Inteligentne systemy transportowe
Damian Żabicki drukuj
Inteligentne systemy transportowe (Intelligent Transportation Systems, ITS) łączą w sobie nowoczesne technologie informatyczne i komunikacyjne, a także infrastrukturę transportową i pojazdy. Wszystko po to, aby poprawić bezpieczeństwo oraz zwiększyć efektywność transportu z jednoczesnymi działaniami na rzecz ochrony środowiska. Warunki podróżowania intermodalnego poprawiają się dzięki wymianie informacji między infrastrukturą transportu drogowego, morskiego i lotniczego.
Jak podaje Stowarzyszenie ITS Polska istnieje przynajmniej kilka korzyści wynikających z wdrożenia systemów klasy ITS. Przede wszystkim ważne jest zwiększenie przepustowości ulic (o 20-25%), co pozwoli na poprawę bezpieczeństwo ruchu drogowego. Wynika to ze zmniejszenia liczby kolizji (o 40-80%). Ważna jest poprawa jakości środowiska naturalnego przez redukcję emisji spalin (o 30–50%). Istotną rolę odgrywa skrócenie czasów podróży i zmniejszenie zużycia energii (o 30–50%). Ponadto poprawia się komfort podróżowania oraz warunki ruchu dla kierowców, a także pieszych oraz osób, które korzystają z transportu zbiorowego. Warto mieć na uwadze zredukowanie kosztów obejmujących zarządzanie infrastrukturą drogową oraz taborem transportu publicznego.
Podział systemów ITS
Architektura ITS jest połączeniem logicznym, fizycznym i komunikacyjnym między poszczególnymi systemami. Funkcjonujące w Polsce rozwiązania klasy ITS najczęściej bazują na budowie wyspowej – każdy podzespół realizuje określone funkcje.
Norma ISO TC 204 klasyfikuje Inteligentne Systemy Transportowe uwzględniając kategorie usług i nazwę usługi. W zakresie informacji dla podróżnych (traveller information) realizowane są usługi takie jak informacja przed podróżą (Pre-trip information), informacja dla kierowcy w czasie podróży (On-trip driver information), informacje w czasie podróży transportem publicznym (On-trip public transport information) oraz usługi dotyczące informacji osobistej (Personal information services). W ramach informacji dla podróżnych ważne jest również prowadzenie wzdłuż trasy i nawigacja (Route Guidance and Navigation).
Kolejną kategorią ITS jest zarządzanie ruchem (Traffic management). Są to usługi takie jak wspomaganie planowania transportu (Transportation planning support), sterowanie ruchem (Traffic control), zarządzanie incydentami (Incident management), zarządzanie popytem (Demand management), egzekwowanie przestrzegania przepisów (Policing/Enforcing traffic regulations) oraz zarządzanie utrzymaniem infrastruktury (Infrastructure maintance Management).
W kategorii pojazd (Vehicle) realizowana może być poprawa widoczności (Vision enhancement), zautomatyzowane kierowanie pojazdem (Automated vehicle operation), unikanie kolizji z poprzedzającym/następującym pojazdem (Longitudinal collision avoidance), unikanie kolizji bocznych (Lateral collision avoidance) oraz zastosowanie zaawansowanych systemów monitorujących stan pojazdu i kierowcy (Safety readiness). Ważne jest również zastosowanie wyposażenia ograniczającego przemieszczanie się użytkownika pojazdu w czasie zderzenia (Pre-crash restrain deployment).
W kategorii pojazd komercyjny (commercial vehicle) przewiduje się usługi obejmujące pojazdy komercyjne ze specjalnym dopuszczeniem do ruchu (Commercial vehicle pre-clearance), procesy administracyjne dotyczące pojazdów komercyjnych (Commercial vehicle administrative process) oraz automatyczną inspekcję pojazdu na drodze pod kątem bezpieczeństwa (Automated roadside safety inspection). Kluczową rolę odgrywa monitorowanie bezpieczeństwa jazdy pojazdów komercyjnych przy pomocy urządzeń instalowanych w pojeździe (Commercial vehicle on-board safety monitoring) oraz zarządzanie flotą pojazdów komercyjnych (Commercial vehicle fleet management).
