaje ekspertka KOZK.

Co zachęca, a co zniechęca firmy do działań na rzecz zrównoważonego rozwoju?

Najistotniejszym czynnikiem skłaniającym polskie przedsiębiorstwa do inwestowania w rozwiązania z obszaru zrównoważonego rozwoju, na które wskazuje blisko połowa ankietowanych, są zachęty ekonomiczne. Cele prospołeczne, czyli chęć stania się firmą dbającą o środowisko, deklaruje na pierwszym miejscu 12 proc. polskich przedsiębiorstw. Wśród kolejnych najistotniejszych powodów działań na rzecz zrównoważonego rozwoju wymieniona jest poprawa wydajności, którą również można uznać za ekonomiczny czynnik motywacji.

Poważną barierą ograniczającą inwestycje w obszarze zrównoważonego rozwoju są problemy z ich finansowaniem, co zostało wskazane przez 71 proc. respondentów. Aż 62 proc. respondentów zadeklarowało „brak zachęt” do działań proekologicznych.

Połowa spośród uczestniczących w badaniu deklaruje średni poziom automatyzacji swoich firm, natomiast 27 proc. – niski.

– Transformacja i rozwój przedsiębiorstw w kierunku gospodarki zrównoważonej będzie procesem długotrwałym, opartym na budowaniu świadomości ekologicznej wśród kadry menadżerskiej przedsiębiorstw, ale także wśród konsumentów – mówi Michał Kot, dyrektor sprzedaży Digital Industries w Siemens Polska – Ogromną rolę w procesach ekologicznej transformacji odgrywają technologie cyfrowe. Niedostateczna automatyzacja procesów produkcyjnych jest jedną z barier wpływających na wstrzymywanie działań w obszarze zrównoważonego rozwoju. W tej dziedzinie jest jeszcze wiele do zrobienia. Przed dostawcami technologii służących do automatyzacji pojawia się szansa na szersze wprowadzanie do polskich przedsiębiorstw nowych, cyfrowych rozwiązań.

www.siemens.pl

źródło: Siemens