Postęp realizacji zleceń oraz monitorowanie produkcji w toku – druga para oczu każdego planisty

Za planowanie procesu produkcji odpowiada planista. To on skrupulatnie układa poszczególne etapy procesu w czasie, aby zazębiały się i nie kolidowały z innymi. Plan, choć niezaprzeczalnie obowiązkowy, nie jest żadnym gwarantem. Nie zastąpi ani maszyn, ani ludzi, ani surowców. Jest jedynie chronologicznym zapisem kolejnych zadań, jakie mają zostać wykonane, aby określona liczba określonego towaru została wyprodukowana w określonym czasie. Każdy, nawet najlepszy plan, może kiedyś zmierzyć się z nieprzewidzianymi zdarzeniami, które go skomplikują lub nawet uniemożliwią jego realizację. Prawdopodobieństwo pojawienia się takich zdarzeń, jak również ich potencjalne skutki, można minimalizować dzięki stałemu monitorowaniu i nadzorowaniu produkcji, włączając w to pracę ludzi, maszyn oraz zużycie surowców. Służą do tego monitorowanie produkcji w toku oraz postęp realizacji zleceń oprogramowania Qguar MES.

Warto jednak zacząć od początku, czyli od wspomnianego już planisty, który układa szczegółowy plan pracy. Są w nim zapisane wszystkie czynności, jakie mają wykonać operatorzy maszyn – oczywiście we właściwej kolejności oraz w oparciu o jeden z najważniejszych czynników, czyli czas. Operatorzy otrzymują plan w postaci elektronicznej lub papierowej, krok po kroku realizują zapisane w nim operacje i raportują do systemu MES każdą z nich. W raportach mogą być zawarte również szczegółowe czasy (zwłaszcza rozpoczęcia i zakończenia pracy), wszelkie przestoje, przezbrojenia, ilość zużywanych komponentów oraz produktów gotowych.

Awarie i usterki

Zatrzymajmy się na chwilę i nieco bardziej szczegółowo omówmy sytuacje nieplanowane, jakie mogą pojawić się w trakcie procesu. Najmniej pożądane są chyba awarie i usterki, które oprogramowanie Qguar MES traktuje nieco inaczej. Awaria to najczarniejszy ze scenariuszy, ponieważ oznacza zatrzymanie linii produkcyjnej, przestój w pracy i związane z nim ryzyko niedotrzymania terminu. Jej zgłoszenie jest zupełnie oczywiste, ponieważ wymaga wezwania służb utrzymania ruchu, które naprawą maszynę. Usterka ma nieporównanie mniejsze konsekwencje, bowiem nie zatrzymuje linii, a więc nie przerywa produkcji. Jest jednak widoczna dla operatorów i musi zostać zgłoszona w celu wyeliminowania. Każde zgłoszenie usterki i awarii pozwala zapobiegać lub przynajmniej ograniczać ich występowanie w przyszłości.

Kontrola jakości

Kolejnym elementem z którym muszą liczyć się wszystkie zakłady produkcyjne jest konieczność kontrolowania jakości wytwarzanych produktów. Dzięki temu można się przekonać czy produkt jest pełnowartościowy, spełnia normy i wymogi. Wynik negatywny jest z kolei podstawą np. do zmiany parametrów pracy maszyn, które mogą wadę wyeliminować. Sam mechanizm pobierania próbek, kontrolowany również przez oprogramowanie Qguar MES, jest tematem na odrębny artykuł. Teraz bardziej interesuje nas możliwość raportowania każdej czynności związanej z pobieraniem próbek, aby osoba nadzorująca produkcję miała pełną kontrolę nad jej przebiegiem.

Przezbrojenia

Codziennością w firmach produkcyjnych mogą również być przezbrojenia maszyn, konieczne do zmiany parametrów wytwarzanych z ich pomocą produktów. Z oczywistych względów wykonuje się je przed wykonaniem bieżącego zadania bądź zadań. Wyjątkiem są przezbrojenia doraźne, prowadzone w trakcie pracy linii, które polegają np. na poprawie źle wykonanego przezbrojenia planowego, które może pogarszać jakość produktu. Stąd konieczność przeprowadzania niezwłocznych poprawek. Do systemu raportowane są również przezbrojenia doraźne, czyli prowadzone na bieżąco poprawki źle wykonanych przezbrojeń planowych. Ich zgłoszenie jest bardzo ważne, ponieważ mogą być przyczyną opóźnień lub zużycia większej liczby surowców albo komponentów, jeśli źle przeprowadzone przezbrojenie doprowadziło do powstania niepełnowartościowych produktów.

