Wyzwania Industry 4.0
Jolanta Górska-Szkaradek, Małgorzata Kaliczyńska print
Kolejna konferencja na temat Przemysłu 4.0 została zorganizowana przez firmę Phoenix Contact 30 maja 2017 r. Tym razem bohaterami były nie tylko produkty i rozwiązania tworzone z myślą o aktualnie dziejącej się rewolucji przemysłowej, ale i ich bezpieczeństwo. Omówiono również jak zdobywać wiedzę, aby być przygotowanym na czwartą rewolucję przemysłową.
Konferencja „Wyzwania Industry 4.0” odbyła się w legendarnym miejscu – hali dawnej Wytwórni Filmów Fabularnych w Łodzi. Konferencja skierowana była do inżynierów automatyków, utrzymania ruchu, specjalistów IT oraz kierowników produkcji.
Spotkanie rozpoczął Maciej Merek, prezes Phoenix Contact w Polsce. W prelekcji „Industry 4.0 cyfryzacja przemysłu” przekonywał, że idea Industry 4.0 jest ciekawa i żywa – można ją w praktyce wcielić w życie. Od kiedy mikroprocesor nie stanowi kosztu krytycznego urządzenia/aplikacji stosuje się go masowo. Nasz świat staje się „smart” – staje się, bo jesteśmy dopiero na początku tej drogi. Można wymienić trzy główne filary Industry 4.0:
- Cyfryzacja produktu i oferty serwisowej (smart products, smart (systems).
- Cyfryzacja i integracja łańcucha wartości dodanej (smart factory, smart plant).
- Nowy model biznesu (smart services).
W smart factory aktywa stają się coraz bardziej cyfrowe – mają postać gromadzonych w postaci elektronicznej danych. Niestety, cyfrowe aktywa stają się przedmiotem cyberataków. Każde urządzenie podłączone do sieci może być celem lub środkiem cyberataku i służyć dostaniu się do aktywów firmy. Nie należy jednak bać się tych zagrożeń, ale trzeba umieć je rozwiązać.
W dalszej części wystąpienia Maciej Merek poruszył problem szeroko rozumianego bezpieczeństwa. Phoenix Contact w Polsce interesują dwa obszary, które są bezpośrednio związane z zagrożeniami. Jak przystało na świadomego pracodawcę, firmę interesuje przede wszystkim bezpieczeństwo personelu, ale również e-bezpieczeństwo maszyn – w zautomatyzowanej i zautonomizowanej cyfrowej fabryce istnieje ryzyko uszkodzenia. Odpowiedzią firmy na te zagrożenia są produkty i systemy związane z bezpieczeństwem pracownika i zabezpieczeniem maszyn.
Phoenix Contact jako jedna z nielicznych firm sama produkuje maszyny na własne potrzeby produkcyjne. Dział budowy maszyn zatrudniający 180 pracowników wspiera wszystkie jednostki Phoenix Contact. Usługi, jakie świadczy obejmują nie tylko proste przyrządy, ale również kompleksowe systemy produkcyjne. – Testujemy nasze wyroby na naszych ludziach, to zobowiązuje. Przedsiębiorstwo ma dziesięć fabryk, a jedna z nich znajduje się w Polsce, w Nowym Tomyślu. O tematyce zabezpieczenia maszyn mówimy z punktu widzenia praktyków – mówi z dumą prezes Maciej Merek. – Technologia jest naszą własnością – nie sprzedajemy jej, podobnie jak nie sprzedajemy urządzeń, gdy kończy się ich cykl życia.
Phoenix Contact ma w swojej ofercie obszerny pakiet urządzeń bezpieczeństwa – od prostych przekaźników bezpieczeństwa, przez konfigurowane moduły, rozwiązania sieciowe oraz produkty, które umożliwiają „nałożenie” systemu bezpieczeństwa na istniejący system sterowników PLC, np. Safety Bridge. Uzupełnieniem tych produktów jest gama wyrobów z zakresu ochrony przeciwprzepięciowej, których stosowanie jest istotne w kontekście rosnącego wykorzystania elektroniki w różnorodnych systemach.
Drugi obszar zainteresowań firmy to cyberbezpieczeństwo. Cyfryzacja przemysłu, zarówno urządzeń, jak i systemów zarządzania daje wiele korzyści, ale jest też źródłem zagrożeń. Każde urządzenie podłączone do sieci internetowej może być celem cyberataku lub jego narzędziem. Systemy produkcyjne w realiach Przemysłu 4.0 nie są, jak przed laty, oddzielone od technologii informatycznych i muszą być odpowiednio zabezpieczane. Ztego względu istotnym obszarem jest dzisiaj bezpieczeństwo cybernetyczne w przemyśle. Wyzwania Industry 4.0 wiążą się z tymi zagrożeniami, ale istnieją sposoby ich minimalizacji. – Potencjalne korzyści są większe niż potencjalne ryzyko – podsumował Maciej Merek.
Firma planuje w bieżącym i w przyszłym roku skoncentrować się na popularyzacji rozwiązań zapewniających bezpieczny dostęp do maszyn, w tym na promocji produktów zabezpieczających zarówno do sieci przewodowych, jak i do stosowania w przypadku zdalnego dostępu do maszyn przez chmurę obliczeniową. Kończąc wystąpienie Maciej Merek stwierdził, że z cyfryzacją nie można walczyć, bo ona będzie i tak się rozwijać. – Musimy ją potraktować jako unikalną szansę na rozwój – podkreślił prezes Phoenix Contact.
