Cyfryzacja biznesu w Polsce: firmy powinny przyspieszyć obrany kurs

Wskaźnik główny Monitora Transformacji Cyfrowej Biznesu po raz pierwszy przekroczył 5 pkt

W tegorocznej, trzeciej już edycji badania po raz pierwszy można zauważyć optymistyczne zmiany dotyczące podejścia firm funkcjonujących na polskim rynku do transformacji cyfrowej. W 2024 roku wskaźnik główny Monitora Transformacji Cyfrowej Biznesu wzrósł do 5,1, wobec 4,4 pkt w roku 2023. Najwyższy wynik uzyskał potencjał do transformacji (5,6 pkt), na drugim miejscu uplasowała się implementacja technologii (5,4 pkt), na trzecim cyberbezpieczeństwo i ryzyko (4,9 pkt), a zestawienie zamyka strategia cyfryzacji z wynikiem 4,3 pkt. Każdy z omawianych obszarów zanotował poprawę w stosunku do poprzedniego roku oraz do pierwszej edycji badania przeprowadzonej w 2022 roku. 

Biorąc pod uwagę poszczególne sektory, najwyższy wskaźnik Monitora Transformacji Cyfrowej Biznesu osiągnął sektor finansowy (6,2 pkt – wzrost o 1,1 pkt względem 2023 roku). Na drugim miejscu, z niewielką stratą, znalazł się sektor technologiczny. Firmy z tej branży zdobyły 6 pkt. Podium, z wynikiem 5,6 pkt,  zamyka sektor motoryzacyjny. Z kolei najniższy wskaźnik – 4,2 pkt – osiągnęła branża budownictwa i nieruchomości.

– Po dwóch latach od opublikowania pierwszej edycji „Monitora Transformacji Cyfrowej Biznesu” jesteśmy w punkcie, z którego powinniśmy startować. To równocześnie dobra i zła informacja. Dobra dlatego, że biznes zmierza we właściwym kierunku – polskie przedsiębiorstwa przekroczyły połowę dziesięciopunktowej skali, urósł odsetek organizacji posiadających lub zamierzających stworzyć formalny dokument strategii cyfrowej, coraz więcej firm planuje zwiększenie wydatków na transformację cyfrową i zatrudnienie nowych osób do wspierania tego obszaru. W polskim biznesie zaczyna się pojawiać na dobre sztuczna inteligencja, a zagadnienie cyberbezpieczeństwa funkcjonuje coraz bardziej w praktyce, a nie tylko w teorii. Sektor finansowy wysunął się zdecydowanie na prowadzenie, osiągając najwyższy wskaźnik „Monitora Transformacji Cyfrowej Biznesu”. Branża finansowa może pochwalić się między innymi znakomitymi wynikami w obszarze cyberbezpieczeństwa, poziomu inwestycji w transformację cyfrową oraz zaangażowaniem w rozwijanie kompetencji pracowników. Z drugiej strony jesteśmy jednak na początku drogi i wciąż mocno odstajemy od liderów w Europie i na świecie – mówi dr Grzegorz W. Cimochowski, Partner i Szef Działu Consultingu, Lider ESG w KPMG w Polsce.

33% polskich firm planuje zwiększyć wydatki przeznaczone na realizację transformacji cyfrowej

W porównaniu z poprzednią edycją badania, w tym roku zdecydowanie zwiększył się odsetek firm deklarujących wzrost wydatków na realizację cyfrowej transformacji. Obecnie 33% firm w Polsce chce zwiększyć finansowanie transformacji cyfrowej – co oznacza wzrost aż o 19 punktów procentowych względem 2023 roku, kiedy firm ograniczyły inwestycje w tym obszarze z uwagi na wyzwania gospodarcze. Wśród organizacji, które planują zwiększyć finansowanie cyfrowej transformacji, aż 11% planuje je podnieść w dużym stopniu. Lepsze niż w zeszłym roku są również plany przedsiębiorstw związane z zatrudnianiem pracowników oddelegowanych do realizacji transformacji cyfrowej. 18% organizacji chce zwiększyć liczbę etatów, wobec zaledwie 7% w 2023 roku.

