Normy kompatybilności elektromagnetycznej w obszarze automatyki i robotyki przemysłowej – cd.
Tadeusz Missala drukuj
W dziedzinie automatyki i robotyki daje się wyróżnić kilka grup norm dotyczących kompatybilności elektromagnetycznej. Są to normy ogólne – związane z określonymi środowiskami użytkowania czy grupami wyrobów – precyzujące wymagania dotyczące obszaru pomiarów i sterowania, a także wybranych układów pomiarowych i wyposażenia pomiarowego. Wśród tych grup wyróżnia się również normy szczegółowe .
Norma podstawowa grupy wyrobów
PN-EN 61326-1:2013-06 – wersja angielska
Wyposażenie elektryczne do pomiarów, sterowania i użytku w laboratoriach – Wymagania dotyczące kompatybilności elektromagnetycznej (EMC) – Część 1: Wymagania ogólne
Ta norma jest normą wiodącą w zakresie kompatybilności elektromagnetycznej (EMC) w obszarze techniki pomiarowej, urządzeń do sterowania i do stosowania w laboratoriach. Wyszczególniono w niej wymagania odnoszące się do odporności na zaburzenia pochodzące z zewnątrz rozpatrywanych urządzeń i do emisji zaburzeń z rozpatrywanych urządzeń, tak aby była zapewniona kompatybilność elektromagnetyczna (EMC) na poziomie obecnej wiedzy. Wymagania dotyczą wyposażenia elektrycznego zasilanego z sieci lub baterii napięciem niższym niż 1000 V prądu przemiennego lub 1500 V prądu stałego, albo z obwodu mierzonego. Wyposażenie to jest przewidziane do użytku profesjonalnego, w przemyśle procesowym, w przemyśle wytwórczym oraz do użytku edukacyjnego, włączając wyposażenie i urządzenia komputerowe, a mianowicie do:
- pomiarów i badań,
- sterowania,
- użytku w laboratoriach,
- wyposażenia dodatkowego przeznaczonego do użytku z wyżej wymienionymi (np. wyposażenie do podawania próbek).
Urządzenia i wyposażenie, których dotyczy omawiana norma są przeznaczone do stosowania w lokalizacjach przemysłowych i/lub nieprzemysłowych, jakimi są laboratoria. Niektóre z nich mogą też być używane na otwartym powietrzu.
Urządzenia komputerowe i ich zestawy oraz podobne wyposażenie wchodzące w skład urządzeń techniki informatycznej (ITE) i zgodne ze stosownymi normami ITE EMC mogą być stosowane bez dodatkowego badania w systemach objętych niniejszą częścią IEC 61326, o ile są odpowiednie do przewidzianego środowiska elektromagnetycznego.
Niniejsza norma, jako norma rodziny wyrobów, ma pierwszeństwo przed odpowiednimi normami ogólnymi.
Omawiana norma dotyczy następujących grup wyposażenia:
a) wyposażenie elektryczne do pomiarów i badań, tj. wyposażenie, które za pomocą środków elektrycznych mierzy, wskazuje lub rejestruje jedną lub kilka wielkości elektrycznych lub nieelektrycznych, a ponadto obejmuje tego rodzaju wyposażenie nie-pomiarowe, jak generatory sygnałowe, wzorce pomiarowe, zasilacze i przetworniki,
b) wyposażenie elektryczne do sterowania, tj. wyposażenie, które steruje jedną lub kilkoma wielkościami wyjściowymi, tak aby każda miała żądaną wartość, zadaną przez nastawienie ręczne, przez programowanie miejscowe lub zdalne, albo przez jedną lub kilka zmiennych wejściowych. Obejmuje ono wyposażenie do pomiaru i sterowania procesami przemysłowymi (IPMC), które składa się np. z następujących urządzeń:
- sterowników i regulatorów procesowych,
- sterowników programowalnych,
- zasilaczy do wyposażenia i systemów (centralne lub dedykowane),
- wskaźników i rejestratorów analogowych/cyfrowych,
- oprzyrządowania procesowego,
- przetworników, pozycjonerów, inteligentnych siłowników itd.