Gościem konferencji była dr Natalia Hatalska (infuture hatalska foresight institute) – ceniony i znany ekspert w dziedzinie analizy, prognozowania i badania trendów w relacjach rynek-marka-technologia-konsument. Na co dzień zajmuje się wpływem technologii na społeczeństwo, kwestiami kulturowymi i podobnymi zagadnieniami. W prelekcji „Porzeczywistość, czyli konsekwencje Industry 4.0 w zarządzaniu firmą” omówiła tytułową porzeczywistość rozumianą jako sytuację, w której rzeczywistość cyfrowa staje się ważniejsza od otaczającej nas rzeczywistości. Okazuje się, że tkwimy w porzeczywistości zupełnie nieświadomie. Uzasadniając to stwierdzenie, Natalia Hatalska podała przykład: prowadząc samochód, polegamy na nawigacji, często nie zauważając znaków na drodze. Kolejny przykład: coraz częściej wysyłamy wiadomości SMS lub piszemy posty wmediach społecznościowych zamiast rozmawiać – wygrywa rzeczywistość cyfrowa. Podobne zjawiska zachodzą w innych dziedzinach, również w biznesie.
Nawiązując do tematyki zbieżnej z techniką i przemysłem Natalia Hatalska omówiła rozwój systemów sterowania głosowego oraz rozwijającej się sztucznej inteligencji, w tym inteligentnego oprogramowania. Wpodsumowaniu goście usłyszeli, że w zakresie Przemysłu 4.0 jesteśmy ciągle na początku drogi – szczególnie w Polsce, gdzie fabryki są w 76 proc. częściowo zautomatyzowane, 15 proc. jest w pełni zautomatyzowanych, a 6 proc.wprowadza Przemysł 4.0.
Po przerwie, w drugiej części konferencji głos zabrał dr Jarosław Tworóg z Krajowej Izby Gospodarczej Elektroniki i Telekomunikacji, który przedstawił prezentację „Przemysł 4.0 – wymiana automatów na roboty”. Tłumaczył, że Industry 4.0 oznacza wielką zmianę związaną z wykorzystaniem sztucznej inteligencji oraz konsekwencje, które trudno jest przewidzieć.
Sztuczna inteligencja to w dużej mierze inteligentne oprogramowanie, które połączone z cyfryzacją i Internetem umożliwia integrację wszystkiego ze wszystkim. – Nie jest to przyszłość, ale teraźniejszość – stwierdził prelegent. Wraz z rozwojem sztucznej inteligencji nastąpią zmiany w przedsiębiorstwach i na rynku pracy. W przedsiębiorstwach m.in. będą zanikały miejsca pracy zlokalizowanej, powstaną sieci powiązanych firm, wktórych pracować będą elastyczne linie produkcyjne, a produkcja będzie bazowała na ciągłym zbieraniu danych. Natomiast na rynku pracy wzrośnie zapotrzebowanie na pracowników z cyfrowymi kompetencjami (informatyków), zintensyfikuje się współpraca na linii człowiek–maszyna, powstaną wirtualne i mobilne miejsca pracy. Poza tym powstaną stanowiska pracy z inteligentnymi asystentami. Skutkiem rozwoju sztucznej inteligencji będzie zmiana systemu edukacji, a ludzie będą musieli ustawicznie się kształcić. Rozwój sztucznej inteligencji spowoduje częste zmiany zawodu.
„Kwalifikacje Industry 4.0” to temat wystąpienia dr. Witolda Morawskiego z Festo Didactic Polska, który zaprezentował szkoleniowo-dydaktyczną platformę CP Factory do nauki technologii XXI w. Platforma ta umożliwia zdobywanie kwalifikacji z zakresu Przemysłu 4.0 przyszłym inżynierom i technikom oraz służy naukowcom do prowadzenia badań nad nowymi technologiami.
W fabryce CP Factory zastosowano aplikację Przemysłu 4.0 na bazie mechatronicznych układów. Festo przygotowało 18 różnorodnych rozwiązań, a opracowane moduły szkoleniowe umożliwiają dowolną ich konfigurację. Platforma ta uczy techniki i modułowości oraz różnych aspektów organizacji produkcji. Festo przygotowało również materiały edukacyjne zawierające ćwiczenia i testy. Jak podkreślił mówca, kształcenie ustawiczne to absolutna konieczność, ponieważ wiedza dewaluuje się. Jedynie wiedza językowa (nauka języków obcych) nie dewaluuje się.
Ostatnią prelekcję, „Przywództwo na miarę Rewolucji Przemysłowej 4.0”, wygłosił coach biznesowy Robert Kozak. Mówił o zmianach w zakresie przywództwa oraz procesów rekrutacji i motywowania pracowników. Zasygnalizował, na jakie problemy powinien być przygotowany menedżer zarządzający przedsiębiorstwem w dobie Industry 4.0.
Całość zakończyła dyskusja panelowa, którą prowadził Marcin Prokop. Zaproszeni eksperci odpowiadali na pytania publiczności, w tym dotyczące zmian modeli biznesowych w przemyśle w kontekście czwartej rewolucji przemysłowej.
Podczas konferencji miały również miejsce obchody 20-lecia firmy Phoenix Contact w Polsce, zaś całość zakończyła uroczysta kolacja. Wieczorem królowały m.in. kultowe gry komputerowe uruchamiane na oryginalnych komputerach z lat 80. ubiegłego wieku, takich jak Atari, ZX Spectrum i podobnych.
source: Automatyka 7-8/2017