Postępu realizacji zleceń czy monitorowanie produkcji w toku?

Takie raporty niejako obrazują przebieg zaplanowanych wcześniej scenariuszy, niosąc wiele dodatkowych i cennych danych. Osoby nadzorujące produkcję mogą je śledzić w dwóch oknach oprogramowania Qguar MES – oknie postępu realizacji zleceń oraz oknie monitorowania produkcji w toku. Pierwsze odnosi się do zleceń będących aktualnie w realizacji oraz zakończonych. Planista może je przeglądać w widoku kaskadowym, rozwijając konkretne zlecenia na poszczególne operacje. Znajdują się tam m.in. planowane i rzeczywiste daty (oraz godziny) rozpoczęcia, i zakończenia poszczególnych zleceń oraz paski postępu będące graficznym odzwierciedleniem zaawansowania prac, i zużycia zasobów. Planista może się dzięki temu łatwo zorientować, co dzieje się ze zleceniami, pod kątem konkretnej maszyny. Zaryzykuję stwierdzenie, że postęp realizacji zleceń ma charakter operacyjny i służy do nadzorowania przede wszystkim sytuacji bieżącej. Dzięki niemu planista nie musi tracić czasu na chodzenie po hali i doglądanie każdej maszyny oraz każdego operatora z osobna. Wszystko widzi bowiem na ekranie.

Zdecydowanie szersze ujęcie daje drugie okno systemu, czyli widok monitorowania produkcji w toku, gdzie w nieco innej formie znajdują się szczegółowe dane dotyczące wszystkich zleceń – nie tylko bieżących i zakończonych ale również tych zaplanowanych. Dzięki tej funkcji operator ma pełną świadomość sytuacyjną o wszystkim, co działo się oraz będzie się działo w hali produkcyjnej. Daje ogólny pogląd, więc lepiej nadaje się do wnioskowania o produkcji i planowaniu kolejnych zleceń. Szczególnie w kontekście informacji o czasach wykonywania poszczególnych operacji, ilości wykonanych produktów, zużytych surowcach, wszelkich usterkach i awariach maszyn czy pobieraniu próbek do badań jakościowych. Planowanie produkcji w toku to prawdziwa skarbnica wiedzy dla planistów.

Wspomniałem już, że postęp realizacji zleceń oraz monitorowanie produkcji w toku opierają się na raportach, które wysyłają do systemu operatorzy maszyn. Maja oni ułatwione zadanie, jeśli przy każdym stanowisku znajduje się komputer lub prosty panel służący właśnie do takiego raportowania. Niestety nie zawsze tak jest, ponieważ nie każdy zakład może sobie pozwolić na zakup większej ilości specjalistycznego sprzętu lub na jego działanie nie pozwalają panujące na hali warunki, wynikające np. z zapylenia lub bardzo wysokiej temperatury. Braki sprzętowe nie są jednak dyskwalifikujące, ponieważ system Qguar MES umożliwia posługiwanie się tzw. kartami pracy, czyli zwykłym papierem, na którym zapisane są wszystkie operacje wchodzące w skład danego zlecenia. To na nich operatorzy odnotowują każdą wykonaną czynność oraz każde zdarzenie, aby po zakończonej pracy wprowadzić te dane do systemu. Z kart pracy można skorzystać również w przypadku braku konieczności raportowania danych na bieżąco. Wiadomo bowiem, że każdy zakład rządzi się swoimi prawami i nie wszędzie takie raportowanie jest niezbędne.

Postęp realizacji zleceń oraz monitorowanie produkcji w toku sprawiają, że Qguar MES jest narzędziem, które może na bieżąco informować planistę bądź osobę odpowiedzialną za produkcję o wszystkim, co dzieje się na hali produkcyjnej. To jest z kolei baza do jeszcze lepszego planowania, a więc wydajniejszej produkcji bez opóźnień, przestojów i marnotrawstwa.

Więcej informacji na temat systemu QGUAR MES znajduje się na stronie:

www.quantum-software.com/index.php/produkty/mes

źródło: Quantum Qguar