c) wyposażenie elektryczne laboratoryjne, tj. wyposażenie, które mierzy, wskazuje, monitoruje lub analizuje substancje, albo jest używane do przygotowania materiałów i obejmuje też wyposażenie do diagnostyki in vitro (IVD). To wyposażenie może być używane w obszarach innych niż laboratoria, np. wyposażenie IVD do samotestowania może być używane w gospodarstwie domowym.
W niniejszej normie rozpatruje się trzy rodzaje środowiska elektromagnetycznego:
- środowisko elektromagnetyczne podstawowe,
- środowisko elektromagnetyczne przemysłowe,
- środowisko elektromagnetyczne kontrolowane.
Zostały opisane odpowiednie wymagania i badania odporności dotyczące każdego ze środowisk.
W kategoriach wymagań dotyczących emisji wyposażenie należy klasyfikować do klasy A lub klasy B według wymagań i procedur CISPR 11. Zacytowano odpowiednie wymagania.
Termin stabilności – 2016 r.
PN-EN 61326-2-x grupuje normy odnoszące się do sprzętu i wyposażenia pomiarowego i laboratoryjnego, którego konstrukcja, właściwości i/lub środowisko pracy wymagają szczególnego, specjalnego podejścia przy badaniach kompatybilności elektromagnetycznej (EMC). Obecnie tych norm jest sześć.
PN-EN 61326-2-1:2013-07 – wersja angielska
Wyposażenie elektryczne do pomiarów, sterowania i użytku w laboratoriach – Wymagania dotyczące kompatybilności elektromagnetycznej (EMC) – Część 2-1: Wymagania szczegółowe – Konfiguracje badane, warunki pracy i kryteria jakości odnoszące się do czułego wyposażenia badawczego i pomiarowego do zastosowań w środowiskach niechronionych pod względem EMC
Przedmiotem niniejszej normy, będącej elementem rodziny norm PN-EN 61326, jest uzupełnienie normy podstawowej PN-EN 61326-1 o bardziej szczegółowe omówienie konfiguracji badawczych, warunków pracy i kryteriów jakości odnoszących się do wyposażenia z obwodami pomiarowymi i testowymi (tak wewnętrznymi, jak i/lub zewnętrznymi względem wyposażenia), które zgodnie ze specyfikacją wytwórcy nie są chronione pod względem EMC z powodów eksploatacyjnych i/lub funkcjonalnych.
Do urządzeń i wyposażenia, którego dotyczy prezentowana norma należą m.in. oscyloskopy, analizatory logiczne, analizatory widma, analizatory sieci, przyrządy analogowe, multimetry cyfrowe (DMM) i systemy testowania na płytach drukowanych.
W tych przypadkach norma zobowiązuje Wytwórcę do określenia środowiska, w którym wyrób jest przeznaczony do stosowania i wybrania odpowiedniego zestawu rodzajów i poziomów badania z zamieszczonych w PN-EN 61326-1.
Termin stabilności – 2017 r.
PN-EN 61326-2-2:2013-07 – wersja angielska
Wyposażenie elektryczne do pomiarów, sterowania i użytku w laboratoriach – Wymagania dotyczące kompatybilności elektromagnetycznej (EMC) – Część 2-2: Wymagania szczegółowe – Konfiguracje badane, warunki pracy i kryteria jakości odnoszące się do przenośnego wyposażenia badawczego, pomiarowego i monitorującego do zastosowań w niskonapięciowych systemach rozdzielczych
Treścią prezentowanej normy jest uzupełnienie normy podstawowej PN-EN 61326-1 o bardziej szczegółowe przedstawienie konfiguracji badanych, warunków pracy i kryteriów jakości odnoszących się do przenośnych przyrządów i/lub wyposażenia objętego załącznikiem A do IEC 61326-1
stosowanego do badania, pomiarów lub monitorowania środków ochronnych w niskonapięciowych systemach rozdzielczych i zasilanego z baterii
i/lub z obwodów mierzonych.