Ważną kategorią ITS jest transport publiczny (Public transport) i związane z nim usługi, takie jak: zarządzanie transportem publicznym (Public transport), zarządzanie kursami na zamówienie (Demand responsive transport management), zarządzanie pojazdami wspólnymi (Shared transport management).
W ramach potrzeby pomocy (Emer-gency) realizowane są usługi takie jak powiadamianie o wypadku i bezpieczeństwo osobiste (Emergency notification and personal security), zarządzanie pojazdami ratowniczymi (Emergency vehicle management) oraz materiały niebezpieczne i powiadomienie o incydentach (Hazardous Materials and incident notification). Z kolei w zakresie kategorii elektroniczne płatności (Electronic Payment) mogą być obsługiwane operacje finansowe realizowane elektronicznie (Electronic financial transaction). Kategorią jest również bezpieczeństwo (safety), w tym usługi, takie jak bezpieczeństwo w transporcie publicznym (Public travel safety), zwiększenie bezpieczeństwa słabszych uczestników ruchu drogowego (Safety enhacement for vulnerable road users) oraz inteligentne skrzyżowania (Intelligent junctions).
Przebieg wdrożenia systemu ITS
Wdrożenie systemu ITS przebiega w kilku etapach. Przede wszystkim ważne jest odpowiednie planowanie. Nie można zapomnieć o analizie potrzeb użytkowników systemu, która umożliwia dobranie optymalnego rozwiązania przy uwzględnieniu warunków lokalnych i przyjętego budżetu. Istotną rolę odgrywa projektowanie systemu. Stąd też powstają kompleksowe projekty łącznie z podsystemami ITS. Muszą być prowadzone rozmowy z właściwymi organami nadzoru budowlanego, po to aby uzyskać odpowiednie decyzje i pozwolenia. Kolejny etap obejmuje wykonawstwo techniczne infrastruktury. Należy zadbać o odpowiednie szkolenia, których tematyka obejmuje obsługę funkcjonalności systemu. Kluczową rolę odgrywa utrzymanie systemu. Chodzi tutaj o obsługę oraz pełne wsparcie techniczne.
Firmy Trapeze Poland w ramach systemów planowania oraz automatycznego lokalizowania i sterowania pojazdów oferuje m.in. systemy informacji pasażerskiej oraz komputery pokładowe. System Traveller firmy Trapeze prezentuje informację pasażerską na tablicach przystankowych, a także w Internecie i telefonie. Ważny jest przy tym szereg udogodnień dla osób niepełnosprawnych i słabowidzących. Stąd też możliwe jest odczytanie informacji o najbliższych odjazdach po wciśnięciu przycisku umieszczonego na tablicy informacji pasażerskiej. Istotną rolę odgrywa przy tym prezentowanie wszystkich zadań na jednej mapie udostępnianej dyspozytorowi jako organizatorowi transportu.
Zarządzanie ruchem drogowym
W zakresie zarządzania ruchem drogowym ITS bazują z reguły na dwóch podsystemach. Mowa tutaj o zarządzaniu ruchem ulicznym oraz zarządzaniu ruchem na trasach szybkiego ruchu. Zarządzanie ruchem ulicznym bazuje na automatycznym nadzorze nad ruchem i systemach automatycznego poboru opłat. Z kolei zarządzanie na trasach szybkiego ruchu wykorzystuje systemy sterowania ruchem na węzłach, na odcinkach międzywęzłowych oraz różnego typu korytarzach.
