Praktyczna modułowość pomieszczeń czystych
Kiedy rozpakowujemy najnowszy model smartfona, ciesząc się jego wyglądem i szybkością działania, kiedy z ufnością korzystamy z zaawansowanych urządzeń medycznych podczas wizyty u lekarza, a nawet, gdy na naszych ekranach pojawia się zapowiedź kolejnej przełomowej misji kosmicznej, rzadko kiedy zastanawiamy się nad tym, jakie procesy stoją za ich kulisami. Znacznie rzadziej jeszcze uświadamiamy sobie, że jednym z kluczowych elementów, który umożliwia rozwój i produkcję tak złożonych i precyzyjnych urządzeń, są cleanroomy, czyli specjalistyczne pomieszczenia o kontrolowanej czystości.
Pomieszczenia o kontrolowanej czystości, znane szerzej jako cleanroomy, są kluczowe w procesach produkcyjnych i badawczych dla wielu branż. Choć nazwy mogą się różnić – od stref czystych, przez pomieszczenia czyste, aż po międzynarodowo uznane „cleanroomy” – ich istota pozostaje niezmienna. Stanowią one niezastąpione środowisko dla dziedzin, gdzie nawet najmniejsze zanieczyszczenie może zniweczyć miesiące pracy i środki.
Dla utrzymania odpowiedniego poziomu jakości powietrza wewnątrz pomieszczeń kluczowe jest stosowanie odpowiednich procedur, w tym ubioru pracowników, gdyż są oni w 90% źródłem zanieczyszczeń w tych pomieszczeniach. W ten sposób możliwe jest osiągnięcie powtarzalności procesów produkcyjnych, które są niezbędne w tak różnorodnych i wymagających sektorach, jak farmacja, elektronika czy przemysł motoryzacyjny.
Technologia działania pomieszczeń czystych
Rozwój i utrzymanie cleanroomów wymaga zastosowania zaawansowanych technologii oraz ściśle określonych procedur. Kluczowe w ich funkcjonowaniu jest nie tylko odpowiednie projektowanie i budowa, ale także utrzymanie i monitorowanie czystości na bieżąco, co określone zostało w normie ISO 14644-1. Ta norma ISO obejmuje klasy pomieszczeń czystych, gdzie ISO 1 to „najczystsza” klasa, a ISO 9 to „klasa najbrudniejsza” klasa. Warto jednak podkreślić, że pomieszczenia czyste w standardzie ISO 9 nadal pozostają czystsze niż przestrzenie, w których przebywamy na co dzień.
Pomiar zanieczyszczenia odbywa się w ilościach cząsteczek określonej wielkości na metr sześcienny. Wspomniana norma stanowi więc międzynarodowy standard definiujący poziomy czystości powietrza oraz metodyki ich pomiaru, zapewniając tym samym jednolite kryteria dla różnych sektorów przemysłu. Filtry HEPA, eliminujące 99,97% cząstek o średnicy 0,3 mikrometra i większych, są jednym z najważniejszych elementów systemu filtracji każdego cleanroomu.
Materiały i przedmioty dopuszczone do użytku w pomieszczeniach czystych są starannie selekcjonowane pod kątem minimalizacji ryzyka zanieczyszczenia. Papier, tkaniny naturalne, a nawet niektóre rodzaje długopisów, mogą stanowić źródło zanieczyszczeń, dlatego są one zastępowane materiałami specjalnie zaprojektowanymi do użytku w takich warunkach.
Ochrona przed zanieczyszczeniami nie ogranicza się jednak tylko do powietrza i materiałów. Specjalne procedury dotyczą także personelu, który musi przechodzić przez szereg procedur dekontaminacyjnych, a w niektórych branżach także dezynfekujących zanim wejdzie do pomieszczenia czystego. Odzież ochronna, maski, obuwie, a nawet środki dezynfekujące używane przez pracowników, wszystko to musi spełniać rygorystyczne normy. Śluzy powietrzne z prysznicem powietrznym stanowią dodatkową barierę, zabezpieczającą przed przenoszeniem zanieczyszczeń z zewnątrz.
Współczesne cleanroomy często stosują modułową budowę, która umożliwia elastyczne dostosowanie przestrzeni do zmieniających się wymagań produkcyjnych lub badawczych. Modułowość ta pozwala na szybką rekonfigurację pomieszczeń, dodawanie nowych sekcji czy zmianę układu bez potrzeby całkowitej przebudowy. To podejście nie tylko zwiększa efektywność i adaptacyjność do potrzeb, ale także pozwala na łatwiejsze utrzymanie standardów czystości dzięki minimalizacji zakłóceń w funkcjonującym cleanroomie.
Projektowanie i budowa pomieszczeń czystych
Pomieszczenia czyste, będące kluczowym elementem dla wielu zaawansowanych procesów produkcyjnych i badawczych, muszą być projektowane i budowane z uwzględnieniem specyficznych wymagań. Ich konstrukcja wymaga zastosowania materiałów, które są gładkie, niepylące, łatwo zmywalne i odporne na różnego rodzaju substancje chemiczne oraz środki czyszczące. Dzięki temu możliwe jest utrzymanie wysokiego poziomu czystości, który jest krytyczny dla zachowania precyzji i efektywności wykonywanych w nich procesów.
Aby zapewnić izolację od zewnętrznego środowiska zanieczyszczającego, cleanroomy są oddzielone specjalnymi elementami konstrukcyjnymi. Wtłaczane powietrze jest oczyszczane przez zaawansowane jednostki HVAC lub filtrowentylatory, które eliminują zanieczyszczenia oraz powodują utrzymanie nadciśnienia powietrza, w stosunku do stref brudnych, co dodatkowo zapobiega infiltracji zanieczyszczeń.