W tegorocznej edycji badania o 6 punktów procentowych zwiększył się odsetek firm posiadających formalny dokument dotyczący strategii transformacji cyfrowej – wynosi on 27%, kolejne 20% badanych organizacji planuje przygotować strategię w ciągu najbliższego roku. Z badania KPMG wynika, że przedsiębiorstwa, które posiadają strategię cyfrowej transformacji, osiągnęły znacznie większy główny wskaźnik „Monitora Transformacji Cyfrowej Biznesu”. Wyniósł on 6,1 pkt i był o 1,4 pkt wyższy niż średnia dla organizacji, które takiego dokumentu nie posiadają.

– Wyniki tegorocznego badania jednoznacznie wskazują, że w kontekście posiadania formalnej strategii rozwoju cyfrowego mamy jeszcze wiele do zrobienia. Taki dokument ma 42% dużych firm, niespełna 27% średnich i tylko 13% małych organizacji. Bez wątpienia jesteśmy w momencie kluczowym i wyjątkowym dla rozwoju AI, a cyfrowy dług zmniejsza innowacyjność biznesu. To bardzo ważne, żeby każda firma w swojej strategii uwzględniała transformację cyfrową, ponieważ to właśnie ma kluczowy wpływ na przyszły wzrost oraz zwiększanie przychodów. Bardzo cieszy fakt, że na pozycji lidera pod względem istnienia formalnego dokumentu transformacji cyfrowej plasuje się sektor finansowy. W tym niezwykle dynamicznym środowisku biznesowym zwinność jest kluczowa. Właściwie wszystkie firmy, a szczególnie te organizacje, które reprezentują sektor regulowany, muszą być dzisiaj gotowe dostosowywać się do szybko zmieniających się warunków rynkowych – mówi Tomasz Dreslerski, Dyrektor Segmentu Enterprise w polskim oddziale Microsoft.

Z badania KPMG wynika, że polskie przedsiębiorstwa najczęściej sięgają po rozwiązania mobilne, które wdrożyło już 67% organizacji, a kolejne 36% firm planuje to zrobić w ciągu 12 miesięcy. W największym stopniu z rozwiązań mobilnych korzysta branża technologiczna. Na drugim miejscu uplasował się wspomagany komputerowo proces decyzyjny – 60% firm regularnie używa tej technologii. Podium zamyka automatyzacja i robotyzacja, z udziałem 48%. 

Raportowanie ESG – najczęściej w arkuszu kalkulacyjnym

3% firm biorących udział w badaniu zadeklarowało, że nie używa narzędzi i technologii do raportowania ESG. Zdecydowana większość, bo aż 92% posługuje się arkuszami kalkulacyjnymi. 51% organizacji wykorzystuje systemy zarządzania danymi, a 36% narzędzia analityczne i wizualizacyjne. Na specjalistyczne oprogramowanie ESG zdecydowało się jak dotąd 22% przedsiębiorstw. 8% firm zadeklarowało, że wykorzystuje też inne narzędzia. Wśród odpowiedzi pojawiły się m.in. systemy ERP, systemy chmurowe oraz własne narzędzia tworzone wewnątrz organizacji. 10% ankietowanych twierdzi, że nie widzi żadnych korzyści płynących z wykorzystywania narzędzi i technologii do raportowania ESG. Najczęściej wymienianymi przez respondentów korzyściami były: poprawa jakości danych (62% odpowiedzi)zwiększenie efektywności raportowania (61%) oraz  zminimalizowanie ryzyka błędnych danych (58%).

71% firm w Polsce korzysta z chmury

Rozwiązania chmurowe wciąż zyskują na popularności. Szereg zalet powoduje, że coraz więcej firm decyduje się na migrację swoich aplikacji i danych do chmury – w obecnej edycji badania na takie rozwiązanie zdecydowało się już 71% przedsiębiorstw. Firmy najczęściej korzystają z  modelu usług chmurowych w formule Software as a Service (SaaS), czyli zestaw aplikacji, platform i infrastruktury udostępniony przez dostawcę – jego wdrożenie deklaruje 43% respondentów. Na drugim miejscu znalazła się chmura prywatna z własną mocą obliczeniową, którą wdrożyło 39% organizacji. Z badania KPMG wynika, że w perspektywie trzech lat przedsiębiorstwa będą korzystać głównie z chmury prywatnej (80% odpowiedzi). 