Zarządzanie ruchem ulicznym jest realizowane poprzez sterowanie ruchem ulicznym przy wykorzystaniu GPS, a także RDS (kanał radiowy Radio Data System automatycznie przerywający program radiowy i przekazujący wiadomości o ruchu drogowym) oraz sygnalizację świetlną. Z kolei zarządzanie ruchem na trasach szybkiego ruchu w miastach bazuje na miernikach ruchu po to aby zwiększyć przepustowość dróg. Nie mniej ważny jest system zarządzania zdarzeniami realizowany poprzez identyfikację wypadków.
Ważny jest nadzór wideo przede wszystkim na skrzyżowaniach. Oprócz tego planowane są wydarzenia i prace drogowe. Kluczową rolę odgrywa zarządzanie informacją dla podróżnych przy wykorzystaniu komunikatów wyświetlanych na tablicach o zmiennej treści.
Zarządzanie ruchem drogowym to również nadzór nad miejscami parkingowymi wraz z kontrolą dostępu. Stąd też udostępniane są informacje o wolnych miejscach parkingowych oraz opłatach za parkowanie. Kluczową rolę odgrywa automatyczna rejestracja wykroczeń drogowych – wjazd na skrzyżowanie na czerwonym świetle, przekroczenie prędkości itp.
Inteligentne systemy sterowania ruchem miejskim
W typowym systemie sterowania i monitoringu ruchu miejskiego przewiduje się trzy wiodące bloki funkcjonalne. Chodzi tutaj o szereg podsystemów, które realizują określone zadania. Nie mniej ważne jest również centrum sterowania zapewniające zarówno zbieranie, jak i przetwarzanie informacji. Istotne pozostaje przy tym skoordynowanie pracy wszystkich zespołów urządzeń. Trzecim blokiem funkcjonalnym jest sieć odpowiadająca za komunikowanie poszczególnych elementów systemu.
Szereg rozwiązań przyczyniających się do poprawy płynności ruchu znajduje zastosowanie już na poziomie sygnalizacji świetlnej. Ważne są więc zaawansowane sterowniki sygnalizacji świetlnej, przystosowane również do pracy w adaptacyjnym systemie sterowania ruchem. Trzeba przy tym pamiętać o konieczności modernizacji okablowania oraz montażu wielu dodatkowych urządzeń, takich jak chociażby kamery czy detektory ruchu. Istotną rolę odgrywa przesył danych między sygnalizatorami a centrum sterowania ruchem. Wszystko po to, aby optymalizować pracę sygnalizatorów świetlnych w określonym ciągu komunikacyjnym.
Tzw. strategie definiują zachowanie systemu z uwzględnieniem sygnałów wejściowych. Stąd też zwiększenie płynności ruchu drogowego jest efektem analizy liczby pojazdów przed skrzyżowaniami, obecnością pojazdów uprzewilejowanych, zapełnienia parkingów czy warunków atmosferycznych.
Dzięki przetwarzaniu informacji z detektorów zliczających liczbę przejeżdżających pojazdów na przyjętym odcinku drogi powstaje wykres przedstawiający liczbę pojazdów na danym odcinku drogi w określonym czasie. Tym sposobem system zarządza przyspieszeniem, opóźnieniem lub utrzymaniem bieżących ustawień świateł.
Wspomniane już detektory ruchu mają formę pętli indukcyjnej. Jest to układ rezonansowy bazujący na kilku zwojach przewodnika, które umieszcza się pod powierzchnią jezdni i detektora. Wykrywanie ruchu jest możliwe dzięki zmieniającej się częstotliwości w układzie wraz z pojawieniem się metalu, czyli pojazdu w polu magnetycznym pętli.
Warto wspomnieć o systemie odpowiedzialnym za redukowanie opóźnienia po to, aby zaplanować najlepszy program sekwencji świateł z uwzględnieniem fizycznej lokalizacji skrzyżowań, możliwych faz sygnalizacji oraz stanu ruchu drogowego. Generowany jest program czasowy z podziałem na cykle, które zmienia się w zależności od sytuacji na drogach. Przewiduje się dwa tryby pracy, z których pierwszy działa w przypadku braku przeładowania, a drugi przy przeciążeniu.