Projektowanie pomieszczeń typu clean room nie ogranicza się tylko do aspektów związanych z utrzymaniem czystości. Specjalne oświetlenie, np. żółte, stosowane jest w celu ochrony materiałów światłoczułych, a systemy kontrolujące wilgotność i ładunki elektrostatyczne zapewniają stabilność warunków wrażliwych procesów.
Pomieszczenia czyste mogą być realizowane w różnych konfiguracjach: jako pojedyncze, duże cleanroomy, przenośne moduły tworzące strefy czyste w zwykłych pomieszczeniach, czy jako komory laminarne z nawiewem laminarnym. Takie podejście umożliwia szerokie dostosowanie do specyficznych potrzeb i wymagań danego procesu produkcyjnego czy badawczego, jednocześnie promując innowacje i efektywność w zarządzaniu przestrzenią czystą.
Modułowe rozwiązania
Tradycyjne metody budowy cleanroomów, choć skuteczne, często wiązały się z wyzwaniami takimi jak długotrwałe procesy budowlane, wysokie koszty inwestycyjne oraz trudności w adaptacji do zmieniających się wymogów produkcyjnych czy badawczych. W odpowiedzi na te ograniczenia, branża zaczęła skłaniać się ku rozwiązaniom modułowym, które oferują nie tylko szybkość i elastyczność instalacji, ale również możliwość łatwej rozbudowy lub rekonfiguracji zgodnie z bieżącymi potrzebami.
Rozwiązania te, wykorzystujące prefabrykowane komponenty, takie jak modułowe płyty ścienne i systemy mocowań, zapewniają szybką i efektywną budowę oraz łatwość dostosowania do specyficznych wymagań każdego projektu. Elastyczność modułowych pomieszczeń czystych sprawia, że znajdują one zastosowanie w wielu sektorach, od zaawansowanej produkcji technologicznej, przez przemysł farmaceutyczny, aż po laboratoria i obiekty medyczne. Możliwość szybkiego dostosowania do nowych projektów czy zmieniających się wymagań operacyjnych jest nieocenioną zaletą, pozwalającą na efektywne wykorzystanie przestrzeni i zasobów.
Cleanboxy, jako mniejsze i jeszcze bardziej modułowe rozwiązania, oferują dodatkową elastyczność konfiguracji, umożliwiając szybką adaptację do zmieniających się potrzeb bez konieczności inwestowania w rozbudowę lub zmiany w istniejącej infrastrukturze cleanroomu. Ich mobilność i łatwość w konfiguracji czynią je idealnym rozwiązaniem dla zadań wymagających wysokiego stopnia czystości powietrza i sterylności w ograniczonych przestrzeniach. Cleanboxy mogą także stanowić podwyższenie już istniejącej klasy czystości powietrza w danym cleanroomie, co pozwala na jeszcze większą kontrolę nad warunkami sanitarnymi.
Modularność w projektowaniu i konstrukcji cleanroomów jest więc nie tylko odpowiedzią na wyzwania związane z kosztami, czasem realizacji i elastycznością, ale również kluczowym czynnikiem umożliwiającym innowacyjność i postęp w różnych dziedzinach przemysłu. Dzięki tym rozwiązaniom, firmy są w stanie szybciej reagować na zmieniające się wymogi rynkowe i technologiczne, zachowując jednocześnie wysokie standardy czystości i kontrolę zanieczyszczeń.
Rozwiązania pomieszczeń czystych i cleanbox w ofercie Grupy RENEX
Możliwość szybkiej konfiguracji pomieszczenia czystego stanowi więc odpowiedź na wyzwania związane z kosztami, czasem realizacji i potrzebą elastyczności, będąc równocześnie kluczowym czynnikiem wspierającym innowacje i rozwój w różnych sektorach przemysłu. W tym kontekście Grupa RENEX posiadająca ofertę pomieszczeń czystych wyróżnia się na tle konkurencji.
Dzięki ofercie obejmującej zarówno kompleksowe pomieszczenia czyste, jak i dostosowane do specyficznych potrzeb Cleanboxy, firma zapewnia rozwiązania na miarę najbardziej wymagających zastosowań w różnorodnych sektorach przemysłu.
Grupa RENEX realizuje także produkty na specjalne zamówienie oraz świadczy kompleksowy zakres usług związanych z budową, serwisowaniem, sprzątaniem i prowadzeniem inspekcji stref czystych. W swojej ofercie posiada ona również okna podawcze, śluzy osobowe, filtrowentylatory, a także specjalistyczną odzież do pomieszczeń czystych. Takie wszechstronne podejście pozwala na kompleksową obsługę klienta, od koncepcji aż po realizację i długoterminową eksploatację, zapewniając tym samym ciągłość i wysoką jakość zarówno procesów produkcyjnych, jak i badań.
Doradcy Techniczno-Handlowi Grupy RENEX są do dyspozycji klientów, aby zapewnić wsparcie na każdym etapie projektowania i wdrażania pomieszczeń czystych. Dzięki głębokiej wiedzy branżowej i zaangażowaniu w zapewnianie najwyższej jakości usług Grupa RENEX jest idealnym partnerem w realizacji projektów, które wymagają niezawodności, efektywności i przestrzegania najwyższych standardów czystości. Ich zaangażowanie w dostarczanie rozwiązań dostosowanych do indywidualnych potrzeb klientów, w połączeniu z możliwością realizacji specjalnych zamówień, podkreśla unikalność i przewagę oferty Grupy RENEX na rynku.
źródło: RENEX
Słowa kluczowe
automatyka, cleanbox, cleanroom, pomieszczenia czyste, REECO, RENEX