Daj się znaleźć! Seria VD i MD – elementy poddające się detekcji

Ryzyko dostania się niedokręconego pokrętła regulacyjnego do produktu nie może spędzać snu z powiek konstruktorom tworzącym urządzenie. Wiemy, jak trudna jest ich praca oraz ile możliwości błędnego użytkowania urządzenia muszą oni przewidzieć podczas projektowania. Jest to szczególnie ważne w branży produkcji żywności, leków, suplementów dietetycznych i innych produktów mogących zagrozić życiu i zdrowiu ludzi.

Funkcjonalnie i bezpiecznie

„Obcowanie” z żywnością wymaga stosowania komponentów, które w kontakcie z nią będą całkowicie obojętne. Oznacza to, że nie mogą one wpływać na smak, zapach, barwę lub konsystencję. Nie może również dojść do migracji cząsteczek tworzywa do żywności w sposób niekontrolowany i szkodliwy dla zdrowia i życia ludzi. Materiał stosowany w elementach z serii VD i MD ma certyfikat zgodny z dyrektywą UE 10/2011 oraz FDA CFR.21 i nie wchodzi w reakcje chemiczne ze związkami występującymi w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym.

Operatorzy na hali produkcyjnej są ostatnim ogniwem, w którym może wystąpić błąd w całym procesie. To od nich zależy końcowa jakość wyrobów. Wiele manualnych regulacji realizowanych jest dzięki zastosowaniu pokręteł, dźwigni przełączających zakończonych rękojeściami oraz dźwigni nastawnych. Konstrukcja tych elementów powinna ułatwiać pracę operatorom. Produkty serii MD i VD spełniają te wymagania. W dalszej części artykułu wskazujemy, w których miejscach lepsza konstrukcja daje przewagę w trwałości oraz łatwości utrzymania czystości komponentów i otoczenia.

Cechą pokręteł Elesa+Ganter wykonanych z tworzyw sztucznych są radełkowane wtopki. Dzięki nim pokrętło jest niemal niezniszczalne. Radełkowana powierzchnia skutecznie uniemożliwia wyrwanie wtopki podczas użytkowania pokrętła. Kolejną ich cechą jest powierzchnia oporowa, która wystaje poza powierzchnię tworzywa (fot. 1).

Gwintowana wtopka ma za zadanie generować zacisk podczas użytkowania pokrętła. Jej powierzchnia oporowa wskazana jest zieloną strzałką i to ona styka się z dokręcanym elementem. Operowanie pokrętłem nie powoduje kontaktu tworzywa sztucznego z elementem, do którego je przykręcamy. Wskazana żółtą strzałką różnica wysokości między powierzchnią oporową wtopki a powierzchnią tworzywa sztucznego jest celowa i to ona powoduje brak kontaktu. Nie powstają zatem siły osiowe, które mogłyby spowodować wyrwanie wtopki z pokrętła. Dodatkowo gładka faktura powierzchni i brak „zakamarków” na pokrętłach VTT serii MD oraz VTT serii VD ułatwia czyszczenie.

Pewne zamocowanie w ograniczonej przestrzeni

Gdy potrzebna jest wyższa siła zacisku, z pomocą przychodzą dźwignie nastawne. To popularne rozwiązanie ułatwia montaż i pozwala na szybką regulację elementów maszyn. Wykorzystanie ramienia dźwigni umożliwia zwiększenie momentu dokręcania elementu zaciskowego (działamy dłuższym ramieniem niż w przypadku użycia pokrętła). Pozwala to zatem mocniej dokręcić element zaciskowy w formie śruby lub nakrętki.

Rękojeści serii MD oraz serii VD są wykonane z tworzywa sztucznego. Aby połączenie było bardziej żywotne, wielokarb służący do sprzęgania dźwigni z nakrętką został wykonany ze stopu cynku i zatopiony wewnątrz tworzywa. Na fot. 2 pokazana jest rozłożona rękojeść nastawna serii VD, a za nią kompletna rękojeść serii MD.