Case study - Trójmiejski Inteligentny System Transportu Aglomeracyjnego (Tristar) Firma Qumak wdrażając systemy klasy ITS bazuje na rozwiązaniach Tristar. System taki działa m.in. w Trójmieście. Jest to tzw. Trójmiejski Inteligentny System Transportu Aglomeracyjnego (Tristar) będący zintegrowanym systemem inteligentnego sterowania ruchem drogowym w Trójmieście. Zapewnia on przejazd i przyczynia się do skrócenia czasu przejazdu w aglomeracji. Rozwiązanie jest oparte na dwóch centrach sterowania ruchem, które są zlokalizowane w Gdańsku i Gdyni. Do śledzenia natężenia ruchu pojazdów wykorzystywane są kamery, czujniki i pętle indukcyjne. Ponadto na system składa się ponad 100 rejestratorów i kamer, wszystko po to aby wyłapywać kierowców blokujących skrzyżowania. Ważne są przy tym znaki i tablice zmiennej treści. Informują one o wypadkach i proponowanych objazdach oraz wolnych miejscach parkingowych. W ramach pierwszych etapów system Tristar wdrożono na głównej trasie oraz najważniejszych skrzyżowaniach od południa Gdańska, przez Sopot do północy Gdyni. |
Nadawanie priorytetów pojazdom uprzywilejowanych
Ważnym elementem w systemach zarządzania ruchem miejskim są podsystemy nadające wyższy priorytet określonym typom pojazdów, po to by w jak największym stopniu usprawnić ich przejazd przez miasto. Mowa o pojazdach komunikacji publicznej oraz pojazdach służb interwencyjnych i ratunkowych (policja, pogotowie ratunkowe, straż pożarna). Priorytet dla komunikacji miejskiej przyczynia się do popularyzacji tego typu transportu ze względu na przyspieszenie czasu przejazdu i zmniejszenie opóźnień w stosunku do rozkładu jazdy. Popularyzacja transportu publicznego wpływa na zmniejszenie ruchu samochodowego oraz zużycia paliwa i emisji spalin do atmosfery. Priorytet dla pojazdów służb interwencyjnych zwiększa bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego i pozostałych mieszkańców miasta ze względu na skrócenie czasu dojazdu do zdarzenia.
Aby nadać priorytet tym pojazdom należy je zidentyfikować, gdy zbliżają się do skrzyżowania, a następnie dostosować cykl sygnalizacji świetlnej, by czas oczekiwania na ich przejazd został maksymalnie skrócony nawet kosztem innych pojazdów. Detekcja może się odbywać różnie, np. dzięki komunikatom wysyłanym z nadajników radiowych w pojazdach i odbieranym przez anteny umieszczone na sygnalizatorach świetlnych. Można także powierzyć śledzenie pozycji pojazdów scentralizowanemu systemowi zarządzania. W tym celu w pojeździe umieszcza się urządzenia GPS, które nadają informacje o jego pozycji w dyskretnych odstępach czasu albo w momencie osiągnięcia wcześniej zdefiniowanej pozycji.
Administrowanie systemu ITS
Na rynku działają firmy, które oferują kompleksowe wdrożenie systemów ITS. Stąd też realizowane jest projektowanie, wdrażanie, a także uruchomienie i integracja systemu. Ważne jest przy tym wykorzystanie infrastruktury, która już istnieje oraz powiązanie jej z nowymi podsystemami ITS. Na potrzeby infrastruktury niejednokrotnie powstają centra przetwarzania danych, rozbudowane sieci komputerowe, technologie BMS, zdalne nadzorowanie systemów czy integracja podsystemów pochodzących od różnych producentów.