Wśród takich przyrządów i wyposażenia są m.in. detektory napięcia, testery izolacji, testery ciągłości uziemienia, testery rezystancji uziemienia, testery pętli impedancyjnej, „testery prądów szczątkowych” (RCD-testers) i wskaźniki kolejności faz, zgodnie z definicjami zamieszczonymi w normie PN-EN 61557-1:2009, Bezpieczeństwo elektryczne w niskonapięciowych sieciach elektroenergetycznych o napięciach przemiennych do 1000 V i stałych do 1500 V – Urządzenia przeznaczone do sprawdzania, pomiarów lub monitorowania środków ochronnych – Część 1: Wymagania ogólne.
Należy zauważyć, że szczególne wymagania EMC dotyczące urządzeń do monitorowania stanu izolacji (objętych przez PN-EN 61557-8) i do lokalizacji uszkodzenia izolacji w sieciach IT (PN-EN 61557-9) są podane w IEC 61326-2-4.
Norma zobowiązuje Wytwórcę do określenia środowiska, w którym wyrób jest przeznaczony do stosowania i wybrania odpowiedniego zestawu rodzajów i poziomów badania podanych w PN-EN 61326-1.
Termin stabilności – 2017 r.
PN-EN 61326-2-3:2013-06 – wersja angielska
Wyposażenie elektryczne do pomiarów, sterowania i użytku w laboratoriach – Wymagania dotyczące kompatybilności elektromagnetycznej (EMC) – Część 2-3:
Wymagania szczegółowe – Konfiguracje badane, warunki pracy i kryteria jakości odnoszące się do przetworników ze zintegrowanym lub oddalonym dopasowaniem sygnałów
Treść tej części normy uzupełnienia normę podstawową PN-EN 61326-1 o informacje związane z badaniem przetworników pomiarowych. Podano bardziej szczegółowo konfiguracje badane, warunki pracy i kryteria jakości odnoszące się do przetworników ze zintegrowanym lub oddalonym dopasowaniem sygnałów.
Niniejsza norma dotyczy tylko przetworników, których zasada działania jest związana z ich zdolnością do przetwarzania, za pomocą dodatkowego źródła energii, wielkości nieelektrycznych na odpowiednie do procesu sygnały elektryczne i do doprowadzenia sygnałów do jednego lub kilku wyjść. Niniejsza norma obejmuje też przetworniki do pomiaru wielkości elektrochemicznych i biologicznych.
Przetworniki, których dotyczy norma mogą być zasilane napięciem prądu stałego lub prądu przemiennego i/lub z baterii, bądź z wewnętrznego źródła zasilania.
Omawiana norma odnosi się do przetworników składających się co najmniej z następujących elementów:
- jednego lub kilku elementów do przetworzenia wielkości wejściowej nieelektrycznej na wielkość elektryczną,
- sprzężenia transmisyjnego do przekazania wielkości elektrycznej do składnika do dopasowania sygnału,
- jednostki dopasowania sygnału konwertującej sygnał elektryczny naturalny na sygnał elektryczny odpowiedni do procesu,
- obudowy do osłonięcia wszystkich wymienionych składowych lub ich części.
Ponadto przetworniki, których dotyczy niniejsza norma mogą mieć, zależnie od zakresu zastosowań, także następujące elementy:
- jednostkę komunikacji i sterowania,
- wyświetlacz,
- elementy sterownicze typu klucze, przyciski, przełączniki itp.
- sygnały wyjściowe przetwornika (np. wyjścia przełączników, wyjścia alarmów itp.),
- elementy dopasowania sygnałów, które mogą być zintegrowane lub oddalone.
