Polski sektor przemysłowy coraz bardziej zaawansowany cyfrowo, AI stopniowo zyskuje na popularności

Otwartość i rosnąca dojrzałość firm na rozwiązania transformacji cyfrowej mają szczególne znaczenie w perspektywie trudnych warunków funkcjonowania w coraz bardziej skomplikowanym ekosystemie. Składają się na niego rosnąca globalna konkurencja wymagająca od przedsiębiorstw przemysłowych zwiększenia efektywności, elastyczności i obniżania kosztów produkcji, klienci oczekujący produktów lepiej dostosowanych do ich potrzeb czy konieczność szybkiego reagowania na zmieniające się warunki rynkowe. Rozwiązania cyfrowe przychodzą z pomocą.

– Od poprzedniej edycji badania „Cyfryzacja polskich przedsiębiorstw przemysłowych” minęły 3 lata – wydaje się, że to niedługo, a jednak – transformacja cyfrowa istotnie wciąż zyskuje na znaczeniu w branży produkcyjnej. Respondenci coraz wyraźniej dostrzegają korzyści wynikające z cyfryzacji i w związku z tym są bardziej chętni do wprowadzania innowacyjnych rozwiązań, takich jak automatyzacja, systemy ERP czy PLM, chmura obliczeniowa czy oprogramowanie pozwalające na optymalizację procesów – mówi Grażyna Kołodziejek z firmy Autodesk. – Z drugiej strony stan cyfryzacji polskich przedsiębiorstw jest zróżnicowany i zależy przede wszystkim od ich wielkości – dodaje.

II edycja badania Autodesk pt. „Cyfryzacja polskich przedsiębiorstw przemysłowych” zrealizowana została wśród przedstawicieli 200 polskich przedsiębiorstw przemysłowych. Jego celem była ocena stopnia cyfryzacji podmiotów sektora przemysłowego w Polsce oraz zmian, jakie zaszły w tym obszarze od poprzedniej edycji badania w 2021 r. Raport pokazuje stopień wdrożenia rozwiązań wpisujących się w koncepcję Przemysłu 4.0, a także definiuje korzyści i bariery transformacji cyfrowej. Po raz pierwszy zbadano w nim także kwestię adopcji sztucznej inteligencji w polskim sektorze przemysłowym. 

Narzędzia Przemysłu 4.0 to szansa

Jak pokazują wyniki badania pojęcie Przemysł 4.0. dla przedstawicieli sektora przemysłowego to kompleksowa i wieloaspektowa zmiana, obejmująca zarówno technologie jak i procesy organizacyjne. Najwyższą świadomość pojęcia Przemysł 4.0 odnotowano w największych firmach (60%), a także wśród inżynierów, którzy na co dzień wykorzystują cyfrowe rozwiązania (74%). Aż 92% przedstawicieli firm przemysłowych w Polsce, które wprowadziły co najmniej jedno rozwiązanie Przemysłu 4.0, dostrzega wyraźną poprawę efektywności procesów produkcyjnych. 

Dla 87% uczestników badania wdrożenie innowacji cyfrowych w przedsiębiorstwie jest szansą na zwiększenie konkurencyjności, wzrost efektywności i elastyczności przedsiębiorstwa. Proces wdrożenia innowacji jest też coraz rzadziej postrzegany jako niekorzystny z punktu widzenia strategii biznesowej. W porównaniu z poprzednią edycją badania zdecydowanie mniej (25% vs 40%) firm deklarowało, że innowacje są procesem czasochłonnym, nie przynoszącym oczekiwanych rezultatów.

Najpopularniejsze narzędzia cyfrowe i potencjał AI

W badaniu „Cyfryzacja polskich przedsiębiorstw przemysłowych” dokonano przeglądu najpopularniejszych narzędzi cyfrowych, które wykorzystywane są w polskich firmach produkcyjnych.

W ścisłej czołówce znalazły się:

• Automatyzacja linii produkcyjnej (znajomość rozwiązania - 97%; rozwiązanie wdrożone lub planowane do wdrożenia[1] - 76%)
• Systemy Druku 3D (odpowiednio: 81% i 48%)
• Systemy ERP (odpowiednio 56% i 86%) oraz PLM (odpowiednio: 47% i 71%)
• Oprogramowanie obniżające koszty prototypowania i wprowadzania nowych produktów (odpowiednio: 69% i 77%)

– Warto zauważyć, że stopień wykorzystania każdego z narzędzi jest często uzależniony od wielkości przedsiębiorstwa. W tym kontekście nasz raport wyraźnie pokazuje duży rozdźwięk pomiędzy dużymi i mniejszymi firmami, jeśli chodzi o poziom zaawansowania cyfrowego. Oznacza to konieczność edukacji i wsparcia małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce na drodze transformacji cyfrowej – podkreśla Grażyna Kołodziejek z Autodesk.

W badaniu Autodesk po raz pierwszy w Polsce gruntownie zbadana została kwestia wykorzystania narzędzi opartych na sztucznej inteligencji w firmach przemysłowych. Okazuje się, że chociaż AI jest obecnie jednym z najbardziej rozpoznawalnych narzędzi wśród przedstawicieli sektora (świadomość na poziomie 95%), a połowa respondentów zadeklarowała, że jej wykorzystanie jest kluczowym czynnikiem wzrostu konkurencyjności, to jednak zaledwie 14% firm używa obecnie tego narzędzia. Co czwarta firma planuje w swojej strategii wykorzystanie sztucznej inteligencji, jednakże ponad połowa badanych nie ma takich planów.

Korzyści i bariery

Wprowadzenie rozwiązań cyfrowych w firmach przemysłowych przynosi wymierne korzyści na wielu płaszczyznach. Najważniejsza wśród nich to poprawa ogólnej efektywności procesów produkcyjnych, na którą wskazało aż 92% przedstawicieli firm przemysłowych w Polsce. Ponadto w badaniu 87% respondentów potwierdziło, że wdrożenie rozwiązań cyfrowych w ich firmach przełożyło się na wzrost przychodów. Większość ankietowanych dostrzega także poprawę wydajności pracy (85%), poprawę wykorzystania materiałów (83%) i skrócenie cyklu produkcyjnego (82%). 

Wyniki tegorocznego badania potwierdzają, że kwestie finansowe pozostają najpoważniejszą przeszkodą w dążeniu do cyfryzacji przedsiębiorstw w Polsce. Aż 55% respondentów wskazało brak funduszy jako główną przeszkodę, co jest zgodne z wynikami z 2021 r., kiedy problem ten również wskazywany był jako najważniejszy. Dodatkowo, 47% ankietowanych w 2024 r. uznało niekorzystne rozwiązania podatkowe i przepisy za barierę w cyfryzacji, co stanowi niewielki wzrost w porównaniu do 42% w 2021 r. 

Ważną pozytywną zmianą zaobserwowaną w badaniu jest spadek ogólnej niechęci i obaw przed innowacjami wśród przedsiębiorstw produkcyjnych. W 2024 r. tylko 23% osób biorących udział w badaniu wskazało na tę barierę, w porównaniu do 36% w 2021 r. 

[1] Dane dla respondentów, którzy zadeklarowali znajomość danego rozwiązania

źródło: Autodesk