Istotną rolę odgrywa analiza potrzeb klienta, łącznie z opracowanie projektów koncepcyjnych, budowlanych i wykonawczych. Stąd też wykonawca systemu ITS powinien dysponować zasobami ludzkimi i technicznymi w zakresie inżynierii ruchu, sieci IT, kanalizacji teletechnicznej czy robót budowlano-montażowych. Niejednokrotnie wykonywane są przy tym wielobranżowe projekty budowlane.
Dostawca ITS powinien zadbać o serwis, konserwację oraz ciągłość pracy poszczególnych podsystemów. Dla zapewnienia ciągłości pracy systemu powinien być zagwarantowany sprzęt zastępczy na czas usunięcia awarii.
Wspomaganie zarządzania transportem w firmie
Oprogramowanie klasy TMS (Transport Management System) ma za zadanie wspomaganie planowania, monitoringu oraz rozliczania transportu zwłaszcza w firmach spedycyjnych.
Nowoczesne oprogramowanie cechuje się budową modułową. Ważnym blokiem funkcjonalnym jest obsługa transportu i spedycji. Istotne pozostaje zarządzanie spedycją, zarówno krajową, jak i międzynarodową. Nie bez znaczenia są również funkcje pozwalające na ofertowanie, tworzenie cenników i generowanie zleceń.
Przydatne rozwiązanie stanowi możliwość automatycznego wysyłania zleceń do kierowcy. Przy wymianie danych bardzo często zastosowanie znajduje wtedy technologia GPS. Mapa cyfrowa, która jest zintegrowana z systemem, stanowi narzędzie do wyznaczania i optymalizowania trasy. Odpowiednie dokumenty, takie jak chociażby potwierdzenia są automatycznie wysyłane do wybranych osób. Nowoczesne programy klasy TMS pozwalają na zarządzanie flotą oraz kontrolowanie kosztów. Przede wszystkim warto zwrócić uwagę na planowanie i realizację serwisów, przeglądów oraz napraw. Można zarządzać również urlopami i zastępstwami, a także wdrożyć nadzór nad wyposażeniem pojazdu.
Przydatna jest funkcjonalność rozliczania kosztów. Chodzi tutaj o rozliczanie delegacji, zaliczek, diet, polis i szkód. System jest w stanie uwzględniać koszty serwisu łącznie z zarządzaniem akumulatorami i oponami. Z pewnością przyda się również rozliczanie palet i opakowań zwrotnych. Systemy TMS pozwalają na import kosztów z bezgotówkowych kart paliwowych.
W firmach realizujących procesy transportowe z pewnością przyda się funkcjonalność związana z fakturowaniem i zarządzaniem płatnościami. Wiele programów jest w stanie realizować funkcje, które są zarezerwowane dla typowych programów księgowych. Chodzi przede wszystkim o możliwość pracy z różnymi typami faktur takimi jak proforma, zaliczkowe, częściowe i zbiorcze. Istnieje możliwość wystawiana not i korekt księgowych. Oprogramowanie tworzy kompensaty, wezwania do zapłaty oraz dokumenty windykacyjne. Są przy tym uwzględniane kursy walut. Program może współpracować z kasami i drukarkami fiskalnymi. Oczywiście istnieje możliwość wymiany danych z dowolnymi systemami finansowo-księgowymi.
Inteligentne systemy transportowe wewnątrzzakładowe
Systemy transportu wewnątrzzakładowego są ważnym elementem logistycznym decydującym o przebiegu realizowanych procesów produkcyjnych w kontekście przemieszczania towarów, poziomu procesów manipulacyjnych, ochrony przed uszkodzeniem oraz utratą wartości użytkowych. Stąd też środki transportu wewnętrznego obejmują przede wszystkim maszyny i urządzenia transportowe, urządzenia do składowania oraz szereg urządzeń pomocniczych.