Norma zobowiązuje Wytwórcę do określenia środowiska, w którym wyrób jest przeznaczony do stosowania i wybrania odpowiedniego zestawu rodzajów i poziomów badania z podanych w PN-EN 61326-1.
Wymagania dodatkowe i wyjątki dotyczące konkretnych typów przetworników są zamieszczone w załącznikach do niniejszej normy.
Termin stabilności – 2017 r.
PN-EN 61326-2-4:2013-06 – wersja angielska
Wyposażenie elektryczne do pomiarów, sterowania i użytku w laboratoriach – Wymagania dotyczące kompatybilności elektromagnetycznej (EMC) – Część 2-4: Wymagania szczegółowe – Konfiguracje badane, warunki pracy i kryteria jakości odnoszące się do urządzeń do monitorowania stanu izolacji w sieciach według IEC 61557-8 i urządzeń do lokalizacji uszkodzenia izolacji w sieciach według IEC 61557-9
Treścią tej części jest uzupełnienie normy podstawowej PN-EN 61326-1 o przedstawienie bardziej szczegółowo konfiguracji badanych, warunków pracy i kryteriów jakości odnoszących się do wyposażenia do:
- monitorowania izolacji zgodnie z PN-EN 61557-8,
- lokalizacji uszkodzeń izolacji zgodnie z PN-EN 61557-9,
stosowanych w sieciach wymienionych w tytule normy.
Niniejsza norma ma zastosowanie do urządzenia monitorowania izolacji i systemów lokalizacji uszkodzeń izolacji przyłączonych na stałe lub czasowo do sieci rozdzielczej.
Termin stabilności – 2017 r.
PN-EN 61326-2-5:2013-07 – wersja angielska
Wyposażenie elektryczne do pomiarów, sterowania i użytku w laboratoriach – Wymagania dotyczące kompatybilności elektromagnetycznej (EMC) – Część 2-5: Wymagania szczegółowe – Konfiguracje badane, warunki pracy i kryteria jakości odnoszące się do urządzeń z interfejsami magistrali komunikacyjnej według IEC 61784-1
Treścią prezentowanej normy jest uzupełnienie normy podstawowej PN-EN 61326-1 o bardziej szczegółowe zagadnienia badania EMC urządzeń obiektowych z magistralą fieldbus. Norma dotyczy tylko interfejsu fieldbus zainstalowanego w urządzeniach obiektowych przeznaczonych do sterowania procesami i do pomiarów w procesach.
Prezentowana norma obejmuje urządzenia obiektowe z interfejsem zgodnym z IEC 61784-1, CP 3/2 i CP 1/1, zdefiniowanymi w IEC 61784. Norma IEC 61784-1 podaje zbiór szczegółowych profili protokołów komunikacyjnych opartych na IEC 61158. Inne magistrale fieldbus w niej wymienione mogą zostać włączone do przyszłych wydań prezentowanej normy.
Norma zobowiązuje Wytwórcę do określenia środowiska, w którym wyrób jest przeznaczony do stosowania i wybrania odpowiedniego zestawu rodzajów i poziomów badania z zamieszczonych w PN-EN 61326-1.
Termin stabilności – 2017 r.
PN-EN 61326-2-6:2013-08 – wersja angielska
Wyposażenie elektryczne do pomiarów, sterowania i użytku w laboratoriach – Wymagania dotyczące kompatybilności elektromagnetycznej (EMC) – Część 2-6: Wymagania szczegółowe – Wyposażenie medyczne do diagnostyki in-vitro (IVD)
Treścią tej części normy jest uzupełnienie normy podstawowej PN-EN 61326-1 o określenie minimalnych wymagań w zakresie odporności i emisji wynikających z konieczności zachowania kompatybilności elektromagnetycznej (EMC) wyposażenia medycznego do diagnostyki in vitro, przy wzięciu pod uwagę szczegółów i specjalnych aspektów budowy i zastosowań tego wyposażenia elektrycznego i środowisk elektromagnetycznych jego pracy.