Mimo że wiedza na temat usług chmurowych staje się powszechnie dostępna, respondenci wciąż wyrażają szereg obaw dotyczących korzystania z tego typu rozwiązań. Zaledwie 2% firm deklaruje, że nie dostrzega żadnych zagrożeń związanych z użytkowaniem chmury. Największe obawy firm budzi bezpieczeństwo informacji, na które wskazało 79% respondentów, co oznacza wzrost o 11 punktów procentowych w porównaniu z poprzednią edycją badania. 

Sztuczna inteligencja w coraz większej liczbie firm

Dynamicznie rośnie znaczenie i popularność sztucznej inteligencji (AI) w polskich firmach. Wyniki tegorocznej edycji badania pokazują, że sztuczną inteligencję wdrożyła już ponad jedna czwarta organizacji – 28% respondentów potwierdziło, że ich przedsiębiorstwa korzystają z narzędzi opartych na tej technologii. Oznacza to wzrost o 13 punktów procentowych w porównaniu z ubiegłym rokiem. Spośród firm, które nie używają jeszcze tej technologii, 30% planuje jej wdrożenie w ciągu roku. Największe zaawansowanie w wykorzystaniu sztucznej inteligencji wykazują sektory motoryzacyjny (47%) oraz finansowy (40%). Warto zaznaczyć, że 65% firm korzystających z narzędzi opartych na sztucznej inteligencji nie mierzy jej efektywności. Spośród organizacji, które dokonują pomiarów efektywności wdrożonych rozwiązań AI żadna firma nie oceniła ich jako nieskuteczne. 

Najczęściej wybieranym przez firmy systemem informatycznym w tym roku okazał się ERP, czyli system do planowania zasobów przedsiębiorstw. Został on wdrożony przez 38% organizacji, kolejne 11% jest obecnie w fazie wprowadzania. Ubiegłoroczny zwycięzca – CRM, czyli system do zarządzania relacjami z klientami, w tym roku został wskazany przez ponad jedną trzecią respondentów, a 12% organizacji wdrażało go w czasie prowadzenia badania. Najrzadziej polskie firmy sięgają po ERM, system wspomagający zarządzanie relacjami w przedsiębiorstwie. Taką odpowiedź wybrało 22% ankietowanych. Miano najbardziej perspektywicznego systemu przypadło CRM – 20% firm planuje jego wdrożenie w ciągu kolejnego roku.

– Chociaż rozwiązania chmurowe wciąż są przez wielu uważane za coś nowego w świecie technologii w biznesie, to zdecydowanie najgłośniejszym tematem, przyćmiewającym temat migracji do chmury pozostaje sztuczna inteligencja. Rozwój tej technologii jest niesamowicie dynamiczny, ale na szczęście polskie firmy widzą potrzebę inwestowania w AI. Wzrost zainteresowania sztuczną inteligencją, jako narzędziem biznesowym jest zauważalny, co podkreśla potrzebę wykorzystania tej technologii do poprawy operacyjnej i strategicznej efektywności przedsiębiorstw. Kluczem do sukcesu jest jednak świadomość, odpowiednie zarządzanie oraz monitorowanie skuteczności wdrażanych rozwiązań, co pozwoli firmom efektywnie przekształcić swoje operacje i wyprzedzić konkurencję w erze cyfrowej – Radosław Kowalski, Partner w Dziale Consultingu, Szef Zespołu Data Intelligence Solutions w KPMG w Polsce.

W ponad 7 na 10 firmach istnieją sformalizowane procedury dotyczące zarzadzania cyberbezpieczeństwem

72% ankietowanych deklaruje, że w ich firmach stworzono i wdrożono polityki oraz procedury w obszarze cyberbezpieczeństwa. Odsetek tych organizacji wzrósł w ciągu roku o 12 punktów procentowych. Najlepiej pod tym względem wypadają sektory finansowy i motoryzacyjny, gdzie formalne zarządzanie cyberbezpieczeństwem deklaruje 87% respondentów, oraz branża life sciences, z 86% takich odpowiedzi. Jednocześnie 57% respondentów uważa, że ich przedsiębiorstwo jest bardzo dobrze lub dobrze chronione przed cyberzagrożeniami. Kolejne 31% ankietowanych uważa, że ich firma jest bezpieczna w umiarkowanym stopniu.

Ponad jedna czwarta  respondentów zamierza w ciągu najbliższego roku znacznie zwiększyć wydatki na cyberbezpieczeństwo. Odsetek tych firm wzrósł dwukrotnie – w 2023 roku takie działania deklarowało 13% organizacji. 

źródło: KPMG