Podstawowe urządzenia transportowe jakie znajdują zastosowanie w nowoczesnych magazynach, to przede wszystkim wózki widłowe. Chodzi tutaj w szczególności o wózki do komisjonowania wykorzystywane przy komplementacji. Zastosowanie znajdują również wózki przegubowe z obrotowym masztem co ułatwi manewrowanie w wąskich korytarzach. Warto również wspomnieć o wózkach bezzałogowych, wózkach systemowych wysokiego składowania oraz wózkach wielokierunkowych.
W wielu fabrykach nie obejdzie się bez dźwignic czyli środkach manipulacji prostej oraz układnic będących urządzeniami poruszającymi się na szynach wzdłuż korytarzy pomiędzy regałami.
Systemy transportu wewnątrzzakładowego to również urządzenia do składowania. Ważne są tutaj urządzenia z automatycznym cyklem pracy (manipulatory) oraz roboty przemysłowe.
Istotną rolę odgrywają regały magazynowe. Stanowią one gwarancję szybkiego dostępu do magazynowanych jednostek przy zapewnieniu bezpiecznego piętrzenia ładunków. Regały magazynowe to przede wszystkim regały grawitacyjne pracujące przy zachowaniu zasady FIFO. Trzeba mieć również na uwadze regały okrężne, które można podzielić na regały o ruchu poziomym i pionowym. Ponadto zastosowanie znajdują regały paletowe gniazdowe umożliwiające swobodny dostęp do palet, umieszczonych w tzw. gniazdach regałowych. Ważne są regały półkowe, przepływowe, przesuwne, windowe, wjezdne (ramowe) oraz wspornikowe. Ponadto niejednokrotnie zastosowanie znajdują regały tunelowe.
Wewnątrzakładowe systemy transportowe nie obejdą się bez wyposażenia regałów i urządzeń pomocniczych takich jak chociażby przenośniki rolkowe, stałe sterownice czy krany. Z kolei urządzenia pomocnicze to urządzenia ułatwiające załadunek środków transportowych – rampy, pomosty ładunkowe i wyrównawcze, rampy ruchowe. Ważne są również urządzenia pomocnicze do składowania i manipulacji towarem, takie jak palety, paletyzery, nadstawki palet, pojemniki, jarzma.
Pojazdy AGV
Wśród IST coraz ważniejszą rolę odgrywają pojazdy AGV (Automated Guided Vehicles), które bazują na krótkim czasie ładowania akumulatorów. Najważniejsze są w nich rozwiązania w zakresie bezpieczeństwa i sterowania. Stąd też istotną rolę odgrywają komputery sterujące. Wszystko po aby do obsługi urządzenia nie był potrzebny operator a ludzie przebywający w strefie przemieszczania pojazdu byli bezpieczni.
Przydatnym rozwiązaniem jest możliwość indukcyjnego, czyli bezkontaktowego a zarazem samoczynnego doładowywania podczas jazdy. Na uwagę zasługuje wymiana danych oraz nawigacja pojazdu wykorzystująca technologię bezprzewodową. W niektórych pojazdach przewidziano specjalne rolki przeznaczone do załadunku i rozładunku przedmiotów. Trasy przejazdu i obszary pracy pojazdów są definiowane wcześniej.
W zależności od zastosowanych rozwiązań konstrukcyjnych przewiduje się trzy rodzaje pojazdów AGV - wózki holownicze (Towing vehicles), wózki pojedynczego załadunku (Unit load vehicles), wózki widłowe (Fork trucks).
W metodach nawigacji tych pojazdów bardzo często zastosowanie znajdują odpowiednie taśmy magnetyczne lub refleksyjne (optyczne), które przykleja się do podłogi. Dzięki specjalnym czujnikom wykrywane są taśmy, co zapewnia przemieszczanie wózka po wyznaczonej trasie. Inną metodą nawigacji są przewody zamontowane w podłożu przy użyciu specjalnych kanałów. Przewody generują sygnał radiowy lub pole magnetyczne o odpowiednich parametrach. W podwoziu pojazdu znajdują się specjalne czujniki odpowiedzialne za określenie pojazdu w stosunku do wyznaczonej trasy.