Połączenie rękojeści z nierdzewnym elementem zaciskowym za pomocą wielokarbu pozwala na rozsprzęglanie i łatwe przestawianie ramienia. Jest to bardzo przydatne podczas operowania rękojeścią w ciasnych przestrzeniach, gdzie konieczne jest wykonanie wielu obrotów do wywołania pełnego zacisku w połączeniu gwintowym.

Na nic jednak zdadzą się te wszystkie cechy, jeśli komponenty nie będą zamontowane na urządzeniu. Ryzyko niedokręcenia, poluzowania, zagubienia czy celowego usunięcia istnieje zawsze, jednak w branży spożywczej i farmaceutycznej jest szczególnie niebezpieczne. Elementy, które dostaną się przypadkiem na linię produkcyjną mogą spowodować zabrudzenie leków, pożywienia czy półproduktów służących do ich przygotowania, co wiąże się z zagrożeniem dla życia i zdrowia ludzi. Nawet, jeśli samo tworzywo sztuczne nie reaguje z żywnością, wciąż istnieje realna możliwość zadławienia się lub połknięcia. Trzeba temu skutecznie zapobiegać, a do tego potrzebna jest odpowiednia kontrola procesu i zastosowanie takich systemów bezpieczeństwa, które będą w stanie to uniemożliwić.

Produkty wykrywalne wizualnie – seria VD

Produkty serii wykrywalnej wizualnie (Visually Detectable – VD) są wykonywane metodą wtryskiwania i cechują się jednolitym kolorem RAL 5005 w całym przekroju. Nie ma zatem obawy, że uszkodzenie komponentu miałoby wpływ na jego kolor, który oznacza się jako niebieski sygnałowy (Signal Blue) i jest wysoce kontrastowy. Dzięki temu bardzo łatwo rzuca się w oczy oraz co ważne, nie występuje naturalnie w przyrodzie. Ta cecha pozwala wykorzystać czujniki kontrastu, które wykazują się wysoką czułością i wychwytują nawet niewielkie różnice w odcieniach tła. Można wykorzystać je do monitorowania zawartości półproduktów oraz gotowych wyrobów. Stosowanie takiej formy zabezpieczenia znacząco zmniejsza ryzyko błędów, a jeżeli nie będzie to wystarczające, pozostaje kolejna, bardziej zaawansowana seria produktów. Są to komponenty widoczne dla wykrywaczy metali.

Produkty widoczne dla wykrywaczy metali – seria MD

Komponenty widoczne dla wykrywaczy metali (Metal Detectable – MD) można pozycjonować o krok wyżej od opisywanej wcześniej serii VD pod względem bezpieczeństwa. Poza charakterystycznym kolorem z palety RAL 5001 odznacza się ona obecnością materiału metalowego wewnątrz tworzywa. Dzięki technologii wtryskiwania można tak skomponować materiał wsadowy do wtryskarki, aby w gotowym wyrobie otrzymać dokładnie takie parametry, jakie są potrzebne.

Seria komponentów widocznych dla wykrywaczy metali umożliwia odnalezienie uszkodzonych części komponentów w innych mediach. Sprawdziliśmy, że w zależności od rodzaju medium (gęstości, rodzaju itp.), w jakim znajdą się części detali, można odnaleźć kawałki o wielkości odpowiadającej wymiarom sześcianu o boku długości od 5 mm. Pozwala to na wykrywanie rozdrobnionych części komponentów nawet w bardzo gęstych i niemieszających się mediach, zamkniętych w nieprzezroczystych pojemnikach.

Systemy bezpieczeństwa wykorzystujące detekcję metali będą dobrze współpracować z komponentami serii MD. Wysoka odporność na warunki zewnętrzne, wtopki ze stali nierdzewnej, możliwość działania w szerokim zakresie temperatury oraz odporność na uszkodzenia mechaniczne to dodatkowe atuty.

ELESA+GANTER POLSKA Sp. z o.o.
ul. Słoneczna 42A
Stara Iwiczna, 05-500 Piaseczno
tel. 22 737 70 47
pomoc techniczna: 885 020 800
fax 22 737 70 48
e-mail: egp@elesa-ganter.com.pl 
www.elesa-ganter.pl

źródło: Automatyka 3/2020