Termin stabilności – 2017 r.
PN-EN 61326-3-x grupuje normy odnoszące się do sprzętu i wyposażenia pomiarowego i do sterowania przeznaczonego do realizacji funkcji bezpieczeństwa – bezpieczeństwa funkcjonalnego według pakietu PN-EN 61508.
PN-EN 61326-3-1:2010 – wersja polska
Wyposażenie elektryczne do pomiarów, sterowania i użytku w laboratoriach – Wymagania dotyczące kompatybilności elektromagnetycznej (EMC) – Część 3-1: Wymagania odporności dotyczące systemów związanych z bezpieczeństwem i wyposażenia przeznaczonego do wypełniania funkcji związanych z bezpieczeństwem (bezpieczeństwo funkcjonalne) – Ogólne zastosowania przemysłowe
Treścią omawianej normy jest uzupełnienie normy podstawowej PN-EN 61326-1 o wymagania kompatybilności magnetycznej odnoszące się do wyposażenia związanego z bezpieczeństwem i realizującego zadania bezpieczeństwa funkcjonalnego według wymagań pakietu norm PN-EN 61508, zaprezentowanych poprzednio, pracującego w typowym środowisku przemysłowym.
Przedstawiono wymagania odnoszące się do emisji zaburzeń i odporności na zaburzenia, wprowadzono klasę odporności FS (Functional Safety), określono kryteria spełnienia postawionych wymagań i warunki uznania badań za dające wynik negatywny. Wprowadzone w tej normie podwyższone poziomy badania są opracowane na podstawie najwyższych poziomów zaburzeń, jakich można oczekiwać w typowym środowisku przemysłowym. Ze względów praktycznych nie są one przypisane do poziomów nienaruszalności bezpieczeństwa SIL.
Norma zobowiązuje Wytwórcę do określenia środowiska, w którym wyrób jest przeznaczony do stosowania i wybrania odpowiedniego zestawu rodzajów i poziomów badania z zamieszczonych w PN-EN 61326-3-1.
Termin stabilności – 2017 r. Norma jest w trakcie przeglądu.
PN-EN 61326-3-2:2010 – wersja polska
Wyposażenie elektryczne do pomiarów, sterowania i użytku w laboratoriach – Wymagania dotyczące kompatybilności elektromagnetycznej (EMC) – Część 3-2: Wymagania odporności dotyczące systemów związanych z bezpieczeństwem i wyposażenia przeznaczonego do wypełniania funkcji związanych z bezpieczeństwem (bezpieczeństwo funkcjonalne) – Zastosowania przemysłowe w skonkretyzowanym środowisku elektromagnetycznym
Treścią omawianej normy jest uzupełnienie normy podstawowej PN-EN 61326-1 o wymagania kompatybilności magnetycznej odnoszące się do wyposażenia związanego z bezpieczeństwem i realizującego zadania bezpieczeństwa funkcjonalnego według wymagań pakietu norm PN-EN 61508, zaprezentowanych poprzednio, pracującego w skonkretyzowanym środowisku przemysłowym.
Doświadczenia eksploatacyjne w obiektach przemysłu procesowego wskazały, że w niektórych przypadkach można złagodzić wymagania EMC ze względu na właściwości elektromagnetyczne ich środowiska.
Przedstawiono wymagania odporności dotyczące systemów związanych z bezpieczeństwem oraz przykłady zastosowania przemysłowego w skonkretyzowanym środowisku elektromagnetycznym.
Norma zobowiązuje Wytwórcę do określenia środowiska, w którym wyrób jest przeznaczony do stosowania i wybrania odpowiedniego zestawu rodzajów i poziomów badania z zamieszczonych w PN-EN 61326-1.
Termin stabilności – 2016 r. Norma jest w trakcie przeglądu.
źródło: Automatyka 3/2016
Komentarze
blog comments powered by Disqus