W niektórych pojazdach przewiduje się laser i odblaskowe tarcze, które montowane są na nieruchomych ścianach, kolumnach i maszynach. W pojeździe znajduje się skaner laserowy emitujący wiązkę laserową. Odbijana jest ona od tarczy po czym odczytywana. Układ nawigacji oblicza kąty oraz odległości w odniesieniu do tarczy odblaskowych. Pozycja jest określana w oparciu o porównaniu z mapą znajdującą się w pamięci pojazdu.
Inna metoda to technologia żyroskopowa. Wykrywa ona zmianę kierunku przy wykorzystaniu dodatkowego wzorcowania zewnętrznego poprzez transpondery (punkty odniesienia) zamontowane w podłodze.
Warto również wspomnieć o nawigacji ultradźwiękowej, gdzie układ nawigacyjny odnosi się do pionowych powierzchni. Wykrywane są i wychwytywane fale ultradźwiękowe po czym analizuje się parametry odbitej fali, co pozwala oszacować odległość.
W kontekście wspomnianego już bezpieczeństwa należy mieć na uwadze fakt, iż wózki AGV bardzo często poruszają się w miejscach, gdzie przebywają ludzie. Zastosowanie znajdują tu specjalne skanery bezpieczeństwo z zaprogramowanymi strefami bezpieczeństwa. Nie mniej istotne są również inne systemy takie jak chociażby sterujące prędkością, zatrzymania czy bezpiecznej kontroli hamulca. Ważne są przy tym bufory odpowiedzialne za zatrzymanie zasilania w momencie, gdy wózek zetnie się z przeszkodzą. Oprócz tego specjalne systemy określają maksymalną prędkość pojazdu. Zastosowanie laserów bezpieczeństwa zapewnia, że pojazd może poruszać się z większą prędkością do 15 m przed przeszkodą a wraz ze zmniejszaniem odległości zmniejsza się również prędkość aż do całkowitego zatrzymania wózka. Jeżeli pojazd dotknie przeszkodę to jest on natychmiast zatrzymywany.
Wiele pojazdów wykorzystuje system automatycznego ładowania akumulatorów, przez co nie trzeba ich wymieniać. Wózek automatycznie podjeżdża w odpowiednie miejsce a następnie samoczynnie podłącza się układ ładowania. Oprócz tego bardzo często wykorzystywane są kondensatory. Ładują się one na stacjach docelowych oraz na trasach przejazdu. Odpowiednie zarządzanie energią eliminuje konieczność pokrywania całej trasy przejazdu pętlami indukcyjnymi. Czas ładowania kondensatorów wynosi zaledwie kilka minut.
Przegląd oferty rynkowej
Firma Zurad oferuje m.in. szeroką gamę radarów i fotoradarów, w tym np. przyrząd radarowy Fotorapid CF. Pozwala on wykonywać pomiar i wskazywać prędkość pojazdów w ruchu drogowym przy ustawieniu przyrządu pod kątem 22° do kierunku ruchu pojazdów. Odróżniany jest przy tym pomiar prędkości pojazdów nadjeżdżających oraz pojazdów oddalających się. Oprócz tego odróżniany jest pas ruchu. Istotną rolę odgrywa przy tym podział na samochody osobowe i ciężarowe, co umożliwia ustawienie różnych prędkości, które są dozwolone dla obu typów samochodów. Dzięki lampie błyskowej rejestracja może odbywać się zarówno w dzień, jak i w nocy.
Z kolei firma Telway oferuje m.in. urządzenia i systemy metrologii drogowej, oznakowania o zmiennej treści, urządzenia i systemy monitorowania ruchu drogowego oraz systemy wizyjnego dozoru sieci drogowej. Wykonywane są przy tym mapy termiczne sieci drogowej, pomiary i analizy ruchu drogowego oraz usługi serwisowe w zakresie utrzymania technicznego urządzeń i systemów elektroniki drogowej.
Firma Trax Elektronik oferuje m.in. automatyczne stacje pomiarowe, drogowe stacje pomiarowe ASPG, znaki i tablice informacyjne o zmiennej treści, a także systemy wideo detekcji z identyfikacją tablic rejestracyjnych. Ponadto bardzo często zastosowanie znajdują systemy łączności GPRS oraz systemy sterowania i zarządzania ruchem drogowym.
Oferta rynkowa w zakresie firm wdrażających inteligentne systemy transportowe jest bardzo bogata. Stąd też oprócz wymieniowych firm warto krótko wspomnieć o SYNCHROGOP oferującej nie tylko typowe sygnalizacje świetlne i oznakowanie dróg ale i systemy sterowania ruchem w tym ITS. Z kolei Kolejowe Zakłady Łączności oferują m.in. infokioski, prezentujące szczegółowe i relacyjne rozkłady jazdy pociągów. Urządzenia tego typu mogą pracować jako wyświetlacze informacyjne typu odjazdy/przyjazdy.
Warto wspomnieć o firmie Sprint zajmującej się projektowaniem i wdrażaniem systemów zarządzania ruchem w miastach, na autostradach i w tunelach. Chodzi tutaj również o zarządzanie transportem publicznym, informacją pasażerską, nadzór nad wykroczeniami drogowymi, ważenie dynamiczne oraz systemy do informacji parkingowej. Podobny profil działania ma firma Skyrise projektująca, implementująca i testująca rozwiązania IT dla branży infrastruktury transportowej i wielu innych sektorów rynku.
Firma Siemens oferuje urządzenia, usługi i kompleksowe rozwiązania z zakresu informatyki, automatyki przemysłowej i budynkowej, energetyki, transportu drogowego i szynowego, techniki medycznej, podzespołów elektronicznych oraz kompleksowych rozwiązań dla przemysłu i infrastruktury komunalnej.
System Neurocar z oferty firmy Neurosoft jest narzędziem wspierającym bezpieczeństwo ruchu drogowego. System wykorzystuje technologię przetwarzania obrazów cyfrowych w oparciu o strumienie wideo z kamery, która zamontowana jest w pasie drogowym. Dzięki temu następuje identyfikacja pojazdu. Oprócz pojazdu wykrywane są również oznaczenia na tablicy rejestracyjnej, a także marka i model pojazdu oraz jego kolor. Jest możliwe dodanie funkcjonalności w zakresie ważenia dynamicznego pojazdów oraz klasyfikacji pętlowej pojazdów co pozwala na wykorzystanie przez funkcjonariuszy Policji, Straży Miejskiej i Inspekcji Transportu Drogowego.
Firma Vitronic oferuje m. in. system PoliScanredlight pozwalający na egzekwowanie przepisów dotyczących przestrzegania czerwonego światła z jednoczesnym zapewnieniem dokumentacji przedniej i tylnej części pojazdu. Z kolei system PoliScanred+speed łączy w sobie egzekwowanie przepisów dotyczących przestrzegania ograniczeń prędkości oraz czerwonego światła podczas wszystkich faz sygnalizacji świetlnej. Warto również wspomnieć o systemie PoliScanseco służącym do egzekwowania średniej prędkości, przy wykorzystaniu laserowych systemów ANPR.
Podsumowanie
Nazwę Inteligentne Systemy Transportowe zaakceptowano w 1994 r. w Paryżu. Założeniem systemów ITS jest łączenie różnego typu technologii – informatycznych, telekomunikacyjnych, pomiarowych i automatycznych. Ważne są przy tym techniki zarządzania stosowane w transporcie. Wszystko po to, aby zapewnić bezpieczeństwo uczestników ruchu, poprawę efektywności systemów transportowych oraz ochronę środowiska.
źródło: Automatyka 5-6/2020
Słowa kluczowe
automatyka, Inteligentne systemy transportowe, systemy transportowe
Komentarze
blog comments powered by Disqus